पाण्याच्या गोळीबद्दल माहिती आहे का? हे 4 किलो औषध 1 हेक्टर शेतात सिंचन करू शकते
हायड्रोजेल्स वनस्पतीच्या रूट झोनभोवती पाणी साठवण्याचे काम करतात. पाण्याच्या उपस्थितीत, ते त्याच्या मूळ आकारमानाच्या सुमारे 200 ते 800 पट विस्तारते. सिंचन आणि पावसाचे पाणी साठवण्यासाठी भरपूर वाव आहे. दीर्घकालीन पीक गरजांसाठी ते नंतर गोळा केले जाऊ शकते.
पाण्याची गोळी, होय. तुम्हाला ऐकून आश्चर्य वाटेल पण आज ही पाण्याची गोळी सत्यात उतरली आहे. ग्लोबल वॉर्मिंग आणि हवामान बदलाच्या युगात शेती करणे अत्यंत अनिश्चित झाले आहे. पावसाअभावी अनेक पिके करपून गेल्याने शेतकऱ्यांची परिस्थिती कठीण झाली आहे. हायड्रोजेल ही तीच पाण्याची गोळी आहे जी त्यांना कठीण परिस्थितीतून वाचवण्यासाठी उपयुक्त ठरू शकते. जलसंकट शिवाय सिंचनातही पाण्याचा मोठा भाग वाया जातो. पाण्याचा अपव्यय टाळता यावा आणि दुष्काळाच्या काळात शेतकऱ्यांना मदत करता यावी यासाठी शास्त्रज्ञ सातत्याने या दिशेने काम करत आहेत.
५२५ कोटी रुपयांची कृषी कंपनी एक लाख रुपयांत उभारली, अनेक शेतकऱ्यांना दिला रोजगार
हे कस काम करत
हायड्रोजेल्स वनस्पतीच्या रूट झोनभोवती पाणी साठवण्याचे काम करतात. पाण्याच्या उपस्थितीत, ते त्याच्या मूळ आकारमानाच्या सुमारे 200 ते 800 पट विस्तारते. सिंचन आणि पावसाचे पाणी साठवण्यासाठी भरपूर वाव आहे. दीर्घकालीन पीक गरजांसाठी ते नंतर गोळा केले जाऊ शकते. मग ते हळूहळू सोडले जाऊ शकते. 2018-2019 मध्ये, भारत सरकारच्या पर्यावरण, वन आणि हवामान बदलावरील राष्ट्रीय हिमालयीन मिशन अंतर्गत त्रिपुरा केंद्रीय विद्यापीठाने एक प्रकल्प सुरू केला.
मक्यात मॅग्नेशियम-फॉस्फरसच्या कमतरतेची लक्षणे समजून घ्या, तुम्ही या खतांच्या मदतीने ते रोखू शकता.
काय फायदा होईल
या प्रकल्पांतर्गत सिंचनात पाण्याचा अपव्यय रोखणे, दुष्काळाचा प्रभाव कमी करणे, खतांची कार्यक्षमता वाढवणे या उद्देशाने संशोधनास मान्यता देण्यात आली. विद्यापीठाच्या केमिकल आणि पॉलिमर इंजिनीअरिंग विभागाचे डॉ.सचिन भालाधरे यांच्या नेतृत्वाखालील शास्त्रज्ञांना हायड्रोजेल बनवण्यात यश आले होते. त्यांच्या संशोधनात त्यांना असे आढळून आले की, हायड्रोजेलद्वारे विहित प्रमाणात पाण्याचे वितरण केल्याने जमिनीतील पाण्याची पातळी 50 ते 70 टक्क्यांनी वाढते.
खतांचा ओव्हरडोस म्हणजे काय? त्याचा प्रभाव कसा ओळखावा, प्रतिबंधात्मक उपाय देखील जाणून घ्या.
हवामान बदलापासून मुक्त व्हा
हायड्रोजेल हा देखील एक प्रकारचा पॉलिमर आहे आणि तो साखळीसारखा आहे. मधोमध एक रिकामी जागा आहे आणि ती हुबेहुब जाळ्यासारखी दिसते. मधोमध रिकामी जागा आहे तशीच ह्यातही रिकामी जागा आहे. येथे पाणी जमा होते आणि हळूहळू पाणी सोडते. यामध्ये बाष्पीभवन होणार नाही. या संशोधनानुसार, सतत पाणी पुरवठा केल्याने शेतातील उत्पादन तर वाढतेच शिवाय फुले आणि फळांचा दर्जाही वाढतो. त्याचबरोबर दुष्काळापासून शेतीचे संरक्षण होईल आणि पिकांना हवामान बदलाच्या परिणामांचा सामना करता येईल.
कडुलिंबाचे झाड: भारतातील चमत्कारिक वृक्ष जो जागतिक वृक्ष बनला आहे, प्रत्येक मानवासाठी खूप खास आहे!
1 हेक्टर जमीन सिंचन
शास्त्रज्ञांच्या मते, सेल्युलोजपासून बनलेले हायड्रोजेल सूर्यप्रकाशात नष्ट होतात. यामुळे पर्यावरणाचे कोणतेही प्रदूषण होत नाही. ते सहजपणे पाणी शोषून घेते आणि पाणी गळते. तसेच हे हायड्रोजेल ३५ ते ४० सेंटीग्रेड तापमानात प्रभावी ठरते. त्याची पाण्याने भरण्याची किंवा फुगण्याची क्षमता त्याच्या कोरड्या वजनापेक्षा 400 पट जास्त आहे. केवळ एक ते चार किलो हायड्रोजेलने एक हेक्टर जमिनीचे सिंचन शक्य आहे. या जेलच्या गोळ्या जमिनीत आठ महिने ते एक वर्षांपर्यंत प्रभावी ठरू शकतात. त्यामुळे सिंचनाच्या पाण्याची 60 टक्के बचत होते.
पिंचिंग पद्धतीने झेंडूची लागवड केल्यास झाडे फुलांनी भरून येतील आणि उत्पन्न वाढेल.
मत्स्यपालन: फिश अँटीबायोटिक म्हणजे काय, ते कसे वापरले जाते, त्याचे फायदे आणि तोटे देखील जाणून घ्या.
कांदा निर्यात बंदी : कांदा निर्यातबंदी कायम राहिल्यानंतर शेतकरी काय करणार, शेती कशी वाचणार?
ओट्स हे आरोग्यासाठी एक सुपर फूड आहे, हे खाण्याचे फायदे जाणून तुम्हाला आश्चर्य वाटेल.
सरकार हायब्रीड जातीच्या मिरचीचे बियाणे स्वस्त दरात विकत आहे, ते घरबसल्या सहज मिळवा
आता तुम्ही IITमध्ये कला शाखेतून पोस्ट ग्रॅज्युएशनही करू शकता!
