तुळशीची लागवड: तुळशीपासून कमी खर्चात भरपूर कमाई, वाण आणि लागवडीच्या सोप्या पद्धती जाणून घ्या

विशेषत: ज्यांना कमी खर्चात जास्त उत्पन्न मिळवायचे आहे त्यांच्यासाठी तुळशीची लागवड करणे खूप फायदेशीर ठरू शकते. तुळशीची लागवड अनेक शक्यतांनी भरलेली आहे, पण त्यासाठी योग्य विविधता आणि नियोजन आवश्यक आहे. कमी खर्चात आणि कमी वेळेत चांगले उत्पन्न मिळवू शकणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी होली तुळसची लागवड हा एक फायदेशीर पर्याय आहे.

शेतीचे स्वरूपच बदलत नाही तर त्याची व्याप्तीही वाढत आहे. तो काळ गेला जेव्हा लोक शेतीला निकृष्ट समजत होते. आता शेतकऱ्यांच्या नव्या पिढीने नव्या युगाची पिके घेऊन नव्या युगाची सुरुवात केली आहे. तो शेतीला नवसंजीवनी देण्यात गुंतला आहे. हवामानाच्या नमुन्यांवरही त्याची नजर आहे आणि बाजारातील मागणीशी तो परिचित होत आहे. त्यामुळेच देशात औषधी वनस्पतींची व्याप्ती हळूहळू वाढत आहे. जागतिक बाजारात तुळशीच्या तेलाची किंमत 2000 ते 8000 रुपये प्रतिकिलो आहे. तुळशीमध्ये अप्रतिम उपचार शक्ती आहे. हे विशेषत: सर्दी, खोकला आणि तापावर उत्तम औषध म्हणून काम करते. अशा परिस्थितीत देशात त्याच्या लागवडीची व्याप्ती वाढत आहे. औषधी पिकांची लागवड करणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी हा काळ तुळशीच्या लागवडीसाठी अधिक फायदेशीर ठरू शकतो.

आता या सौरऊर्जेवर चालणाऱ्या मशीनमध्ये मशरूम वाढवा, कमी खर्चात तुम्हाला बंपर उत्पादन मिळेल

अडचणीशिवाय अधिक नफा मिळवा

तुळशीच्या तेलाचा उपयोग अनेक आजारांवर औषधी बनवण्यासाठी केला जातो. ताप, खोकला आणि पचनाच्या समस्या असल्यास याच्या पानांचा रस वापरतात. याचे रोज सेवन केल्यास अनेक प्रकारच्या आजारांपासून आराम मिळतो. देशात दरवर्षी पसरणाऱ्या डेंग्यू आणि मलेरियासारख्या आजारांना प्रतिबंध करण्यासाठी त्यापासून बनवलेल्या औषधांचा वापर केला जातो. याशिवाय साबण, परफ्यूम, शाम्पू आणि लोशन बनवण्यासाठीही तुळशीचा वापर केला जात आहे. पानांसाठी आयु आणि अंगणाच्या जाती लावल्या जातात, ज्याचा उपयोग रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी चहा किंवा वाळलेल्या पानासाठी केला जातो. दुसरे म्हणजे ओसीमम बॅसिलिकम म्हणजेच बाबुई तुळस ज्यापासून तेल काढले जाते. हे तेल सुगंध उद्योगात साबण आणि सौंदर्यप्रसाधनांसाठी वापरले जाते.

सरकार केळी-आंब्यासह 20 कृषी उत्पादनांची निर्यात वाढवणार, शेतकऱ्यांच्या फायद्यासाठी नवीन कृती योजना

तुळशीच्या बहुउद्देशीय सुधारित जाती

तुळशीच्या मुख्य प्रजाती रामा आणि श्यामा आहेत, ज्या बहुतेक घरांमध्ये लावल्या जातात. रामाच्या पानांचा रंग हलका असतो, म्हणून तिला गौरी म्हणतात, तर श्यामा तुळशीच्या पानांचा रंग काळा असतो आणि त्यात कफनाशक गुणधर्म असतात. त्यामुळे औषध म्हणून त्याचा अधिक वापर केला जातो.

तुळशीच्या तेलाचा वापर अनेक औषधी कंपन्यांनी औषधे बनवण्यासाठी बराच काळ केला आहे. यासाठी पवित्र तुळशीचे विविध प्रकार आहेत. यामध्ये सिम-आयु आणि सिम-कांचन यांची लागवड केली जाते. जांभळ्या प्रकारातील कृष्णा तुळशीचेही पीक घेतले जाते. या सर्व प्रजाती CSIR-सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिसिनल अँड ॲरोमॅटिक प्लांट्स (CIMAP), लखनौ यांनी विकसित केल्या आहेत.

हिरवा चारा: गाई, म्हशी, मेंढ्या आणि शेळ्यांसाठी वर्षभर स्वस्त हिरवा चारा तयार करा.

तुळशीमुळे रोग आणि आजार दूर होतात

भारतातील बोब्बाई तुळशीची लागवड प्रामुख्याने उत्तर प्रदेशात केली जाते. परंतु त्याचे महत्त्व लक्षात घेऊन भारतातील मध्य प्रदेश, बिहार, आसाम, पश्चिम बंगाल, आंध्र प्रदेश, तेलंगणा, कर्नाटक आणि तामिळनाडू अशा विविध राज्यांमध्येही त्याची लागवड केली जात आहे. सुधा, सिम-सौम्या, सिम-सुरभी आणि सिम-शारदा नावाच्या जाती CSIR-CIMAP, लखनौने विकसित केल्या आहेत. विकास सुधा उंच आहे, तर सिम सौम्या ही बटू जातीची आहे.

हेही वाचा-  डेअरी मिल्क: ट्रिपल एस योजनेमुळे देशात दूध उत्पादन वाढत आहे, वाचा तपशील

संशोधनातून असे दिसून आले आहे की ही तुळस अँटीबॅक्टेरियल, अँटीफंगल, अँटी-मायक्रोबियल यांसारख्या अनेक क्रियाकलापांमध्ये प्रभावी आढळली आहे. त्याचे तेल खाद्यपदार्थ, मिठाई, मसाले आणि सुगंध उद्योगात वापरले जाते. व्यावसायिक दृष्टिकोनातून लागवडीसाठी, CIMAP ने सिम सौम्य नावाची तुळशीची चांगली वाण तयार केली आहे, ज्याचे उत्पादन प्रति हेक्टर 80 ते 100 किलो आहे. तुळशीची ही जात ९० दिवसांत काढणीसाठी तयार होते.

शेळीपालन: ही शेळी वर्षातून दोनदा पिलांना जन्म देते, तुम्ही त्यांना घरी बांधूनही पाळू शकता

तुळशीची लागवड कशी करावी?

एप्रिल-मे महिन्यापासून तुळशीच्या लागवडीची तयारी सुरू होते. चांगले कुजलेले शेणखत जमिनीत मिसळून बारीक नांगरणी करून शेत तयार केले जाते. तुळशीची रोपवाटिका तयार करण्यासाठी 4.5×1.0x0.2 मीटर आकाराचे बेड तयार केले जातात. 1 हेक्टर शेतासाठी सुमारे 700 ग्रॅम ते 1 किलो बियाणे आवश्यक आहे.

बियाणे अतिशय बारीक असल्याने आवश्यक प्रमाणात बियाणे 1:4 च्या प्रमाणात वाळूमध्ये मिसळले जाते आणि पावसाळा सुरू होण्याच्या 6 ते 7 आठवड्यांपूर्वी रोपवाटिकेत पेरले जाते. बियाणे 8-12 दिवसांत अंकुरित होतात आणि 4-5 पानांच्या टप्प्यावर सुमारे 6 आठवड्यांत रोपणासाठी तयार होतात. 6-7 आठवड्यांत तयार झालेली रोपे जूनमध्ये लावली जातात. प्रति हेक्टरी अधिक उत्पादन आणि चांगले तेल उत्पादनासाठी रांगे

आता पावसातही कांद्याची लागवड करता येणार, रोपवाटिका उभारण्याची गरज भासणार नाही.

पासून ओळीचे अंतर 45 मीटर आणि रोप ते रोप अंतर 20-25 मीटर ठेवावे. तुळस लागवडीसाठी फक्त निरोगी झाडांचीच निवड करावी, जेणेकरून चांगले उत्पादन मिळू शकेल.

रासायनिक खते देणे टाळावे

तुळशीच्या वनस्पतीचे सर्व भाग औषधी म्हणून वापरले जातात. त्यामुळे रासायनिक खतांचा वापर न केलेलाच बरा. एक हेक्टर क्षेत्रात 10-15 टन पूर्णपणे कुजलेले शेणखत किंवा 5 टन गांडूळ खत वापरावे. रासायनिक खतांची गरज भासल्यास माती परीक्षणानुसारच वापरावी. गोठविल्यानंतर १५-२० दिवसांनी हेक्टरी २० किलो या प्रमाणात नत्र देणे उपयुक्त ठरते. नांगरणीच्या वेळी स्फुरद व पालाशची मात्रा तीन भागांत विभागून एकूण नत्राची मात्रा तीन वेळा वापरावी.

सायलेज चारा: गडवसू तज्ज्ञांनी दुग्धजन्य जनावरांसाठी सायलेज चाऱ्याबाबत मोठा खुलासा केला आहे.

तुळशीला पाणी कधी द्यावे?

तुळस पिकाला पहिले पाणी लावणीनंतर लगेच द्यावे. त्यानंतर जमिनीच्या ओलाव्यानुसार पाणी द्यावे. उन्हाळ्यात, दर महिन्याला 3 वेळा सिंचन आवश्यक असू शकते. पावसाळ्यात पाऊस पडत राहिला तर सिंचनाची गरज नाही. पेरणीनंतर अंदाजे तीन महिन्यांनी, जेव्हा झाडे पूर्णपणे फुलतात, तेव्हा कापणीसाठी सर्वोत्तम वेळ मानला जातो. हे लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे की तेल काढण्यासाठी, तुळशीच्या रोपाचा वरचा 25-30 मीटर भाग कापला पाहिजे.

टिप्स: टरबूज गोड आहे की नाही हे तुम्हाला ते कापल्याशिवाय कळेल, तुम्हाला नेहमीच फायदा होईल!

शेतीतील नफ्याचे गणित

तुळशीचे सरासरी उत्पादन 20-25 टन प्रति हेक्टर आणि तेल उत्पादन 80-100 किलो प्रति हेक्टर आहे. शेतीसाठी हेक्टरी 10-12 रुपये खर्च येतो. तेलाचा भाव 500 ते 600 रुपये किलो आहे. अशा प्रकारे 80 ते 90 दिवसात 30,000 ते 40,000 रुपये कमावता येतात. त्याच्या बियांसाठी तुम्ही CIMAP लखनऊशी संपर्क साधू शकता.

पीएम किसानच्या लाभार्थ्यांसाठी आनंदाची बातमी, 17 वा हप्ता लवकरच जारी होणार, हे काम त्वरित पूर्ण करा

हा 100 रुपयांचा देसी जुगाड तुम्हाला नीलगायपासून वाचवेल, कापणीपूर्वी लगेच करून पहा.

जनावरांना बांधून खायला द्यावे की उघड्यावर चरायला सोडावे? दोघांमधील फरक जाणून घ्या

शेळीपालन: शेळी होईल फक्त 25 रुपयांत गाभण, तुम्हाला मिळेल शेळीची संपूर्ण माहिती

ई-रिक्षा नियम: ई-रिक्षा चालवण्यासाठी घ्यावा लागतो परवाना,हे आहेत नियम