रब्बी पिकांचे संरक्षण: रब्बी पिकांचे दंव पासून संरक्षण करण्यासाठी या 10 टिपांचे अनुसरण करा, उत्पादन बंपर होईल.
सध्या उत्तर भारतात कडाक्याची थंडी सुरू आहे. अशा हवामानात दंव पडण्याची शक्यता जास्त असते. दंवमुळे, वनस्पतीच्या शारीरिक प्रक्रिया विस्कळीत होतात, ज्यामुळे वाढ थांबते. तुषारामुळे पाने व फुले कोमेजून विरघळतात. पाने तपकिरी होतात आणि फुले पडतात.
सध्या भारतात कडाक्याची थंडी सुरू आहे. त्याचा परिणाम मानव, प्राणी आणि पिकांवर दिसून येतो. दंवमुळे, वनस्पतीतील जलीय द्रावण घन बर्फात बदलते. घनता वाढल्यामुळे, वनस्पतीच्या पेशींचे नुकसान होते आणि छिद्र नष्ट होतात. रब्बी पिकांच्या झाडांच्या पेशींचे नुकसान होऊन रोपांची छिद्रे नष्ट होतात. त्यामुळे वनस्पतींमध्ये कार्बन डायऑक्साइड, ऑक्सिजन आणि बाष्पोत्सर्जन प्रक्रिया थांबते. वनस्पतीच्या शारीरिक प्रक्रियांमध्ये व्यत्यय येतो ज्यामुळे वाढ थांबते. कोमेजल्यामुळे पाने व फुले सुकून विरंगुळ्या होतात. पाने तपकिरी होतात आणि फुले पडतात. त्यामुळे पीक उत्पादनावर परिणाम होतो. त्यामुळे रब्बी पिकांचे तुषारांमुळे होणाऱ्या नुकसानीपासून संरक्षण करण्यासाठी आवश्यक उपाययोजना कराव्यात.
पाय-तोंड रोगाची लागण वाढली, दुभत्या जनावरांना लसीकरण करण्याचे आवाहन
दंव म्हणजे काय आणि त्यामुळे नुकसान कसे होते?
डॉ. एस. के. सिंह, वनस्पती संरक्षण तज्ज्ञ, आरएयू, पुसा समस्तीपूरच्या वनस्पती रोग विभागाचे प्रमुख म्हणाले की, सध्या उत्तर भारतात ज्या प्रकारे हवामान सुरू आहे, त्यामुळे दंव पडण्याची दाट शक्यता आहे. यामुळे पिकांचे खूप नुकसान होऊ शकते कारण जेव्हा दिवस थंड असतो तेव्हा संध्याकाळी वारा थांबतो, परंतु रात्री आकाश निरभ्र असते. आर्द्रता जास्त आहे, तापमान वातावरणात हस्तांतरित केले जाते जे जमिनीच्या उष्णतेची भरपाई करू शकत नाही. त्यामुळे रात्रीच्या वेळी तुषार पडण्याची शक्यता सर्वाधिक आहे.
वाटाणा रोग: तापमान घसरल्याने हे रोग मटारवर हल्ला करू शकतात, पीक कसे वाचवायचे ते जाणून घ्या
ते म्हणाले की हिवाळ्यात उगवलेली पिके आणि झाडे रात्रीचे तापमान 2 सेंटीग्रेड पर्यंत सहन करू शकतात, परंतु जर तापमान यापेक्षा कमी झाले तर झाडांमध्ये असलेले जलीय द्रावण घन बर्फात बदलते. घनता वाढल्यामुळे, वनस्पतीच्या पेशींचे नुकसान होते आणि छिद्र आणि रंध्र नष्ट होतात. झाडांना ते सहन होत नाही आणि पिके आणि झाडे सुकायला लागतात. त्यामुळे बटाटा, टोमॅटो, वाटाणा, मसूर, मोहरी, वांगी, जवस, जिरे, वाटाणा, कोथिंबीर, पपई, केळी, आंबा आदी पिकांवर तुषाराचा अधिक प्रादुर्भाव होतो. गहू, बार्ली, ऊस आदी पिकांना याचा फटका बसतो.
लसणाचे चांगले उत्पादन हवे असल्यास असे करा अमोनियम सल्फेटचा वापर, तज्ज्ञांचा सल्ला वाचा.
पिकांचे दंव पासून संरक्षण करण्यासाठी या गोष्टी करा
आरएयू पुसा, समस्तीपूर संचालित कृषी विज्ञान केंद्र, नरकटियागंज, पश्चिम चंपारणचे प्रमुख आणि वनस्पती संरक्षण तज्ञ यांनी शेतकऱ्यांना दंवपासून वाचवण्यासाठी 10 उपाय सांगितले आहेत –
शेतातील गवत जाळून धूर काढावा. असे केल्याने झाडांच्या सभोवतालचे वातावरण गरम होते आणि पानांचा प्रभाव कमी होतो.
पिकांचे तुषारपासून संरक्षण करण्यासाठी त्यांना हलके पाणी द्यावे.
पीएम स्वानिधी यांनी उपेक्षित कामगारांना बळ दिले, 58 लाख लाभार्थ्यांसाठी 10 हजार कोटी रुपये मंजूर
सकाळी नांगरणी करताना दोन व्यक्तींनी दोरीची दोन्ही टोके पकडून शेताच्या एका कोपऱ्यातून दुसऱ्या कोपऱ्यात पीक न्यावे.
जर शेतकरी रोपवाटिका तयार करत असतील तर त्यांनी गवताच्या चटया किंवा प्लास्टिकच्या पिशव्या बनवाव्यात आणि आग्नेय दिशा उघडी ठेवावी जेणेकरून झाडांना सकाळ आणि दुपारचा सूर्यप्रकाश मिळेल.
दुष्काळापासून दीर्घकालीन संरक्षणासाठी, शेषम, बाभूळ, खजूर, तुती, आंबा आणि जामुन यांसारख्या वारारोधक झाडांनी हिवाळ्यात पिकांचे संरक्षण केले जाऊ शकते.
महागाई कमी करण्यासाठी सरकार 2 लाख टन कांदा खरेदी करणार, शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढणार
शेतकऱ्यांनी पिकांवर कोमट पाण्याची फवारणी केल्यास पिके तुटण्यापासून वाचतात.
दंवपासून संरक्षण करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी २० ग्रॅम युरिया/लिटर पाण्यात द्रावण तयार करून उगवणीच्या दिवसांत फवारणी करावी किंवा ५०० ग्रॅम युरिया १००० लिटर पाण्यात विरघळवून १५ दिवसांच्या अंतराने फवारणी करावी. 8 ते 10 किलो प्रति एकर किंवा विद्राव्य गंधकाची फवारणी करावी. किंवा तुम्ही 40 ग्रॅम 80 टक्के डब्ल्यूडीजी प्रति 15 लिटर पाण्यात द्रावण तयार करून फवारणी करू शकता. असे केल्याने तापमान वाढते. वनस्पतींच्या पेशींमध्ये असलेले बायोमास वाढते जे जमिनीपर्यंत पोहोचत नाही आणि पिके सुकण्यापासून वाचतात. पिकांच्या संरक्षणासाठी 15 ग्रॅम म्युरिएट ऑफ पोटॅश 15 लिटर पाण्यात विरघळवून फवारणी करावी.
पिकांच्या संरक्षणासाठी 25 ग्रॅम ग्लुकोज 15 लिटर पाण्यात विरघळवून फवारणी करावी.
पीक संरक्षणासाठी 100 ग्रॅम एनपीके आणि 25 ग्रॅम ऍग्रोमीन प्रति 15 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करू शकता.
गव्हाचे पीक: गव्हाचे पीक उशिरा पेरल्यास हे उपाय ताबडतोब करा, तुम्ही उत्पादनाचे नुकसान टाळू शकता.
भाव मिळत नसल्याने संत्रा उत्पादक शेतकरी नाराज, अमरावतीत आंदोलन
पशुसंवर्धन: 10 रुपयांच्या किटने हजारो रुपयांचे नुकसान टाळता येईल, तपशील वाचा
KCC: किसान क्रेडिट कार्डबाबत मोठे यश, शेतकऱ्यांना शेतीसाठी मिळणार 5.51 लाख कोटी रुपये.
गहू खरेदी: सरकार यंदा गहू खरेदीचे धोरण बदलू शकते, लक्ष्य पूर्ण होईल का?
डाळींचे भाव : यंदा डाळींची खरेदी वाढणार! याचा फायदा शेतकरी व ग्राहकांना होणार आहे
PM किसान योजना: PM मानधन योजनेचा लाभ घ्या, पैसे खर्च न करता तुम्हाला पेन्शन मिळेल
