चांगला उपक्रम : शेणानंतर गोमूत्र 4 रुपये प्रति लिटर दराने खरेदी करणार सरकार

छत्तीसगडमध्ये, राज्य सरकार यंदा हरेली तिहारपासून गौथानमध्ये 4 रुपये प्रति लिटर दराने गोमूत्र खरेदी सुरू करणार आहे. महिला बचत गट या गोमूत्रापासून जीवामृत आणि कीटक नियंत्रण उत्पादने तयार करतील.

‘ हरेली ‘ हा शेतीशी संबंधित पहिला सण आहे, जो छत्तीसगडच्या ग्रामीण लोकांच्या ग्रामीण जीवनात तयार झाला आहे . सावन महिन्याच्या अमावास्येला साजरा होणारा हा सण खरं तर निसर्गाप्रती प्रेम आणि समर्पणाचा लोकोत्सव आहे. हरेलीच्या दिवशी, शेतकरी चांगल्या कापणीच्या इच्छेने सर्व सजीवांचे पालनपोषण केल्याबद्दल पृथ्वी मातेचे आभार व्यक्त करतात. पावसाच्या आगमनाने सगळीकडे विखुरलेल्या हिरवाईचे आणि नवीन पिकाचे सर्वजण उत्साहाने स्वागत करतात. हरेली सण लहानांपासून मोठ्यांपर्यंत सर्वजण उत्साहात आणि उत्साहात साजरा करतात. खेडेगावात हरेलीच्या दिवशी नगार, चाल, कुदळ, फावडे, शेते, गायी यासह शेतीशी संबंधित सर्व साधनांची पूजा केली जाते. चिऊला, गुलगुल भज्याचा प्रसाद सर्व घरांमध्ये बनवला जातो.

मंकीपॉक्सचा सर्वाधिक धोका कोणत्या लोकांना, WHO ने जारी केली मार्गदर्शक तत्त्वे

पूजेनंतर गावातील चौका-चौकात लोक जमू लागतात. येथे गेडी शर्यत, नारळ फेकणे, मटकी फोडणे, रचणे यांसारख्या स्पर्धा दीर्घकाळ चालतात. लोक पारंपरिक पद्धतीने गेडीवर चढून आनंद साजरा करतात. असे मानले जाते की पावसाळ्यात पाणी आणि चिखल टाळण्यासाठी गेडीवर चढण्याची प्रथा होती, जी कालांतराने परंपरेत रूपांतरित झाली. या प्रसंगी सादर केले जाणारे गेडी लोकनृत्य देखील छत्तीसगडच्या प्राचीन संस्कृतीचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. हरेलीमध्ये लोहारांनी घराच्या मुख्य दरवाजावर खिळे ठोकून कडुलिंबाची पाने लावण्याची प्रथा आहे. असे मानले जाते की यामुळे घर-परिवार अनिष्टांपासून वाचतात.

मशरूम शेती: शेतकरी मटक्यात मशरूम लागवड करून चांगला नफा मिळवू शकतात, जाणून घ्या कसा

सीएम बघेल यांच्या ‘गो-धन न्याय योजने’मुळे गावाची अर्थव्यवस्था मजबूत झाली

छत्तीसगडमधील पारंपारिक लोकमूल्यांचे जतन करत गढबो नवा छत्तीसगडची संकल्पना साकार होत आहे. मुख्यमंत्री भूपेश बघेल यांच्या नेतृत्वाखाली पारंपारिक साधनांचा वापर करून ग्रामीण अर्थव्यवस्था मजबूत करण्याचे काम सुरू आहे. यामुळे राज्य सरकारने दोन वर्षांपूर्वी म्हणजेच 2020 मध्ये हरेलीच्या दिवशी ‘गो-धन न्याय योजना’ सुरू केली होती. शेणखत खरेदीची ही योजना गावांच्या अर्थव्यवस्थेचा भक्कम पाया तयार करेल, अशी कल्पनाही सुरुवातीला कोणी केली नव्हती. आज ही ग्रामीण भागातील अतिशय लोकप्रिय योजना असल्याचे सिद्ध झाले आहे. या अनोख्या योजनेंतर्गत सरकारने गावकऱ्यांसाठी शेण हे उत्पन्नाचे नवे साधन बनवले आणि शेतकरी व पशुपालकांकडून शेणखत खरेदी करण्यास सुरुवात केली.

भारतात गव्हाचे संकट आहे का? उत्पादन, आणि निर्यात यांचे संपूर्ण गणित समजून घ्या

शेण विकून दोन वर्षात 150 कोटींहून अधिक कमाई

पशुपालक गावकऱ्यांनी गेल्या दोन वर्षांत शेण विकून 150 कोटींहून अधिक कमाई केली आहे. बचत गटांनी खरेदी केलेल्या शेणापासून 20 लाख क्विंटल पेक्षा जास्त शेणखत तयार केले आहे, जे राज्यात सेंद्रीय शेतीला चालना देत आहे. आतापर्यंत महिला गट आणि गौठाण समित्यांना गांडूळ खत निर्मिती आणि विक्रीतून 143 कोटींहून अधिक रक्कम मिळाली आहे. यासोबतच गौठणांमध्ये हंडे, शेणासह विविध सजावटीचे साहित्य बनवून स्थानिक महिलांना रोजगाराचे नवे साधन मिळाले आहे.

माती सजीव असेल तर शेती टीकेल – एकदा वाचाच

हरेली तिहारपासून गोमूत्र खरेदीला सुरुवात झाली

गोधन न्याय योजनेचा विस्तार करत, राज्य सरकार यंदा हरेली तिहारपासून गौठणांमध्ये 4 रुपये प्रति लिटर दराने गोमूत्र खरेदी सुरू करणार आहे. महिला बचत गट या गोमूत्रापासून जीवामृत आणि कीटक नियंत्रण उत्पादने तयार करतील. यामुळे सेंद्रिय शेतीला प्रोत्साहन मिळेल आणि रोजगार आणि उत्पन्नाचे नवीन स्त्रोत उपलब्ध होण्यासोबतच शेतीवरील खर्च कमी होईल. शेतकरी बांधव रासायनिक कीटकनाशकांऐवजी गोमूत्रापासून बनवलेले कीड नियंत्रण उत्पादन वापरू शकतील, ज्यामुळे अन्नधान्यांचे विषारीपणा कमी होईल आणि महागड्या रासायनिक कीटकनाशकांवरचे अवलंबित्व कमी होईल. या नवकल्पनांमुळे हरेली हे राज्यातील सेंद्रिय शेती आणि आर्थिक सक्षमीकरणाच्या नव्या अध्यायांचे प्रतीक बनले आहे.

महाराष्ट्र हे पहिले राज्य: Voter ID आधार कार्डशी लिंक होणार,1 ऑगस्टपासून महाराष्ट्रात मोहीम राबवली जाणार, जाणून घ्या लिंक कसे करावं

छत्तीसगडमध्ये स्वयंपूर्ण खेड्यांच्या रूपाने राष्ट्रपिता महात्मा गांधी यांचे ‘ग्राम-स्वराज’चे स्वप्न साकार होत असल्याचे दिसते. छत्तीसगडमधील परंपरा जतन करताना, आधुनिक गरजांनुसार त्याला साचेबद्ध करण्याची सुरुवात केली आहे. त्याला सर्वांच्या सहकार्याने पुढे जाण्याची गरज आहे. निसर्गाशी नाळ जोडून पर्यावरणपूरक विकासाकडे वाटचाल करण्याचे आपले हे पाऊल एका चांगल्या उद्यासाठी सर्वोत्तम योगदान असेल.

भेंडी आणि मिरचीच्या प्रमुख रोगांचे एकात्मिक व्यवस्थापन

चार दिवसांपूर्वी शिवसेनेसोबत आजीवन असेल असे म्हणणारे माजी मंत्री अर्जुन खोतकर , आज शिंदे गटात सामील