केळीचा भाव : जळगावाच्या केळीला विक्रमी भाव, ४०० ट्रक वेटिंगला, तरीही शेतकरी का चिंतेत?
केळी शेती: महाराष्ट्रातील जळगावमध्ये केळी उत्पादनात मोठी घट झाली आहे. मागणी आणि पुरवठा यातील तफावत असल्याने शेतमालाला चांगला भाव मिळत आहे. मात्र उत्पादन घटल्याने शेतकरी नफ्याच्या स्थितीत पोहोचत नाही.
काही दिवसांपूर्वी केळी शेती करणारे शेतकरी कमी भावामुळे नाराज झाले होते. बाजारभावाबाबत व्यापारी आणि शेतकरी यांच्यात बाचाबाची झाली. असे असतानाही व्यापाऱ्यांनी शेतकऱ्यांकडून मनमानी भावाने खरेदी केली. पण आता परिस्थिती बदलली आहे. आता हेच व्यापारी केळी खरेदीसाठी शेतकऱ्यांच्या बागांजवळ रांगेत उभे आहेत. जळगावात 400 ते 500 ट्रक केळी खरेदीसाठी वाहतुकीवर उभे आहेत. वाढती मागणी आणि घटलेले उत्पादन यामुळे ही परिस्थिती निर्माण झाली आहे. यंदा केवळ जळगावच नव्हे तर राज्यात इतर ठिकाणीही केळीच्या उत्पादनावर परिणाम झाला आहे. त्यामुळे सध्या केळीचा भाव 24 ते 26 रुपये प्रतिकिलोपर्यंत चालत आहे. विक्रमी दर मिळूनही शेतकऱ्यांना विशेष लाभ मिळत नाही. कारण उत्पादन घटले आहे.
शेतकऱ्यांनी सेंद्रिय (कोकोपीट) नारळ मल्चिंगचा वापर करा, प्लास्टिकपेक्षा जास्त फायदे
जळगाव जिल्ह्यातील रावेल तालुक्यात केळीची सर्वाधिक लागवड केली जाते. भुसावळ ही येथील सर्वात मोठी बाजारपेठ आहे. देशाच्या अनेक भागांत येथून केळीचा पुरवठा केला जातो. यावर्षीही या भागातील उत्पादनात घट झाली आहे. निसर्गाच्या अनिश्चिततेचा थेट परिणाम उत्पादनावर झाला आहे. याशिवाय केळीची मागणी सातत्याने वाढत असून, केळी खरेदीसाठी हरियाणा, मध्य प्रदेश, काश्मीरमधून ट्रक आले आहेत, मात्र उत्पादन कमी असल्याने त्यांना १५ दिवस वाट पाहावी लागत आहे. चढ्या भावाने केळी खरेदी करण्यास व्यापारी तयार आहेत, मात्र कमी उत्पादनामुळे शेतकरी व व्यापारीही निराश झाले आहेत. तब्बल दोन आठवडे एकाच ठिकाणी ट्रक उभे राहिल्याने येथील कामगारांनाही अडचणी निर्माण झाल्या आहेत.
गुलाबासारखा सुगंध असलेल्या पामरोजाच्या लागवडीतून शेतकरी होत आहेत श्रीमंत, जाणून घ्या कशी होते लागवड
निसर्गाचा प्रभाव
गेल्या वर्षी झालेल्या नुकसानीचा परिणाम आता उत्पादन आणि पिकांवर जाणवत आहे. अवकाळी पाऊस आणि ढगाळ वातावरणामुळे केळीच्या बागांवर किडींचा प्रादुर्भाव वाढला. त्यानंतर वादळ आणि पावसामुळे महाराष्ट्रातील अनेक भागात केळीच्या शेतीचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले. जळगावप्रमाणेच उत्तर भारतातील उत्पादनावरही असाच परिणाम झाला आहे. आता वाढत्या मागणीमुळे केळीला भाव चांगला मिळत असला तरी उत्पादनात घट आली आहे, त्यामुळे शेतकऱ्यांना फारसा फायदा होत नाही.
या भाज्यांच्या लागवडीमुळे पावसाळ्यात होईल बंपर कमाई, जाणून घ्या कशी
जळगाव केळी उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे
जळगाव हे संपूर्ण देशात केळी उत्पादनाचा बालेकिल्ला आहे. येथील भुसावळ यासाठी प्रसिद्ध आहे. यासोबतच मध्य प्रदेशातील बुरहानपूर परिसर देखील आहे. येथे केळीचे उत्पादनही चांगले आहे. सध्या जळगावात पिकवलेल्या केळीला सन २०१६ मध्ये जीआय प्रमाणपत्र मिळाले आहे. जगाच्या एकूण केळी उत्पादनात भारताचा वाटा 25 टक्के आहे, त्यात महाराष्ट्र आणि मध्य प्रदेशचा मोठा वाटा आहे.
