जमिनीचे आरोग्य : शेतात नायट्रोजनच्या अतिवापरामुळे माती नापीक होत आहे,मातीतील नायट्रोजनचे नैसर्गिक स्रोत

शेतकरी त्यांच्या शेतात अधिक उत्पादन मिळविण्यासाठी बेहिशेबी युरिया सोबत D.A चा वापर करतात. पी देखील वापरला जात आहे, ज्याचा परिणाम आता थेट जमिनीच्या आरोग्यावर दिसून येत आहे. बनारस हिंदू विद्यापीठाच्या वनस्पतिशास्त्र विभागात केलेल्या संशोधनात असे समोर आले आहे की, नायट्रोजनच्या अतिवापरामुळे जमिनीची सुपीकता संपुष्टात येत असून शेतजमिनी हळूहळू नापीक होत आहेत.

न्यू हॉलंडच्या या ट्रॅक्टरसमोर दुसरा कोणताही ट्रॅक्टर टिकणार नाही, जाणून घ्या यात काय आहे विशेष ?

शेतकरी त्यांच्या शेतात अधिक उत्पादन मिळविण्यासाठी बेहिशेबी युरिया सोबत D.A चा वापर करतात. पी देखील वापरला जात आहे, ज्याचा परिणाम आता थेट जमिनीच्या आरोग्यावर दिसून येत आहे. बनारस हिंदू विद्यापीठाच्या वनस्पतिशास्त्र विभागात केलेल्या संशोधनात असे समोर आले आहे की, नायट्रोजनच्या अतिवापरामुळे जमिनीची सुपीकता संपुष्टात येत असून शेतजमिनी हळूहळू नापीक होत आहेत. वनस्पतीशास्त्राचे प्राध्यापक आर. सागर यांनी सांगितले की, जमिनीत दोन प्रकारचे बॅक्टेरिया असतात जे तिच्या आरोग्यासाठी जबाबदार असतात. अधिकाधिक नायट्रोजनच्या वापरामुळे जमिनीच्या श्वासोच्छवासाच्या गतीवरही परिणाम होतो. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी आपल्या शेतात मोठ्या प्रमाणात युरियाचा वापर करू नये.

जर तुम्ही मधुमेहाचे रुग्ण असाल तर रोज डाळिंब खा, रक्तातील साखर लगेच कमी होईल.

मातीही सजीवांप्रमाणे श्वास घेते.

पृथ्वीवर राहणारे सर्व प्राणी आणि झाडे वनस्पतींप्रमाणे श्वास घेत नाहीत तर आपल्या शेतातील माती देखील श्वास घेते. काशी हिंदू विद्यापीठाच्या वनस्पतिशास्त्र विभागाच्या संशोधनानुसार, जर शेतकरी एका हेक्टर शेतात 90 किलोपेक्षा जास्त नायट्रोजन वापरत असेल तर मातीचा श्वसनाचा वेग कमी होतो. मातीचा सामान्य श्वसन दर प्रति चौरस मीटर प्रति तास 169 मिलीग्राम कार्बन डायऑक्साइड आहे. सामान्य श्वासोच्छ्वास दर असताना माती सुपीक राहते, परंतु जेव्हा ती कमी होते तेव्हा मातीची सुपीकता संपुष्टात येऊ लागते.

जगातील सर्वात खास मध, जो 9 लाख रुपये प्रति किलो दराने विकला जातो

नायट्रोजनच्या वाढत्या प्रमाणामुळे मातीचा श्वसन दर कमी होतो

बनारस हिंदू विद्यापीठातील वनस्पतिशास्त्र विभागाचे प्राध्यापक आर. सागरच्या मते, जमिनीत दोन लहान जीवाणू असतात. मायक्रोबियल नायट्रोजन आणि मायक्रोबियल कार्बन नावाचे जिवाणू जमिनीच्या सुपीकतेसाठी जबाबदार आहेत. ते कमी झाल्यामुळे जमिनीच्या सुपीकतेवर परिणाम होऊ लागतो. 2013 ते 2016 या कालावधीत केलेल्या संशोधनातून ही बाब समोर आली आहे की, शेतात नत्राचा वापर वाढल्यास जमिनीच्या सुपीकतेवर परिणाम होऊ लागतो. संशोधनादरम्यान, पाच क्षेत्रांमध्ये दर महिन्याला वेगवेगळ्या प्रमाणात युरिया टाकण्यात आला, ज्याचा परिणाम म्हणून असे आढळून आले की ज्या भागात जास्त युरिया वापरला गेला त्या भागात श्वसनाचे प्रमाण कमी झाले. डिसेंबर २०२२ मध्ये हे संशोधन जपानच्या जनरल इकोलॉजिकल रिसर्चमध्ये प्रकाशित झाले आहे.

आय फ्लूमुळे डोळे लाल होतात, घरी बसून करा हा उपाय, काही तासात आराम मिळेल

युरिया मातीचा श्वसन दर
(किलो/हेक्टर/वर्ष)

30 186

60 189

90 197

120 177

150 156

एका एकरात मिळणार 60 लाखांचे उत्पन्न, अशा प्रकारे या फळाची लागवड

मातीतील नायट्रोजनचे नैसर्गिक स्रोत

जमिनीत युरिया व्यतिरिक्त नायट्रोजनचे अनेक स्त्रोत आहेत. शेतात वाटाणा, अरहर, हरभरा आणि धैंचा यांसारखी झाडे स्वतः नायट्रोजन तयार करतात. नायट्रोजन हवेतील ऑक्सिजनशी विक्रिया करून नायट्रेट तयार करते जे पावसाच्या थेंबांसह जमिनीवर येते. कोंबड्यांच्या विष्ठा आणि मूत्रातूनही नायट्रोजन तयार होतो.

कुबोटाचा हा मिनी ट्रॅक्टर फक्त ३ फूट रुंद रस्त्यावरून जाऊ शकतो, किंमत ५ लाख रुपयांपेक्षा कमी

तांदळाच्या निर्यातीवरील बंदी हटू शकते, सरकार फक्त याचीच वाट पाहत आहे

घरी सोलर पॅनल लावण्यासाठी सबसिडी कशी मिळवायची, जाणून घ्या संपूर्ण प्रक्रिया

हे भरड धान्य फक्त 80 दिवसात तयार होते, त्याचे गुणधर्म जाणून तुम्हाला आश्चर्य वाटेल

Kangayam Cow: ही गाय मल्टीटास्किंग करते, ओळखण्याची पद्धत, किंमत आणि वैशिष्ट्ये जाणून घ्या

कर्करोग: द्राक्षाच्या बियांनी कर्करोग मुळापासून नष्ट होतो, शरीर लोखंडासारखे मजबूत होईल, जाणून घ्या कसे सेवन करावे

भाभा अणु संशोधन केंद्रात कनिष्ठ संशोधन फेलोशिपसाठी अर्ज करा, हा सोपा मार्ग आहे