रासायनिक खत हे सर्वस्व नाही, त्याचा कमी वापर केल्यासही चांगले उत्पादनही मिळू शकते…वाचा स्पेशल रिपोर्ट
ब्रिटनमधील एका संशोधनात ही माहिती समोर आली आहे की खतांचा कमी वापर करूनही चांगले उत्पादन मिळू शकते. रशिया-युक्रेन युद्धानंतर संपूर्ण युरोपमध्ये खतांचा तुटवडा आहे. अशा परिस्थितीत शेतकरी शेतीत कमी खतांचा वापर करू लागले. पण त्याचे परिणाम धक्कादायक आहेत.
रासायनिक खतांचा कमी वापर करून पिकांचे उत्पादन वाढू शकत नाही असे जर तुम्हाला वाटत असेल तर तुम्ही चुकीचे आहात. ब्रिटनमधील एका संशोधनात ही बाब समोर आली आहे. खतांचा कमी वापर करूनही चांगले उत्पादन मिळू शकते, असे संशोधनातून दिसून आले आहे. वास्तविक, ब्रिटनमध्ये यासंदर्भात एक मोठा प्रयोग करण्यात आला होता, ज्याचे परिणाम धक्कादायक होते. ब्रिटनमधील प्रसिद्ध वृत्तपत्र ‘द गार्डियन’ने त्याचा अहवाल प्रसिद्ध केला आहे. असे झाले की रशिया-युक्रेन युद्धानंतर युरोपातील देशांना नैसर्गिक वायूच्या संकटाचा सामना करावा लागला. रशियाने एकतर गॅसचा पुरवठा बंद केला किंवा तो कमी केला. त्यामुळे युरोपीय देशांनी गॅसच्या वापरात खबरदारी घेण्यास सुरुवात केली. रासायनिक खते सुद्धा गॅसपासून बनवली जात असल्याने खते कमी बनतात आणि त्यांचा वापरही कमी होतो. परंतु कमी खते देऊनही पिकांचे उत्पादन चांगले आल्याचे दिसून आले.
सोलापूर: सिव्हिल इंजिनीअर होण्याची होती संधी, लाल केळीची शेती केली सुरू, फक्त 4 एकरात 35 लाख रुपये कमावले
रुसो-युक्रेन युद्धानंतर ब्रिटनमध्ये खतांच्या किमती जवळपास तीन पटीने वाढल्या. त्याचा परिणाम शेतीवरही दिसू लागला. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी खतांचा वापर कमी करण्यास सुरुवात केली. पर्यावरण विभागाच्या अहवालात असे सांगण्यात आले आहे की गहू, बार्ली, तेलबिया आणि साखर बीट यांसारख्या पिकांमध्ये शेतकरी कमी खतांचा वापर करू लागले. अहवालानुसार 2010-19 च्या तुलनेत या पिकांमध्ये शेतकऱ्यांनी 27 टक्क्यांपर्यंत कमी खतांचा वापर केला. असे असूनही, या पिकांचे उत्पादन सामान्यपेक्षा 2.4% अधिक आहे.
PMFBY: पीक विमा प्रीमियम कसा जोडला जातो, या चार चरणांमध्ये समजून घ्या
ब्रिटनमधील धक्कादायक खुलासा
मात्र, यालाही अपवाद दिसून आला. ब्रिटीश शेतकऱ्यांनी त्यांच्या बटाट्याच्या पिकात 10 टक्के जास्त खतांचा वापर केला, परंतु उत्पादनात 8.6 टक्के घट झाली. शेतीमध्ये रासायनिक खतांच्या अतिवापरामुळे अनेक प्रकारचे प्रदूषण होत असल्याचे अहवालात म्हटले आहे. शेतात लावलेल्या खतांमुळे जलस्रोतांचे प्रदूषण ४०% वाढते. जलस्रोतांमध्ये 50 टक्के नायट्रेट आणि 25 टक्के फॉस्फरस हे शेतीमुळे दिसून येत असल्याचे अहवालात नमूद करण्यात आले आहे.
ब्लड शुगर : टाइप 1 आणि टाईप 2 मधुमेह असलेल्या रुग्णांनी, नाशपाती खाल्याने मधुमेह होईल नष्ट जाणून घ्या कसे सेवन करावे
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की कमी खताचा वापर करूनही चांगले उत्पादन हे सूचित करते की, खत हेच शेतीत सर्वस्व नाही, ते कमी करूनही चांगले उत्पादन मिळू शकते. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की संशोधनातून असे दिसून आले आहे की शेतात वापरलेली खते पिकांद्वारे पूर्णपणे शोषली जात नाहीत, उलट रासायनिक खतांचा मोठा भाग वापराविना पाण्यात किंवा हवेत मिसळतो. त्यामुळे प्रदूषण होते.
हवामान खात्याचा इशारा : या 10 राज्यांमध्ये पुढील पाच दिवस मुसळधार पाऊस पडेल, यलो अलर्ट जारी
या सर्व परिस्थितीत खतांच्या वाढलेल्या किमतींमुळे त्याचा कमी वापर करून चांगले उत्पादन मिळविण्यावर लक्ष केंद्रित करण्याची मोठी संधी शेतकऱ्यांना मिळाली आहे. खतांच्या वाढलेल्या किमतींमुळे शेतकऱ्यांनाही नैसर्गिक शेतीकडे लक्ष देण्याची प्रेरणा मिळाली आहे. यामुळे शेती कमी खर्चिक आणि आरोग्यदायी होण्यास मदत होईल.
मधुमेह : इन्सुलिनचे इंजेक्शन घेण्याऐवजी या भाजीच सेवन करा, रक्तातील साखर नेहमी राहील नियंत्रणात
तुम्ही महिला शेतकरी असाल तर तुम्हाला मोफत LPG कनेक्शन मिळेल, कसे ते जाणून घ्या
भारत Vs अमेरिका: अमेरिकेतील शेतकरी कसे आहेत? या 7 गोष्टी जाणून तुम्हाला आश्चर्य वाटेल
काळा हरभरा खा मधुमेहासह ब्लड शुगरचा त्रास संपवेल, रोज खाल्ल्याने शरीरात लोहासारखी ताकद येईल
Milk Price Protest: दुधाच्या दरात वाढ करण्याच्या मागणीसाठी आज राज्यात दुग्ध उत्पादक शेतकरी रस्त्यावर
युरिया गोल्ड म्हणजे काय, त्याच्या वापराने पिकांचे उत्पादन कसे वाढेल?
लाखो पेन्शनधारकांसाठी आनंदाची बातमी, आतापासून दरवर्षी 15% पेन्शन वाढणार, घोषणा
