पशुधन

शेळीपालन : शेळ्या पानांपासून देठापर्यंत खातात, दूधही वाढते, हा चारा वर्षभर उपलब्ध असतो.

Shares

सेंट्रल गोट रिसर्च इन्स्टिट्यूट (सीआयआरजी), मथुरा गेल्या पाच वर्षांपासून मोरिंगा झाडावर संशोधन करत आहे. मोरिंगा हे झाड असूनही त्याचा उपयोग शेळ्या-मेंढ्यांसाठी हिरवा चारा म्हणून वर्षभर करता येतो, असे शास्त्रज्ञ सांगतात. पानांनंतर त्याच्या देठापासून गोळ्याही तयार करून शेळ्यांना खाऊ घालता येतात.

आज कोणत्याही पशुपालकाची सर्वात मोठी समस्या ही आहे की हिरवा चारा सहजासहजी उपलब्ध होत नाही आणि पोषक. सेंद्रिय पदार्थाच्या मागणीमुळे जनावरांसाठी हिरवा चारा घेणे कठीण झाले आहे. हिवाळ्यातही हिरवा चारा मिळतो, मात्र उन्हाळा आणि पावसाळ्यात सर्वात मोठी समस्या निर्माण होते. उन्हाळ्यात थोडा हिरवा चारा शिल्लक राहतो, तर पावसाळ्यात हिरव्या चाऱ्यात ओलावा जास्त असतो. शेळ्यांना धान्यासोबत हिरवा चारा आणि कोरड्या चाऱ्याचीही गरज असते.

शेळीपालन: CIRG चे विशेष घर शेळ्या आणि त्यांच्या मुलांना मोठ्या आजारांपासून वाचवेल

परंतु सेंट्रल गोट रिसर्च इन्स्टिट्यूट (सीआयआरजी), मथुरा यांच्या शास्त्रज्ञांच्या मते, मोरिंगा हा असाच एक हिरवा चारा आहे. हे असे झाड आहे ज्याची पाने त्याच्या देठापर्यंत शेळ्या-मेंढ्यांना चारा म्हणून वापरता येतात. अर्थात ते झाड आहे, पण थोडे कष्ट करून ते चारा म्हणून वापरता येते. वर्षाचे 12 महिने सहज उपलब्ध असण्यासोबतच, याच्या सेवनामुळे शेळ्यांचे दूध उत्पादन वाढते आणि शेळ्यांच्या वाढीलाही गती मिळते.

KCC: तुम्ही पशुपालक असाल तर ३१ डिसेंबरपर्यंत तुमचे किसान क्रेडिट कार्ड मिळवा.

अशाप्रकारे मोरिंगा दूध आणि वाढीसाठी फायदेशीर आहे.

सीआयआरजीचे शास्त्रज्ञ मोहम्मद आरिफ म्हणतात की मोरिंगा म्हणजेच ड्रमस्टिकमध्ये मोठ्या प्रमाणात प्रोटीन असते. यासोबतच इतर आवश्यक खनिजे आणि जीवनसत्त्वेही त्यात असतात. इतर हिरव्या चाऱ्याच्या तुलनेत हा प्रथिने, जीवनसत्त्वे आणि खनिजांच्या दृष्टीने अतिशय पौष्टिक आहे. दुसरी सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे थोडी काळजी घेतल्यावर ती नैसर्गिकरीत्या खूप वेगाने वाढते. त्यामुळे त्यात कोणत्याही प्रकारचे केमिकल वापरण्याची गरज नाही. त्यामुळे ते नैसर्गिकरित्या सेंद्रिय देखील आहे.

हरभरा लागवडीसाठी सल्लागार जारी, शेतकऱ्यांनी शास्त्रज्ञांच्या सल्ल्याकडे लक्ष द्यावे

अशा प्रकारे मोरिंगा स्टेमपासून गोळ्या बनवता येतात

डॉ.आरिफ यांनी सांगितले की, शेळ्याही मोरिंगाचे देठ खातात. कारण त्याची देठ खूप मऊ असते. शेळ्या-मेंढ्याही त्याची पाने मोठ्या उत्साहाने खातात. आपण इच्छित असल्यास, आपण प्रथम शेळ्यांना पाने खाऊ शकता. त्याचे स्टेम वेगळे ठेवून तुम्ही गोळ्या बनवू शकता. पॅलेट बनवण्याची वेगळी पद्धत आहे. असे केल्याने वर्षभर शेळ्या-मेंढ्यांसाठी चाऱ्याची व्यवस्था करता येते.

साठेबाजी रोखण्यासाठी सरकारचे मोठे पाऊल, आता व्यापाऱ्यांना इतक्या टनापेक्षा जास्त गव्हाचा साठा करता येणार नाही.

मोरिंगा कधी लावला जातो ते जाणून घ्या

मोरिंगा लागवडीसाठी उन्हाळा आणि पावसाळा योग्य असल्याचे शास्त्रज्ञ डॉ मोहम्मद आरिफ यांनी शेतकऱ्यांना सांगितले. जणू पावसाळा येत आहे. मोरिंगा लागवड जूनपासून सुरू केल्यास फायदा होईल. पण त्याचे झाड होऊ देणार नाही याची काळजी घ्यावी लागेल. यासाठी 30 ते 45 सें.मी.च्या अंतरावर पेरणी करणे महत्त्वाचे आहे. त्याची पहिली कापणी ९० दिवसांनी म्हणजे तीन महिन्यांनी करावी लागते.

तुमच्या घरात कोणी पेन किलर औषध वापरत असेल तर काळजी घ्या.

तीन महिन्यांत ते आठ ते नऊ फूट उंचीवर पोहोचते.

अशाप्रकारे पहिली कापणी ९० दिवसांनी केल्यानंतर उर्वरित कापणी दर ६० दिवसांनी करावी लागते. कापताना विशेष काळजी घ्यावी लागते की ते जमिनीपासून एक ते दीड फूट उंचीवरून कापावे लागते. त्यामुळे नवीन शाखा येणे सोपे जाते.

ऑलिव्ह लागवडीमुळे शेतकऱ्यांसाठी उत्पन्नाचे दरवाजे उघडतील, या पाच जाती पेरणीसाठी उत्तम आहेत

पीठाचे भाव लवकरच घसरणार! सरकार तीन महिन्यांत 25 लाख टन अतिरिक्त गहू विकणार आहे

आता मका शेतकऱ्यांना मिळणार एमएसपीची हमी, सरकार करत आहे मोठे नियोजन

रब्बी पिकांच्या क्षेत्रात ३ टक्के घट, ८ डिसेंबरपर्यंत गहू, हरभरा, मोहरी, मसूर या पिकांची पेरणी इतक्या हेक्टरवर झाली.

नैसर्गिक शेतीचा नारा देत फर्टिलायझर असोसिएशनने केला मोठा दावा, आपल्या योगदानाची आठवण करून दिली

कापसाच्या या देशी जातीवर रोग, थ्रिप्स आणि ब्लाइटचा प्रादुर्भाव होत नाही

विषमुक्त शेतीकडे शेतकऱ्यांचा कल, नाशिकमध्ये 500 हेक्टरमध्ये सेंद्रिय पिकांची लागवड

वेगाने चालण्याने टाइप २ मधुमेहाचा धोका कमी होतो..

Shares

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *