कोल्ड प्रेस्ड ऑइल आणि रिफाइंड ऑइलमध्ये काय फरक आहे? कच्च्या घाण्यापेक्षा किती वेगळे आहे?

December 12, 2023 raajkisan

कोल्ड प्रेस्ड पद्धतीने काढलेल्या तेलाची चव, सुगंध आणि पौष्टिक मूल्य पूर्णपणे शुद्ध आहे आणि त्याचे सर्व गुणधर्म मूळ आहेत. तर रिफाइंड तेल तयार करण्यासाठी अनेक प्रकारच्या प्रक्रियांचा अवलंब केला जातो. त्याचबरोबर कच्च्या घाणीचे तेल बनवण्यासाठी पारंपरिक पद्धतीचा वापर केला जातो. कच्चा घनी तेल हे वापरासाठी सर्वोत्तम असल्याचे म्हटले जाते.

संतप्त शेतकऱ्यांना शांत करण्यासाठी सरकारने घेतला पुढाकार, शेतकऱ्यांकडून 2 लाख टन कांदा खरेदी करणार.

चवदार अन्नासाठी तेल सर्वात महत्वाचे मानले जाते. पूर्वी लोक सर्व अन्न मोहरीच्या तेलात शिजवायचे, पण आता बाजारात अनेक प्रकारचे स्वयंपाकाचे तेल उपलब्ध आहे. आज बाजारात स्वयंपाकासाठी सोयाबीन, तिळाचे तेल, सूर्यफूल, कॅनोला, शेंगदाणे, खोबरेल तेल, ऑलिव्ह ऑईल असे अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. तथापि, स्वयंपाकाच्या तेलाच्या अनेक पर्यायांपैकी, लोक सहसा प्रश्न विचारतात की थंड दाबलेले तेल (कच्चे घनी तेल) आणि रिफाइंड तेल यांच्यामध्ये आरोग्यासाठी कोणते अधिक फायदेशीर आहे. दोघेही एकमेकांपासून किती वेगळे आहेत आणि त्यांची खासियत काय आहे.

पशुपालन: ही डोंगरी गाय एक फायदेशीर सौदा आहे, तूप आणि तिच्या दुधापासून बनवलेले पदार्थ 5500 रुपये किलोने विकले जातात

कच्छी घनी मोहरीचे तेल म्हणजे काय?

कच्ची घनी यंत्रात तेलबिया पिकांच्या बिया कमी तापमानात बारीक करून नैसर्गिकरित्या तयार केलेल्या तेलाला थंड दाबलेले तेल म्हणजे कच्ची घणी तेल म्हणतात. असे मानले जाते की बियाण्यांमधून तेल काढण्याच्या या प्रक्रियेत, उच्च तापमान वापरले जात नाही, ज्यामुळे त्याच्या गुणधर्मांमध्ये कोणताही बदल होत नाही. खायला खूप छान लागते. कच्ची घनी मोहरीचे तेल भारतात कच्ची घनी तेल म्हणूनही ओळखले जाते. एकप्रकारे याला कोल्ड प्रेस्ड ऑइल असेही म्हणता येईल पण असे तेल आता बाजारात मिळणे कठीण आहे. या तेलात कोणत्याही प्रकारचे रसायन मिसळलेले नाही किंवा तेल काढण्यासाठी गरम यंत्रे वापरली जात नाहीत. हे तेल जरी गाळले नाही तरी त्यात मोहरीचे सर्व गुणधर्म असतात.

PMFBY: महाराष्ट्रातील दुष्काळग्रस्त जिल्ह्यांसाठी पीक विम्याचे दावे जारी, नुकसानभरपाई रु. 1000 पेक्षा कमी नसेल

शुद्ध तेल

तज्ज्ञांच्या मते रिफाइंड तेल बनवण्याची प्रक्रिया थोडी वेगळी असली तरी त्यातील काही भाग थंड दाबलेल्या तेलासारखे असतात. तेलबिया पिकांच्या बियांपासून तेल काढले असता सर्व तेल मिळत नाही. मग त्यातून तेल पूर्णपणे काढून टाकण्यासाठी काही सॉल्व्हेंट जोडले जातात. या सॉल्व्हेंटचे काम बियापासून तेल वेगळे करणे आहे. सॉल्व्हेंट टाकल्यानंतर, बिया गरम केल्या जातात आणि त्यातून तेल काढले जाते. या प्रक्रियेमध्ये बियाण्यांमधून सर्व तेल बाहेर येते, ते गाळून शुद्ध तेल तयार केले जाते.

शेळीपालन: हिवाळ्यात शेळ्यांना या दोन लसी घेणे आवश्यक आहे, अन्यथा रोगाचा प्रसार होईल.

संशोधनात काय म्हटले आहे

कच्ची घनी आणि इतर तेल या दोन्हीमध्ये स्वतःचे पोषक असतात. त्याच वेळी, जर आपण दोघांमध्ये कोणती चांगली आहे याबद्दल बोललो तर कच्छी घणी अधिक फायदेशीर मानली जाऊ शकते. त्याची किंमत बाजारात सर्वाधिक आहे. नॅशनल सेंटर फॉर बायोटेक्नॉलॉजी इन्फॉर्मेशनच्या वेबसाइटवर प्रकाशित झालेल्या एका संशोधनातून ही माहिती उपलब्ध झाली आहे. या संशोधनात असे सांगण्यात आले आहे की, इतर रिफाइंड तेलांच्या तुलनेत कच्च्या घनीचे तेल चांगले आणि अधिक फायदेशीर असल्याचे सांगितले जाते.

शेळीपालन : शेळ्या पानांपासून देठापर्यंत खातात, दूधही वाढते, हा चारा वर्षभर उपलब्ध असतो.

कोणते तेल खाणे चांगले आहे

तज्ञांचे म्हणणे आहे की थंड दाबलेले तेल खाण्यासाठी खूप चांगले आहे कारण त्यात अनेक प्रकारचे अँटीऑक्सिडेंट असतात जे रोगांशी लढण्याची मानवाची क्षमता वाढवतात. थंड दाबलेले तेल कच्चे किंवा थोडे गरम केल्यानंतर वापरणे खूप फायदेशीर आहे.

शेळीपालन: CIRG चे विशेष घर शेळ्या आणि त्यांच्या मुलांना मोठ्या आजारांपासून वाचवेल