मुसळधार पावसाने शेतजमीन गेली वाहून, पिकांचे मोठे नुकसान… कधी मिळणार नुकसान भरपाई
पिकांचे नुकसान : नागपुरात मुसळधार पावसाने दोन लाख हेक्टरवरील पिकांचे नुकसान झाले आहे. तर 350 हेक्टर शेतजमीन पिके वाहून गेली आहेत. शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई मिळावी यासाठी राज्य सरकार पीक नुकसानीचे सर्वेक्षण करण्यात गुंतले आहे. मात्र, तातडीने मदत देण्यात आलेली नाही.
महाराष्ट्रातील हवामान खात्याच्या अंदाजानुसार, गेल्या दोन दिवसांपासून विदर्भ आणि मराठवाड्यात पुन्हा पावसाला सुरुवात झाली आहे. महिनाभरापासून सुरू असलेल्या पावसामुळे पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे . यासोबतच अनेक ठिकाणी जमिनीची धूपही झाली आहे. पिकाचे नुकसान होईपर्यंत ठीक आहे, परंतु जमिनीच्या धूपाने शेतकऱ्यांचे कंबरडे मोडले आहे कारण, त्याची भरपाई करणे सोपे नाही. कृषी विभागाच्या माहितीनुसार, नागपूर जिल्ह्यात सुमारे 2 लाख हेक्टर पिकांचे नुकसान झाले आहे, तर 350 हेक्टर शेतजमीन पिकांसह वाहून गेली आहे.
चिकन आणि अंड्याच्या भावात 30% ते 50% टक्क्यांनी घट
यावरून नुकसानीचा अंदाज बांधता येतो. पावसाळ्याच्या सुरुवातीला एवढ्या मोठ्या प्रमाणात नुकसान होईल असा अंदाज कोणालाच आला नव्हता. आता पंचनामा आणि पीक पाहणीची औपचारिकता न ठेवता शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत द्यावी, अशी मागणी शेतकरी आणि विरोधी पक्षांचे नेते करत आहेत. अतिवृष्टीमुळे कापूस, सोयाबीन आणि भातशेतीचे सर्वाधिक नुकसान झाले आहे. मात्र अद्यापपर्यंत शासनाकडून शेतकऱ्यांना कोणतीही मदत मिळालेली नाही.
पीएम किसान: बटाईदार आणि भागधारक शेतकऱ्यांना पीएम किसान योजनेचा लाभ कधी मिळणार? वाचा
किती नुकसान
जुलैच्या पहिल्या दिवसापासून पावसाने जो उग्र रूप दाखवला त्यामुळे नुकसान होणे निश्चितच होते. काही भागात मुसळधार पावसात शेतकऱ्यांनी जोखीम पत्करून पेरणी केली, मात्र बियाणे पाण्यात वाहून गेले. यामुळे विदर्भ आणि मराठवाड्यातील शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले आहे.राज्यातील सुमारे 18 लाख हेक्टरवरील पिकांचे नुकसान झाल्याचा अहवाल कृषी विभागाने सादर केला आहे. याशिवाय पावसाची प्रक्रिया अजूनही सुरूच आहे. नागपुरातील सहा भागात २ लाख हेक्टरपेक्षा जास्त पिके उद्ध्वस्त झाली आहेत, तर पिकांसह ३५० हेक्टरपेक्षा जास्त सुपीक जमीन पावसाच्या पाण्याने वाहून गेल्याचा प्राथमिक अंदाज कृषी विभागाने व्यक्त केला आहे.
फायदेशीर शेतीसाठी कृषी शास्त्रज्ञांनी जारी केला सल्ला, या आठवड्यात शेतकऱ्यांनी या गोष्टींकडे लक्ष द्यावे
नुकसानीची पाहणी करण्यासाठी अधिकारी येत आहेत
जिल्ह्यात पावसामुळे झालेले नुकसान पाहता शासनाने संबंधित विभागाला पंचनामा करण्याचे आदेश दिले आहेत. त्याअंतर्गत महसूल कर्मचाऱ्यांसह कृषी विभागाचे अधिकारीही परिसरात पोहोचत आहेत. विदर्भात भात, सोयाबीन आणि कापूस पिकांचे मोठे नुकसान झाले आहे. पिकांची पाहणी करून पंचनामा करण्यात येत आहे. नुकसानभरपाईबाबत कोणतेही निकष बदलले नसल्यामुळे 2015 प्रमाणे हेक्टरी 6 हजार 8000 रुपये शेतकऱ्यांना मिळणार की नाही हेही पाहावे लागणार आहे.
चांगला उपक्रम : शेणानंतर गोमूत्र 4 रुपये प्रति लिटर दराने खरेदी करणार सरकार
सध्या विदर्भात पीक तपासणी व पंचनामा करण्याची प्रक्रिया सुरू आहे. हा प्राथमिक अंदाज असून त्यात आणखी वाढ होऊ शकते. विदर्भासह राज्यात आतापर्यंत 18 लाख हेक्टरवरील पिके नष्ट झाली आहेत. लवकरच संपूर्ण अहवाल तयार करून शासनाला सादर करणार असल्याचे कृषी विभागाचे प्रादेशिक सहसंचालक रवींद्र भोसले यांनी सांगितले.