विदर्भावर मान्सून रुसला … मूग-उडीद आणि तुरीच्या पेरण्या मागे, शेतकऱ्यांनी आता काय करावे

विदर्भातील मान्सून पाहता शेतकऱ्यांनी मूग, उडीद आणि तुरीची लागवड कशी करावी हे तज्ज्ञ सांगतात. शेतकऱ्यांनी ऊस आणि सोयाबीनसह आंतरपिकांमध्ये कडधान्य पिकांची पेरणी करावी, असा सल्ला कृषी शास्त्रज्ञ देतात. त्यामुळे त्यांना चांगले उत्पादन मिळण्यास फायदा होईल.

महाराष्ट्रातील अनेक भागात मान्सून दाखल झाला आहे. त्यात विदर्भाचे क्षेत्रही आहे जे शेतीच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचे आहे. पण विदर्भाची समस्या अशी आहे की मान्सूनने येथे नक्कीच दस्तक दिली आहे, पण काही दिवसांनी पाऊस थांबला. पाऊस थांबताच अनेक पिकांच्या लागवडीची तयारी केल्याने शेतकऱ्यांची अस्वस्थता वाढली. पाऊस येताच, अशा प्रकारची पिके घेतली जातील, याची अनेक दिवसांपासून प्रतीक्षा होती. यामध्ये मूग, उडीद आणि अरहर ही प्रमुख पिके आहेत. पाऊस पडताच या कडधान्यांची लागवड केली जाईल आणि नंतर त्यातून उत्पन्न मिळेल, अशी शेतकऱ्यांनी पूर्ण तयारी केली होती. मात्र शेतकऱ्यांच्या आशा पल्लवित झाल्या आहेत. मान्सूनचा पाऊस फक्त एक-दोन दिवसांवर आला. त्यामुळे विदर्भात मूग, उडीद आणि अरहरच्या पेरण्या मागे पडल्या आहेत. या कडधान्यांच्या लागवडीची वेळ निघून जात आहे. यामुळे शेतकरी प्रचंड नाराज झाले आहेत.

गुलाब शेती : गुलाबाची शेती करून शेतकरी श्रीमंत झाला, खर्चाच्या पाचपट कमाई

शेतकऱ्यांच्या या चिंतेवर काही प्रमाणात मात करण्यासाठी अकोल्याच्या डॉ. पंजाबराव देशमुख विद्यापीठाच्या कडधान्य विभागाचे शास्त्रज्ञ यांच्याशी बातचीत केली. शेतकऱ्यांनी डाळींची पेरणी केव्हा करावी आणि पेरणीसाठी कोणती वेळ योग्य आहे, अशी विचारणा शास्त्रज्ञांना करण्यात आली. कमी पाऊस पडला तरी चांगले उत्पादन घेता यावे यासाठी शेतकऱ्याने मूग आणि उडीद लागवड करावी, कबुतराची लागवड करावी की त्याऐवजी दुसरे पीक पेरावे का, हेही त्यांच्याकडून जाणून घेण्याचा प्रयत्न करण्यात आला.

तुम्ही कोणते मीठ खात आहात? जाणून घ्या कोणते मीठ फायदेशीर आहे? येथे 7 प्रकारचे मीठ आहेत

शास्त्रज्ञ काय म्हणतात

डॉ. सुहास लांडे, शास्त्रज्ञ, कडधान्य विभाग, डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ, अकोला यांनी सांगितले की, उडीद व मूग पिकांची पेरणी चांगला पाऊस झाल्यानंतर 7 जुलै ते 10 जुलै या कालावधीत करता येते. त्यानंतरही पाऊस पडला तर दोन पिकांच्या मध्ये मूग आणि उडीदची एक ओळ पेरता येते. त्यामुळे शेतकऱ्यांना चांगले उत्पादन मिळेल. तसेच अरहर पिकाची पेरणीची मुदत १५ जुलैपर्यंत आहे. त्यापूर्वी बीज प्रक्रिया शास्त्रीय पद्धतीने केल्यास चांगले पीक येऊ शकते.

PM प्रणाम योजनेला मंत्रिमंडळाची मंजुरी, विशेष पॅकेज अंतर्गत 3.7 लाख कोटी खर्च होणार

महाराष्ट्रात मान्सून आधीच उशिरा दाखल झाल्याने शेतकऱ्यांची चिंता वाढली आहे. यानंतर त्यांनी आपली भूमिका बदलली आहे. त्यामुळे विदर्भात कडधान्य पिकाची लागवड मागे पडण्याची शक्यता आहे. हे नगदी पीक असल्याने येथील शेतकरी कडधान्य पिकातून चांगले उत्पन्न घेतात. त्यामुळे भविष्यात उत्पादन चांगले न आल्यास काय होणार, अशी त्यांची चिंताही वाढली आहे. शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की मान्सूनचा बदलता कल लक्षात घेऊन शेतकऱ्यांनी मूग आणि उडीदची पेरणी ५ ते १० जुलै दरम्यान करावी.

आनंदाची बातमी: ऊसाची FRP: मोदी सरकारने उसाच्या भावात केली वाढ, लाखो शेतकऱ्यांना होणार फायदा

आंतरपीक घेण्याचा फायदा

डॉ. सुहास लांडे म्हणतात, शेतकरी 15 जुलै ते 20 जुलै या कालावधीत कबुतराची पेरणी करू शकतात. शेतकऱ्यांनी हे लक्षात ठेवावे की कोणतेही एक पीक पेरण्याऐवजी मूग आणि उडीद या पिकांची आंतरपीक घेणे योग्य ठरेल. त्यामुळे इतर पिकांबरोबरच कडधान्यांचे उत्पादनही चांगले येणार आहे. ही कडधान्य पिके मक्यासोबत लावता येतात. याचा शेतकऱ्यांना फायदा होईल की एखादे पीक अयशस्वी झाल्यास कडधान्ये उत्पादन मिळविण्यात मदत करतील. ज्वारी, मका, सोयाबीन या पिकांची आंतरपीक घेता येते.

हवामान अपडेट: आज महाराष्ट्रसह 20 राज्यांमध्ये मुसळधार पाऊस, IMD ने जारी केले अपडेट

शेतकऱ्यांना सल्ला

शेतकऱ्यांनी कडधान्य पिकांची पेरणी करण्यापूर्वी बियाण्यांवर प्रक्रिया करावी. बियाण्यांवर बुरशीनाशक उपचार करणे सर्वात महत्वाचे आहे. त्यानंतर पेरणीची प्रक्रिया कीटकनाशकानेही पूर्ण करावी लागते. ट्रायकोडर्मा वापरून बियाण्यांवर प्रक्रिया करणे आवश्यक आहे. त्यानंतरच बियाणे शेतात लावावे. शेतकऱ्यांनी आता आशा सोडू नये कारण आता पाऊस कमी पडेल, पण नंतर परिस्थिती सुधारू शकेल, असे डॉ. सुहास सांगतात.

पीएम किसान सन्मान निधीची मोठी माहिती, १४ वा हप्ता या तारखेला येईल जूनमध्ये नाही

सरकारी नोकरी: पशुसंवर्धन विभागात हजारो नोकऱ्या, अर्ज करण्याची अंतिम तारीख ५ जुलै आहे

ऊसाची FRP: FRP बाबत केंद्राचा मोठा निर्णय, लाखो ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांना होणार फायदा

ड्रॅगन चिकन: ही आहे जगातील सर्वात महागडी कोंबडी, किंमत एवढी वाढली की खरेदी कराल महागडी बाईक

रताळे : रताळ्याची अशा प्रकारे लागवड करा, 1 हेक्टरमध्ये 25 टन उत्पादन होईल

मान्सून 2023: देशातील या 15 राज्यांमध्ये अतिवृष्टीचा अंदाज, मच्छिमारांसाठी अलर्ट जारी

टोमॅटोचा भाव: असे काय झाले की अवघ्या 33 दिवसात टोमॅटोचे भाव गगनाला भिडले

नवीन आधार कार्ड बनवायचे आहे, तुम्ही असा अर्ज करू शकता