खरीप हंगामात जास्तीत जास्त उत्पादन घ्यायचे असेल तर हे सोपे काम मे महिन्यात नक्की करा.
शेतकऱ्यांनी मे महिन्यात काय करावे आणि काय करू नये? खरीप पिकासाठी शेत कसे तयार करावे, बागायती पिकांची काळजी घेताना काय काळजी घ्यावी. भारतीय कृषी संशोधन संस्थेच्या शास्त्रज्ञांनी संपूर्ण माहिती दिली.
रब्बीची काढणी जवळपास पूर्ण झाली आहे. आता शेतकऱ्यांनी खरीप हंगामातील पिकांची तयारी सुरू केली आहे. खरीप हंगामातील पिकांचे चांगले उत्पादन हवे असेल तर आपली तयारी चांगली असायला हवी, असे कृषी शास्त्रज्ञ सांगतात. रब्बी पिकांच्या काढणीनंतर जर शेतं रिकामी असतील, तर शेतात सुधारणा करण्याची हीच योग्य वेळ आहे. उन्हाळ्यात खोल नांगरणी माती फिरवून किंवा बखर चालवून करता येते. उन्हाळ्यात नांगरणी केल्याने जमिनीत लपलेल्या कीटकांची अंडी, अळ्या इत्यादी बाहेर येतात आणि उन्हात जास्त तापमानामुळे मरतात. तसेच अनेक मातीजन्य रोगांचे जंतूही जमिनीत गाडून राहतात आणि पिकांचे नुकसान करतात. उन्हाळ्यात खोल नांगरणी केल्यास हे सूक्ष्मजंतूही मरतात, त्यामुळे पिके जन्मतः रोगमुक्त होतात.
ही वाचा (Read This) आनंदाची बातमी! शास्त्रज्ञांनी कांद्याची एक नवीन जात केली विकसित, हेक्टरी उत्पादन 350 क्विंटल आणि लवकर खराब न होणारी !
भारतीय कृषी संशोधन संस्था (IARI) पुसा म्हणते की काही बारमाही तण पिकांचे मोठे नुकसान करतात. त्यांच्यावर नियंत्रण ठेवणेही अवघड आहे. उन्हाळ्यात खोल नांगरणी करून अशा तणांचे सहज नियंत्रण करता येते. जे शेत ओबडधोबड लेव्हलरने सपाट करावेत, जेणेकरून पुढील पिकांची उगवण चांगली होऊन पाण्याची बचत होईल.
खरीप पिकांची पेरणीपूर्व तयारी
मे महिन्याच्या अखेरीस खरीप पिकांच्या पेरणीपूर्वी तयारी सुरू करा, जेणेकरून वेळेवर पेरणी करता येईल. जूनच्या सुरुवातीला भाताची रोपवाटिका सुरू होते. त्यामुळे त्यासाठीही सुधारित बियाणे, खते, तणनाशके, कीटकनाशके इत्यादी खरेदी करून ठेवा. शेताची आगाऊ तयारी करा. तूर व कापसाची पेरणी वेळेवर शक्य होण्यासाठी शेताची नांगरणी करणे, सुधारित बियाणे वेळेत खरेदी करणे आदी तयारी करा. जेणेकरून पेरणीला विलंब होणार नाही. या महिन्यात जूनच्या मध्यापर्यंत पेरणी करावयाची असलेल्या पिकांच्या जमिनीत शेणखत, कंपोस्ट इत्यादी मिसळा.
ही वाचा (Read This) भारतात 319 अब्ज टन कोळशाचा साठा, तरीही वीज संकट का ?
बागायती पिकांसाठी काय करावे
मे महिन्यात शेतकरी बांधवांनी आंबा बागेची विशेष काळजी घ्यावी. आंब्यावर आढळणारे किडे नांगरून कीटकांची अंडी आणि नवजात पिल्ले नष्ट करू शकतात. झाडाच्या मुख्य खोडावर सुमारे 1 मीटर उंचीवर खोडाभोवती प्लॅस्टिकचा एक पत्रा (1 फूट रुंद) ठेवा आणि सर्व छिद्रे ग्रीसने बंद करा.
हवामान लक्षात घेऊन द्राक्षे, मनुका यांसारख्या फळझाडांमध्ये ओलावा नसल्यास पाणी द्यावे.
शक्यतो या महिन्यात आंब्यामध्ये कोणत्याही कीटकनाशकाचा वापर करू नये.
परंतु आंब्याच्या भुंग्याचा जास्त प्रादुर्भाव झाल्यास मोनोक्रोटोफॉस किंवा डायमेथोएट ०.०५: द्रावणाची फवारणी करता येते.
डायनोकॅप ०.०५: आंब्यामध्ये स्कर्वी रोगाचा प्रादुर्भाव असताना बुरशीनाशकाची फवारणी आवश्यक असते. बीटल कीड आणि स्कर्वीच्या प्रतिबंधासाठी कीटकनाशक आणि बुरशीनाशक एकत्र करून फवारणी देखील करता येते.
भाजीपाला पिकांमध्ये काय करावे
भाजीपाल्यामध्ये चेपाच्या आक्रमणावर लक्ष ठेवा. सध्याच्या तापमानात ही कीड लवकर नष्ट होते. किडींची संख्या जास्त असल्यास पिकलेल्या फळांची काढणी केल्यानंतर आकाश निरभ्र असताना इमिडाक्लोप्रिड @ ०.२५ मिली प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. भाजीपाला पिकांवर फवारणी केल्यानंतर किमान एक आठवडा तोडू नका. बियाणे भाजीवर चेपाच्या आक्रमणाची विशेष काळजी घ्यावी.
हेही वाचा :- भारताच्या ६६ वर्षीय क्रिकेटपटूने केले, ३८ वर्षीय तरुणीसोबत लग्न