वनौषधी शेती : ओसाड शेतीतून मिळणार लाखोंचे उत्पन्न, आजपासूनच सुरू करा लागवड, जाणून घ्या संपूर्ण प्रक्रिया
लेमन ग्रास फार्मिंग: मराठवाडा, बुंदेलखंड आणि राजस्थानमधील दुष्काळी किंवा कमी पाणी असलेल्या भागात लेमन ग्रासची लागवड फायदेशीर ठरू शकते.
लेमन ग्रास लागवडीची संपूर्ण प्रक्रिया : शेतीतून अतिरिक्त उत्पन्न मिळवण्यासाठी पारंपरिक पिकांऐवजी बागायती पिकांची लागवड करण्याचा प्रघात वाढत आहे. विशेषत: वनौषधींच्या शेतीबद्दल बोला, तर तो शेतकऱ्यांसाठी कमी खर्चात फायदेशीर ठरत आहे. असेच एक औषधी पीक म्हणजे लेमन ग्रास, ज्याची लागवड करून शेतकर्‍यांना नापीक जमिनीतही चांगले उत्पन्न व उत्पन्न मिळते. त्याच्या लागवडीचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे जास्त सिंचन किंवा कीटकनाशकांची गरज नाही.
गुलाब शेती: गुलाबाच्या फुलांपासून बनवले जातात ही उत्पादने, एकदा लागवड करून 10 वर्षे शेतकऱ्यांना मिळेल नफाच नफा
याशिवाय गुरेही हे गवत खात नाहीत, त्यामुळे ते खुल्या मैदानात सहज पिकवता येते. तज्ज्ञांच्या मते, मराठवाडा, बुंदेलखंड आणि राजस्थानमधील दुष्काळी किंवा कमी पाणी असलेल्या भागात लेमन ग्रासची लागवड फायदेशीर ठरू शकते.
लेमन ग्रासची लागवड आणि खर्च
दुष्काळी भागात लिंबू ग्रासची लागवड कमी खर्चात आणि बरेच फायदे देते, परंतु सुरुवातीला खत आणि बियाणे एकत्र केल्यास 30,000-40,000 पर्यंत खर्च येतो.
एक एकर जमिनीवर लागवडीसाठी सुमारे 10 किलो बियाणे लागते, त्यामुळे रोपवाटिका 55-60 दिवसांत तयार होते.
शेतकऱ्यांना हवे असल्यास ते प्रमाणित रोपवाटिकांमधूनही त्याची रोपे खरेदी करू शकतात.
रोपवाटिका तयार केल्यानंतर लेमन ग्रास रोपांची पुनर्लावणी जून-जुलै महिन्यात केली जाते.
लेमन ग्रास तयार होण्यासाठी पुनर्लावणीसाठी 70-80 दिवस लागतात, या पावसाळ्यात फक्त पावसाच्या पाण्याने सिंचन केले जाते.
लेमन ग्रास पिकात वर्षभरात ५-६ कटिंग्ज घेतल्यास पाने काढता येतात.
एकदा लिंबू गवत ओसाड किंवा कमी सुपीक शेतात लावले की, त्याचे पीक पुढील 6 वर्षे भरपूर नफा देते.
त्याच्या चांगल्या उत्पादनासाठी, शेणखत आणि लाकडाची राख शेतात टाकण्याचा सल्ला दिला जातो.
काळजीबद्दल सांगायचे तर, लेमन ग्रास पिकाला वर्षभरात फक्त 2-3 खुरपणी आणि 8-10 सिंचन आवश्यक आहे.
चांगला पाऊस सुरू झाल्यानंतर खरीप पिकांच्या पेरणीला वेग, शेतकऱ्यांचा कापूस पिकावर जोर
या प्रक्रियेमुळे लाखो लोकांना फायदा होणार
आहे.आंतरराष्ट्रीय बाजारात लेमनग्रास आणि त्याच्या तेलाला खूप मागणी आहे. भारत हा लेमन ग्रास ऑइलचाही मोठा निर्यातदार देश आहे, येथून दरवर्षी सुमारे 700 टन लेमन ग्रास ऑइलची निर्यात केली जाते, त्यामुळे त्याच्या दर्जेदार उत्पादनासाठी सरकार शेतकऱ्यांना माफक दरात अनुदानही देत आहे.
एक एकर शेतात लेमन ग्रास लागवड केल्याने 150-200 टन पानांचे उत्पादन मिळते, ज्यातून 100-150 टन तेल मिळते.
बाजारात लेमन ग्रास तेल 1200 ते 1300 रुपये लिटरने विकले जाते.
अशा प्रकारे लेमन ग्रासची लागवड करून वर्षभरात 1 लाख 20 हजार ते दीड लाखांपर्यंत उत्पन्न मिळते.
