कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांची मोठी समस्या सोडवणाऱ्या सेन्सरचा होत आहे मोठा फायदा
महाराष्ट्रातील कांद्याचे भाव घसरल्याने शेतकरी नाराज आहेत. हे टाळण्यासाठी ते कांदे साठवून ठेवत आहेत, मात्र तोही योग्य व्यवस्थेअभावी खराब होत आहे. ही समस्या सोडवण्यासाठी सेन्सर विकसित करण्यात आला आहे.
महाराष्ट्रात कांद्याच्या घसरलेल्या भावामुळे शेतकऱ्यांना दिलासा मिळत नाही . शेतकरी शेतातील कांदा पिकाची नासाडी करत आहेत किंवा जनावरांना चारा देत आहेत , अशी परिस्थिती निर्माण झाली आहे. गेल्या ३ महिन्यांपासून कांद्याचे भाव घसरत असून, त्यामुळे काही शेतकरी कांदा साठवणुकीत ठेवत आहेत . यामागे त्यांचा विचार असा आहे की जेव्हा त्यांना बाजारात योग्य दर मिळेल तेव्हा ते विकू. मात्र कांदा साठवणुकीतही शेतकऱ्यांना अडचणी येत आहेत. बराच काळ साठवून ठेवलेला कांदा खराब होत असल्याने शेतकऱ्यांचे नुकसान होत आहे.
ही वाचा (Read This) आनंदाची बातमी! शास्त्रज्ञांनी कांद्याची एक नवीन जात केली विकसित, हेक्टरी उत्पादन 350 क्विंटल आणि लवकर खराब न होणारी !
हीच अडचण पाहून मालेगावचे शेतकरी सुरेश पाटील आणि प्रकाश पाटील यांनी साठवलेला कांदा खराब होण्यापासून रोखू शकेल अशा सेन्सरचा शोध लावला आहे. वास्तविक, साठवलेल्या कांद्यावर हे सेन्सर मशीन बसवल्यानंतरच कांदा कोणत्या कोपऱ्यात खराब होत आहे, याची माहिती शेतकऱ्यांना या माध्यमातून मिळणार आहे. त्यानंतर लगेच कांदा काढून शेतकरी सहज तपासू शकतात. या सेन्सरच्या माध्यमातून शेतकरी त्यांचे उत्पादन खराब होण्यापासून वाचवू शकतात.
कांदा सडण्यापासून वाचवणे सोपे आहे
नाशिक जिल्ह्यात आतापर्यंत सुमारे दहा शेतकरी या सेन्सरचा वापर करत आहेत. कांद्याच्या घसरलेल्या किमतीमुळे दिलासा मिळत नसून आता कांद्याची साठवणूक करून सडण्यापासून वाचवणे सोपे झाले आहे, असे त्यांचे म्हणणे आहे. कांद्याचा साठा ठेवण्यासाठी साठवणूक करण्यात आली असली तरी त्यातही कांदे सडू लागले आहेत, असे शेतकऱ्यांनी सांगितले. याशिवाय सडलेला कांदा वेळेवर न सापडल्यास संपूर्ण कांदा हळूहळू खराब होण्याचा धोका असतो. आता हा सेन्सर बसवल्याने कांदा कोणत्या बाजूने खराब होतो हे लवकरच कळेल आणि मग संपूर्ण कांदा सडण्यापासून वाचला.
नवीन व्यवसाय सुरू करण्यासाठी सरकार देते 10 लाखांचे कर्ज, विना गॅरंटी, जाणून घ्या अर्ज कसा करावा
सेन्सर कसे काम करते?
सुरेश पाटील आणि प्रकाश पाटील यांनी विकसित केलेले तंत्र म्हणजे ओलावा तसेच अमोनिया आणि इतर वायूंमुळे कांदा खराब होण्याची शक्यता असलेल्या भागाचा अंदाज लावणे. सेन्सर वापरल्यानंतर खराब झालेला कांदा लगेच ओळखता येतो. सुरेश आणि प्रकाश यांनी सांगितले की, त्यांनी स्वतः सुमारे 400 ते 450 क्विंटल कांदे 60 फूट साठवणुकीत ठेवले आहेत. या सेन्सरची 10 युनिट्स स्टोरेजमध्ये बसवण्यात आली असून त्यावरून कळते की कांदा खराब होतोय की नाही.
एका हेक्टरमध्ये ७६ क्विंटल गव्हाचे उत्पादन देणारं हे वाण शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यास उपयुक्त
सेन्सर बॉक्स स्टोरेजच्या वर पाईपने बसवलेला आहे. सेन्सरचा आवाज पाईपच्या वायरमधून खाली-खाली येतो. ही यंत्रणा तयार करण्यासाठी सुमारे एक लाख रुपये खर्च आला आहे. असे तंत्रज्ञान कृषी विभागाने प्रत्येक शेतकऱ्यापर्यंत पोहोचवण्याची गरज असल्याचे सुरेश पाटील सांगतात. या तंत्रज्ञानासाठी शासनाकडून अनुदान मिळाल्यास शेतकऱ्यांना अधिक लाभ मिळू शकेल.
