गांडुळ कंपोस्ट खत बनवून तुम्ही चांगली कमाई करू शकता, बनवण्याची सोपी पद्धत वाचा
गांडूळ खत : गांडूळ खत बनवूनही शेतकरी सहज कमाई करू शकतात. देशात नैसर्गिक शेतीला चालना मिळत असल्याने आगामी काळात त्याची मागणी वाढणार आहे. बनवण्याची पद्धत खूप सोपी आहे. तर बाजारात 10 रुपये किलो दराने विकला जातो.
शेतकर्‍यांचा शेतीवरील खर्च कमी होऊन त्यांचे उत्पन्न वाढावे यासाठी देशात नैसर्गिक शेतीवर भर दिला जात आहे. नैसर्गिक शेतीची पहिली गरज म्हणजे नैसर्गिक खत. कारण नैसर्गिक पद्धतीने तयार केलेले खत शेतातील माती, पर्यावरण आणि झाडांना इजा करत नाही. देशात जेव्हा शाश्वत शेतीची चर्चा होते तेव्हा नैसर्गिक शेती किंवा सेंद्रिय शेती ही त्याची गरज बनते. अनेक शेतकरी आहेत ज्यांना सेंद्रिय शेती करायची आहे पण खत बनवता येत नसल्याने त्यांना शेती करता येत नाही. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांना स्वतंत्र कंपोस्ट खत तयार करून मिळाल्यास शेतकरी आणि विक्रेता दोघांनाही फायदा होईल. गांडूळ खत हे सुद्धा असे नैसर्गिक खत आहे की ते विकून शेतकरी चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात
(नोंदणी) नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी योजना 2022: नवीन ऑनलाइन अर्ज, संपूर्ण माहिती
गांडुळ खताची निर्मिती करून देशात नैसर्गिक शेतीला चालना मिळू शकते. झारखंडमध्येही गांडुळ खत निर्मितीचे प्रशिक्षण आत्मातर्फे दिले जात आहे. या प्रशिक्षणातून प्रशिक्षण घेऊन शेतकरी गांडुळ खत बनवायला शिकून चांगले उत्पन्नही मिळवू शकतात. त्याचे उत्पादन देखील फायदेशीर आहे कारण त्याच्या वापरामुळे पिकाची गुणवत्ता सुधारते. त्याचबरोबर शेतकऱ्यांना ते सहज मिळाल्यास ते रासायनिक खतांचा वापर कमी करतील. याचा फायदा शेतातील मातीला होईल. सध्या झारखंडमध्ये 10 रुपये/किलो दराने गांडुळ खत उपलब्ध आहे.
गांडुळ कंपोस्ट कसे बनवायचे
घरासमोर उंच जागा निवडा. या पातळीनंतर जमीन निवडली. याशिवाय खड्डा करून शेण गोळा करावे. यानंतर 1-2 महिन्यांचे शेण वापरणे योग्य मानले जाते. हे चांगले परिणाम आणते. दरम्यान, शेण कोरडे होऊ नये म्हणून शेणावर पाणी ठेवावे. काही कोरडी पाने/गवताचा पेंढा शेणात मिसळा. यानंतर, कुदळीने वेळोवेळी फिरत रहा. उंच जमिनीवर १ मीटर रुंद प्लास्टिक टाका. आवश्यकतेनुसार लांबी ठेवा.त्यावर कोरडी कडुलिंबाची पाने पसरवा.
महाराष्ट्र मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना 2022: ऑनलाइन नवीन अर्ज असा करा
४५-५० दिवसांत खत तयार होते
पानाच्या वर 8 इंच शेण पसरवा. त्यावर गांडुळे पसरवा. नंतर पेंढ्याने झाकून ठेवा. यानंतर आवश्यकतेनुसार पाण्याची फवारणी करत रहा. अशाप्रकारे ४५ ते ५० दिवसांनी ३-४ इंच गांडुळ कंपोस्ट तयार होते. एक फूट अंतरावर हाताने पलंगावर थाप द्या. यामुळे गांडूळ तयार केलेल्या खतापासून खालच्या शेणात जाते. वरील तयार केलेले गांडुळ खत वेगळे करावे. ही प्रक्रिया 20 ते 25 दिवसांच्या अंतराने पुनरावृत्ती करावी. प्रत्येक वेळी तयार केलेले गांडूळ कंपोस्ट वेगळे करावे.
हेही वाचा :- हनुमान चालिसाबाबत ठाकरे सरकारला टोला लगावला, तर ओवेसींबद्दल हे बोलले देवेंद्र फडणवीस
