पुरेशा पावसाशिवाय केली पिकांची पेरणी, आता ढग पावसाच्या प्रतीक्षेत शेतकरी
खरीप पेरणी: महाराष्ट्रातील नांदेडसह इतर जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांनी पुरेसा पाऊस न होऊनही पिकांची पेरणी केली आहे. काही जिल्ह्यांत बियाणेही फुटू लागले असून शेतकरी पावसाच्या प्रतीक्षेत आहेत. वेळेत पाऊस न पडल्यास अंकुरलेले बिया सुकतात.
योग्य पाऊस पडल्याशिवाय पिकांची पेरणी करू नये, असे आवाहन महाराष्ट्राचे कृषी मंत्री दादा भुसे यांच्यासह कृषी विभागाने वेळोवेळी केले आहे. खरिपाची पेरणी धावपळीने करावी, अशी ग्रामीण भागात म्हण आहे, मात्र त्यासाठीही पुरेसा पाऊस हवा. नांदेड जिल्ह्यातील देगलूर परिसरात हलक्या पावसामुळे शेतकऱ्यांनी सोयाबीन, तूर, कापूस, मूग पेरणी केली आहे. आता पावसाचा विलंब असाच सुरू राहिल्यास जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांची दुबार पेरणी होण्याची भीती कृषी विभागाने व्यक्त केली आहे.
संकट आणि आर्थिक नुकसान सहन करावे लागेल. दुसरीकडे, नाशिक जिल्ह्यातील मालेगाव गटातील शेतकरी सावंता सुरेश सांगतात की, हलक्या पावसामुळे आम्ही कपाशीची पेरणी केली होती. आता कपाशीच्या बियांना पालवी फुटू लागली आहे, मात्र पाऊस न पडल्यास ते सुकून जातील आणि आमचे 30 हजार रुपयांचे नुकसान होईल. योग्यवेळी पाऊस न पडल्यास पुन्हा पेरणी होण्याची शक्यता आहे.
कृषी स्टार्टअप्स : शेती स्टार्टअपसाठी प्रोत्साहन म्हणून सरकार देणार २५ लाख रुपये
मराठवाड्यात आतापर्यंत सरासरीच्या तुलनेत केवळ 6.38 टक्के पाऊस झाला आहे. औरंगाबाद आणि नांदेड जिल्ह्यांतील काही भागात पाऊस झाला असला तरी पेरणीसाठी तो पुरेसा झाला नाही. मात्र, खरीप हंगामात सोयाबीन, तूर, हरभरा ही पिके कमी पाण्यातही घेता येतात. हे लक्षात घेऊन देगलूर भागातील शेतकऱ्यांनी पिकांची पेरणी केली आहे. आता जर माती पुरेशी ओलसर असेल तर बिया अंकुरित होतील. मात्र, वाढीसाठी पावसाची आवश्यकता असेल.
कृषी विभागाचे आवाहन काय?
यंदा पाऊस लांबला, पेरणीला उशीर झाला तरी उत्पादनावर परिणाम होणार नाही. शेतकऱ्यांनी पेरणीसाठी नांगरणी पूर्ण केली आहे. तरीही 75 ते 100 मिमी पाऊस न पडता पेरणी करणे धोकादायक आहे, त्यामुळे जास्त खर्च आणि अधिक नुकसान टाळण्यासाठी शेतकऱ्यांनी पावसाची प्रतीक्षा करावी. पुरेसा पाऊस झाल्यानंतर पेरणी झाली नाही, तर पिकांची वाढच थांबणार नाही, तर उत्पन्नावरही परिणाम होतो, त्यामुळे शेतकऱ्यांनी संयम बाळगावा. ज्या शेतकऱ्यांनी पेरणी केली आहे आणि बियाणे उगवू लागले आहे, त्यांना पावसाची वाट पाहण्याशिवाय पर्याय नाही. या सर्व बाबी पाहता शेतकऱ्यांनी पेरणीची कामे पाऊस पडल्यानंतरच करावी, अन्यथा पीक खराब होईल, असे आवाहन कृषी विभागाकडून करण्यात येत आहे.
थ्रिप्स आणि त्यांचे एकात्मिक कीड व्यवस्थापन
पेरणीमुळे किती नुकसान होणार?
खरीप पीक पावसावर अवलंबून असते, त्यामुळे पुरेसा ओलावा नसतानाही पेरणी करण्याचे धाडस केले तर पिकाची वाढ खुंटते. शिवाय ही पिके अल्पकाळ टिकतात. म्हणून, प्रत्येक घटक त्याच्यावर परिणाम करतो. जर तुम्ही अगोदर पेरणी केली आणि पाऊस पडला नाही तर तुम्हाला एकरी 4,000 ते 5,000 रुपये दराने पुन्हा पेरणी करावी लागेल.