गहू पीक: सीएलसी तंत्रज्ञानाने गव्हाच्या पिकामध्ये युरियाचा वापर करा, उत्पादन भरपूर मिळेल आणि खर्च कमी होईल.
उत्पादन चांगले मिळावे म्हणून शेतकरी पिकांना खत व खते घालतात, परंतु चांगल्या उत्पादनाच्या लालसेपोटी रासायनिक खतांच्या अतिवापरामुळे खर्चात वाढ होऊन पिकावर कीड व रोगांचा प्रादुर्भाव वाढतो. त्यामुळे उत्पन्नात घट होते. लीफ कलर चार्ट (LCC) द्वारे, शेतकरी गहू पिकाला द्यावयाच्या युरियाच्या आवश्यक प्रमाणाचा अचूक अंदाज घेऊन आवश्यकतेपेक्षा जास्त युरिया वापरणे टाळू शकतात. आणि निविष्ठा खर्च कमी करून, गव्हाच्या पिकातून चांगले उत्पादन मिळू शकते.
पशुपालकांसाठी खूशखबर, सरकार गायीच्या दुधावर प्रतिलिटर ५ रुपये अनुदान देणार आहे.
उत्पादन चांगले मिळावे म्हणून शेतकरी पिकांना खते घालतात, परंतु चांगल्या उत्पादनाच्या लालसेपोटी रासायनिक खतांचा मोठ्या प्रमाणात वापर केल्याने पीक चांगले येण्याऐवजी खराब होते. वास्तविक, वनस्पतींना खताची स्वतःची मागणी असते. पिकाच्या गरजेनुसार खतांचा वापर केल्यास पिकाची वाढ चांगली होते. समजून न घेता पिकात खतांचा वापर केला, अत्यावश्यक खतांचा वापर केला, तर पिकाच्या नुकसानाबरोबरच खर्चही वाढतो. मात्र पिकासाठी किती खतांची गरज भासेल हा शेतकऱ्यांसमोरचा मोठा प्रश्न आहे. त्यांच्यासाठी तंत्रज्ञान नाही. पण ही समस्या लीफ कलर चार्ट (LCC) द्वारे सोडवली जाऊ शकते. रब्बी हंगामात गव्हाच्या पिकाला किती प्रमाणात युरिया द्यावा लागतो याचा अचूक अंदाज शेतकरी बांधू शकतात, जेणेकरून त्याचा योग्य प्रमाणात वापर करून शेतकऱ्यांना आपला खर्च कमी करता येईल आणि गव्हाच्या पिकापासून चांगले उत्पादन घेता येईल.
नेपाळ चीनच्या ‘कोसलेल्या’ कांद्याला नाही म्हणतो, नेपाळची जनता भारताला करतायत ही मोठी विनंती
या तंत्रामुळे युरियाची बचत होऊन चांगले उत्पादन मिळेल
सध्या रब्बी हंगामाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात गव्हाचे पीक शेतात उभे आहे. भारतीय कृषी संशोधन संस्था (IARI), पुसा, पीक विज्ञानाचे मुख्य शास्त्रज्ञ डॉ. राजीव कुमार सिंग म्हणतात की त्यांची हिरवळ एक सूचक म्हणून वापरली जाते. गव्हाच्या पानांचा रंग किती गडद किंवा हलका आहे, हे पिकाला जमिनीतून योग्य प्रमाणात नायट्रोजन मिळत आहे की नाही हे ठरवते. या प्रश्नावर सर्वात स्वस्त आणि सोपा उपाय म्हणजे लीफ कलर चार्ट म्हणजेच रंग मापन पट्टी. हे काही हिरवे स्तंभ असलेली प्लास्टिकची शीट आहे.
शेतकरी कापूस बाजारात आणण्याऐवजी साठवून ठेवतात, जाणून घ्या कारण
चार्ट गडद हिरव्या ते पिवळा-हिरवा अशा 6 स्तंभांमध्ये विभागलेला आहे. प्रत्येक स्तंभाला क्रमांक दिलेला असतो आणि पानांशी जुळल्यानंतर, निश्चित क्रमांकानुसार नायट्रोजनचा डोस दिला जातो. असे तक्ते बाजारात सहज उपलब्ध आहेत जे शेतकऱ्यांना अवघ्या 50-60 रुपयांना मिळतात. तक्त्यानुसार, पिकाचा हिरवा रंग जितका गडद तितका त्यात नायट्रोजन जास्त असतो. साहजिकच मग पिकाला युरियाची गरज कमी असेल आणि झाडांमध्ये नायट्रोजनचे प्रमाण कमी असेल तर गव्हाच्या पानांचा रंगही हलका हिरवा किंवा पिवळा होईल.
यशस्वी शेतीसाठी 5 टिप्स ज्यामुळे उत्पादन वाढेल आणि उत्पन्न देखील वाढेल
सीएलसी वरून गव्हातील युरियाचे आवश्यक प्रमाण जाणून घ्या
डॉ.राजीव यांनी सांगितले की, वेळेवर पेरणी केलेल्या गहू पिकामध्ये पेरणीच्या वेळी एकरी ४० किलो युरियाचा वापर करावा. १५ डिसेंबरनंतर म्हणजे उशिरा पेरणी केलेल्या गहू पिकासाठी २५ किलो युरिया प्रति एकर टाकावा, त्यानंतर गहू पिकाला दुसऱ्यांदा पाणी देताना सीएलसीसी तंत्रज्ञानावर आधारित युरियाचा वापर करणे अत्यंत फायदेशीर ठरते. राजीव यांच्या म्हणण्यानुसार, सर्व प्रथम एकाच गव्हाच्या शेतातील वेगवेगळ्या ठिकाणाहून 10 निरोगी प्रातिनिधिक वनस्पती निवडा. या निवडलेल्या सहा किंवा अधिक प्रातिनिधिक वनस्पतींच्या पानांचा रंग एलएससीच्या 5 किंवा 6 क्रमांकाच्या स्तंभाशी जुळत असल्यास, 15 किलो युरिया प्रति एकर वापरला जातो आणि प्रातिनिधिक वनस्पतींची पाने एलएससी स्तंभाच्या पाच ते चार रंगाशी जुळतात. 30 किलो युरिया प्रति एकर वापरावे.
महाराष्ट्रातील प्रत्येक ग्रामपंचायतीमध्ये बसणार पाऊस मोजण्याचे यंत्र, जाणून घ्या काय होणार फायदा
कृषी शास्त्रज्ञ डॉ. राजीव यांच्या मते, प्रातिनिधिक वनस्पतीच्या पानांचा रंग चार्टच्या स्तंभ 4 ते 4.5 नुसार असल्यास, 40 किलो युरिया प्रति एकर द्यावा लागतो. आणि जर पानांचा रंग चार पेक्षा कमी असेल तर शेतकऱ्यांनी गव्हाच्या शेतात ५५ किलो युरिया द्यावा. शेतकऱ्याने ही प्रक्रिया गव्हाच्या शेतात 10 दिवसांच्या अंतराने पुन्हा करावी आणि जेव्हा गव्हाच्या झाडाला नत्राची गरज असेल तेव्हाच युरिया टाकावा.
लीफ कलर चार्टशी पानांचा रंग कसा जुळवायचा?
गहू कापणीच्या २१ दिवसांपासून गव्हात कान येण्याच्या सुरुवातीच्या अवस्थेपर्यंत पानांच्या रंगाचा तक्ता वापरावा, असे कृषी शास्त्रज्ञ सांगतात. यासाठी शेतातील 10 प्रातिनिधिक रोपे निवडा. सकाळी 8 ते 10 किंवा संध्याकाळी 2 ते 4 या वेळेत निवडलेल्या या झाडांच्या वरच्या पानांचे रंग चार्टसह जुळवा. जर 10 पैकी 6 पानांचा रंग वरील स्तंभ 6, 5, आणि 4 च्या रंगांनुसार – गडद हिरवा, हिरवा किंवा ठिपकेदार असेल तर शेतात नायट्रोजनचा वापर करावा लागणार नाही. गव्हाच्या पानांचा रंग पानांच्या रंग तक्त्यातील स्तंभ 3 ते स्तंभ 1 या रंगाशी जुळत असेल, तर गहू पिकामध्ये नत्राचा वापर करणे आवश्यक आहे.
अर्धा किलो मेथी दाणे 127 रुपयांना खरेदी करा, जाणून घ्या घरबसल्या ऑर्डर करण्याची सोपी पद्धत
पाने जुळवताना काळजी घ्या
पानांचा रंग तक्ता वापरताना काही खबरदारी लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. उदाहरणार्थ, पानांच्या रंग तक्त्याशी जुळणारी पिकातील पाने पूर्णपणे रोगमुक्त असावीत. पानाचा रंग जुळवताना पानांचा रंग तक्ता शरीराच्या सावलीत ठेवावा आणि पानाचा मधला भाग तक्त्याच्या वर ठेवून जुळवावा. तक्त्याशी पानांची जुळवाजुळव करताना सूर्यप्रकाश चार्टवर पडू नये. गव्हाच्या शेतात पाणी साचलेले असताना युरियाचा वापर करू नये आणि गव्हाच्या फुलोऱ्यानंतर युरियाचा वापर करू नये.
तांदळाचा कोंडा आणि चिमूटभर साखर, यामुळे पिकातील कीटकांचा अंत होईल.
लीफ कलर चार्ट वापरण्याचे फायदे
हा तक्ता वापरून तुम्ही गव्हाच्या पिकाला अनावश्यक युरिया देणे टाळाल. त्यामुळे युरियाची बचत होईल. म्हणजे तुमचा खर्च कमी होईल. याद्वारे 10 ते 30 किलो/एकरी नत्राची बचत करता येते. तुमच्या शेताची सुपीकता अबाधित राहील. जास्त युरिया भारामुळे पिकाचे नुकसान होणार नाही. याशिवाय भूगर्भातील पाण्याची गुणवत्ताही खालावण्यापासून वाचणार आहे. ही कलरीमीटर पट्टी वापरून तुम्ही तुमचा नफा सहज वाढवू शकता.
कंपोस्ट काय बनवावे आणि काय बनवू नये, येथे सविस्तर माहिती
नवीन तंत्रज्ञानामुळे शेतकरी आता जास्त दिवस कांदा साठवू शकतील, असे महाराष्ट्र सरकारने योजनेत सांगितले
भारत आट्यासाठी सरकारने गव्हावर अनुदान मंजूर, आता भारत आटा स्वस्त होणार?
आता कीटकनाशकांवर पैसे वाया घालवू नका, फक्त एक कंदील मिळेल कीटकांपासून सुटका, हा आहे मार्ग
भुइमूंगाच्या शेंगा खोदण्यासाठी शेतकऱ्याने बनवले स्वदेशी अवजार, एकरी 2500 रुपये खर्च
झाडांवर दुधाची फवारणी करा, काही दिवसातच चमत्कारिक परिणाम दिसून येईल.
UPSC NDA आणि CDS साठी अर्ज सुरू, 700 हून अधिक पदांवर भरती, येथे अर्ज करा
