मिरचीवरील चुरडा मूरडा रोगाचे व्यवस्थापन

मिरची पिकावर चुरडा मुरडा या रोगाचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे. हा एक विषाणूजन्य रोग असुन त्यामुळे पानावर पिवळसर व हिरव्या रंगाचे डाग पडतात व पाने बारिक व वेडीवाकडी होतात अशा पानाचा गुच्छा तयार होऊन रोगट फांदीला झुपक्याचा आकार येतो. नविन फुटीचे छोटया पानात रूपांतर होऊन गुच्छा सारखे दिसतात व झाडाची वाढ पुर्णपणे खुंटते व उत्पादनात ४० ते ५० टक्क्या पर्यंत नुकसान होऊ शकते. या रोगाचा प्रसार रस शोषण करणाऱ्या किडीमुळे होतो म्हणुन मिर्ची पिकावर येणाऱ्या मावा, फुलकिडे, पांढरी माशी व कोळी या किडींबद्दल माहिती व व्यवस्थापनाचे उपाय करणे गरजेचे आहे.

मिरची पिकावरील रस शोषण करणाऱ्या किडी व त्यांचे उपाययोजना

मावा:

हि किड काळया किंवा पोपटी रंगाची असते. हया किडींची पिल्ले पंख विरहीत तसेच प्रौढ पंखासहित आढळतात. किड शेंडयावर पानावर खालच्या बाजूस राहून पानातील रस शोषूण घेते त्यामुळे झाडाची वाढ खुंटते व पाने निस्तेज दिसतात. तसेच हि किड आपल्या शरीरातून चिकट द्रव्य बाहेर सोडते त्यावर उष्ण व दमट हवामानात काळया रंगाची बुरशी वाढुन प्रकाश संश्लेषन कियेत अडथळा निर्माण होते, अन्न तयार करण्याच्या प्रक्रियेत बाधा निर्माण होऊन झाडाची वाढ खुंटते. या किडीची जिवन चक १० ते १२ दिवसात पुर्ण होते व एका वर्षात १२ ते १४ पिढया सहज पुर्ण होतात.

पांढरी माशी:

पांढऱ्या माशीचे शरीर पिवळे व पंख पांढरे असतात, ती पानातून व फुलातून रस शोषन करून नुकसान पोहचविते. वाढलेले तापमान व आर्दता या किडीच्या वाढीस पोषक आहे. या किडीचे जिवनचक २५ते ३५ दिवसात पूर्ण होते तर वर्षाभरात ९ ते १० पिढया पूर्ण होतात.

फुलकिडे:

हि किड अतिशय सुक्ष्म असुन तिचे शरीर लांबट आकारचे असते. किड पानावर तसेच फळावर पेशी खरबडून त्यातुन निघालेला रस शोषुन घेते त्यामुळे पाने वेडीवाकडी होतात तर फळावर खरबडल्यासारखे चट्टे दिसतात झाडाची वाढ थांबुन पाने व कळयाची गळ होते.

कोळी:

हि अष्टपाद वर्गातील किड असुन आकाराने अतिशय सुक्ष्म असते. पिवळसर रंगाचे कोळी पानावर राहून रस शोषुन घेतात. प्रादुर्भाव ग्रस्त झाडाची पाने खालच्या दिशेने वाकडी होतात. जास्त प्रादुर्भाव असल्यास झाडाची वाढ खुंटते तसेच फुले व कळया गळण्याचे प्रमाण वाढते.

व्यवस्थापन :