रेशीम शेती: शेतकऱ्यांना कमी वेळात भरपूर उत्पन्न, तुती लागवडीसह रेशीम किड्याचे पालन करा,वाचा संपूर्ण माहिती
एकात्मिक शेती : जे शेतकरी तुती लागवडीसोबतच रेशीम कीटक पालनाचे काम करतात, त्यांना खऱ्या अर्थाने रेशीम शेतीचा अधिक फायदा होतो.
तुतीच्या बागेत रेशीम कीटक शेती: भारतात रेशीम किड्यांना मोठ्या प्रमाणात प्रोत्साहन दिले जात आहे. हे शेतकरी तसेच ग्रामीण महिलांना आर्थिक सक्षमीकरण प्रदान करते. केंद्र सरकार शेतकऱ्यांना रेशीम किटक पालन आणि रेशीम उद्योग घेण्यास प्रोत्साहन देत आहे. यामुळेच आज भारतातील ६० लाखांहून अधिक शेतकरी, महिला आणि ग्रामीण लोक रेशीम कीटकांच्या शेतीतून आपला उदरनिर्वाह करत आहेत. रेशीमशी संबंधित काम देखील विशेष आहे कारण ते कमी वेळात आणि कमी श्रमात चांगले उत्पन्न देते. विशेषत: जे शेतकरी तुती शेतीसोबतच रेशीम कीटक शेती करतात, त्यांना त्याचा अधिक फायदा होतो.
अद्रक उत्पादक शेतकऱ्यांना बऱ्याच कालावधीनंतर मिळतोय बंपर भाव
या राज्यांमध्ये रेशीम शेतीची क्रेझ आहे
भारतात रेशीम आणि संबंधित उद्योग खूप लोकप्रिय आहेत. विशेषत: कर्नाटक, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश, जम्मू आणि काश्मीर आणि पश्चिम बंगालमधील शेतकऱ्यांसाठी रेशीम शेती हा अतिरिक्त उत्पन्नाचा स्रोत आहे. त्याचबरोबर झारखंड, ओरिसा, छत्तीसगड, उत्तर प्रदेश आणि ईशान्येकडील राज्यांमध्ये रेशीम कीटकांचे संगोपन मोठ्या प्रमाणावर केले जात आहे.
रेशीम शेती कशी करावी चांगले उत्पादन घेण्यासाठी
रेशीम किटकांचे संगोपन तीन प्रकारे केले जाते, ज्यामध्ये तुती बागेत रेशीम कीटकांचे संगोपन केले जाते, ज्याला तुती रेशीम म्हणतात. दुसरी टसर शेती आणि तिसरी इरी शेती.
तुती रेशीम शेती अंतर्गत, तुती आणि अर्जुनाच्या पानांवर रेशीम किडे पाळले जातात, जे तुती आणि अर्जुनाची पाने खाऊन जगतात.
रेशीम किड्यांचे आयुष्य फक्त 2-3 दिवस असते, ज्यातून ते कोकून घेण्यासाठी पानांवर ठेवतात.
शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक बातमी: कांदा निर्यातीला परवाणगी, दरात होईल सुधारणा
मादी रेशीम किडा तिच्या आयुष्यात 200-300 अंडी घालते, ज्यातून पुढील 10 दिवसांत अळ्या बाहेर येतात.
ही अळी त्याच्या तोंडातून लाळ बाहेर टाकते, ज्यामध्ये द्रव प्रथिने असतात.
वाऱ्याच्या संपर्कात आल्यावर ही अळी हळूहळू सुकते आणि धाग्याचे रूप धारण करते आणि रेशीम किडे हा धागा स्वतःभोवती गुंडाळतात.
रेशीम किड्यांवर गुंडाळलेल्या या धाग्यासारख्या पदार्थाला कोकून म्हणतात, ज्याचा वापर रेशीम बनवण्यासाठी केला जातो.
एक एकर जमिनीवर रेशीम लागवड केल्याने सुमारे 500 किलो रेशीम किडे तयार होतात.
रेशीम प्रक्रिया
रेशीम अळीपासून कोकून घेतल्यानंतर गरम पाण्यात टाकल्याने अळी नष्ट होते. नंतर कोकून 20 अंश किंवा त्यापेक्षा कमी तापमानात साठवले जातात. नंतर त्यापासून धागा तयार करून कापड आणि रेशीम उद्योगांना विकला जातो. आजही रेशीम कीटक पालन हे अनेक गावांच्या समृद्धीचे मूळ आहे.
