पशुसंवर्धन: उन्हाळ्यात प्राण्याला संसर्ग झाला आहे का ? ते असे तपासा

जनावरांनाही उष्माघाताचा त्रास होत आहे. चला तर मग जाणून घेऊया की शेतकऱ्यांना त्यांच्या जनावरांना उष्णतेची लागण होते की नाही हे कसे कळते आणि शेतकऱ्यांनी त्यांच्या जनावरांना उष्णतेपासून वाचवण्यासाठी कोणते प्रभावी उपाय केले जाऊ शकतात.

मे महिना सुरू व्हायचा आहे, पण सध्या कडक ऊन पडत आहे. दिवसा ऊन आणि उष्णतेच्या लाटेमुळे सामान्य जनजीवन पूर्णपणे विस्कळीत झाल्याची परिस्थिती आहे. त्यामुळे लोकांना दिवसा घराबाहेर पडणे कठीण होते. त्याचबरोबर या उष्णतेमुळे उन्हाळी पिकाचेही नुकसान होत आहे. या उन्हाळ्यामुळे जनावरेही त्रस्त आहेत. चराईसाठी मोकळ्या मैदानावर अवलंबून असणाऱ्यांना पशुपालकांना सर्वाधिक समस्या भेडसावत आहेत. त्यामुळे जनावरेही उष्माघाताचे बळी ठरत आहेत. शेतकर्‍यांना त्यांच्या जनावरांना उष्णतेची लागण झाली आहे की नाही हे कसे कळू शकते आणि शेतकर्‍यांनी त्यांच्या जनावरांचे उष्णतेपासून संरक्षण करण्यासाठी कोणते प्रभावी उपाय केले जाऊ शकतात ते समजून घेऊया .

हे ही वाचा (Read This)  आता नोकरी १२ तासांची, पगार पण कमी, पीएफ वाढणार- १ जुलैपासून मोदी सरकार लागू करणार नवे नियम ?

ही लक्षणे दिसली तर त्याचा अर्थ असा होतो की त्याला ताप आहे

देशातील बहुतांश भागात उष्णतेची लाट पाहता पशुसंवर्धन विभागाने प्राण्यांच्या सुरक्षेसाठी सल्लागार जारी केले आहेत. ज्यामध्ये जनावरांना उष्णतेची लक्षणे तसेच उष्णतेपासून संरक्षणाची माहिती दिली जाते. या सल्ल्यानुसार, एखाद्या शेतकऱ्याच्या जनावराला जास्त ताप असल्यास तो प्राणी उष्णतेचा बळी ठरला आहे, असे समजावे. यामध्ये वारंवार श्वास लागणे, तोंडातून लाळ बाहेर पडणे, जनावरामध्ये अस्वस्थता, भूक न लागणे आणि जास्त पाणी पिणे, लघवी कमी किंवा जास्त होणे, जनावराच्या हृदयाचे ठोके जलद होणे आदी लक्षणे आढळतात.

हे ही वाचा (Read This) रशिया-युक्रेन युद्धामुळे जगभरात भारतीय गव्हाची चमक वाढली, कोणत्या देशात किती निर्यात झाली?

या 7 उपायांचा अवलंब करून शेतकरी आपल्या जनावरांना उष्णतेपासून वाचवू शकतात

प्रचंड उकाडा होत असताना येत्या काही दिवसांत तापमानात आणखी वाढ होणार आहे. ज्यात उष्णतेमुळे जनावरांचा त्रास वाढेल मात्र शेतकरी 7 प्रभावी उपाय करून जनावरांना उन्हापासून वाचवू शकतात. चला जाणून घेऊया कोणते आहेत हे 7 प्रभावी उपाय.

१ प्राण्यांना फक्त हवेशीर प्राणी घरात किंवा झाडाखाली ठेवा, साधारणपणे प्राण्यांना अशा ठिकाणी ठेवा जेथे ते थेट सूर्यप्रकाशास सामोरे जात नाहीत.

२ प्राण्यांच्या घराच्या भिंतींना थंड ठेवण्यासाठी ओल्या पिशव्या टांगल्या जाऊ शकतात. गरम हवा आत जाण्यापासून रोखण्यासाठी वेळोवेळी पाण्याची फवारणी करून हे केले जाऊ शकते.

३ पंखा किंवा कुलर वापरून जनावरांच्या घरात ते थंड ठेवावे.

४ उष्णतेमुळे पाण्याची कमतरता भासू नये म्हणून जनावरांना दिवसातून किमान चार वेळा थंड पाणी द्यावे.

५ प्राण्यांमध्ये विशेषतः म्हशींना दिवसातून दोनदा आंघोळ केल्याने त्यांना उष्णतेपासून वाचवता येते.

६ गुरांना पहाटे व संध्याकाळी उशिरा चरायला पाठवावे.

७ जनावरांना उन्हाळ्यात संतुलित आहाराची कमतरता भासू नये.

हे ही वाचा (Read This) summer special : उष्मघातापासून संरक्षण करणारे कैरीचे आरोग्यदायी पन्हे

जनावराला ताप असल्यास हा उपचार आहे

उन्हाळ्याच्या या कडक उन्हात, कोणत्याही प्राण्याला संसर्ग झाल्यास त्यावर उपचार करण्यासाठी शेतकरी काही प्रभावी उपाय करू शकतात. हे उपाय बिहार पशुसंवर्धन विभागाने शेअर केले आहेत. ज्या अंतर्गत शेतकऱ्यांनी जनावरांना उष्णता लागल्यावर प्रथम थंड ठिकाणी ठेवावे, शेतकरी जनावरांना पाण्याने भरलेल्या खड्ड्यात ठेवून त्यांच्यावर थंड पाणी शिंपडू शकतात.

तसेच शक्य असल्यास त्यांच्या शरीरावर बर्फ किंवा अल्कोहोल घासणे हा एक प्रभावी उपचार आहे. त्याचप्रमाणे पुदिना आणि कांद्याचा अर्क जनावरांना देण्यासाठी गुणकारी आहे. थंड पाण्यात साखर, भाजलेले बार्ली आणि मीठ यांचे मिश्रण पिणे हा देखील उष्णता टाळण्यासाठी प्रभावी उपाय आहे. त्यानंतरही जनावरांना आराम मिळत नसेल तर शेतकऱ्यांनी जवळच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.

हे ही वाचा (Read This) कोरोना रुग्णाची संख्या वाढतेय ? यावर आरोग्य मंत्री राजेश टोपे काय म्हणाले…