हवामान बदलाचा भात वाणांवर वाईट परिणाम, 40 वर्षांत 1745 पैकी केवळ 350 वाचवता आले

1956-60 या काळात अविभाजित कोरापुट जिल्हा आणि कालाहंडी जिल्ह्यात 1,745 भाताच्या जाती आढळल्या, त्यानंतर 40 वर्षांनंतर दुसरे सर्वेक्षण करण्यात आले. डॉ. प्रशांत परिडा म्हणाले की, धानाच्या वाणांची संख्या 350 पर्यंत खाली आल्याने सर्वेक्षणाचे निकाल निराशाजनक आहेत.

हवामान बदलाचा परिणाम शेतीवर दिसून येत आहे. कारण त्याच्या प्रभावामुळे पिकांच्या आणि भाजीपाल्यांच्या प्रजातींवर संकट आले आहे. त्यामुळेच धानाचे वाण कमी मिळत आहे. ही समस्या ओडिशाच्या आदिवली-बहुल कोरपू जिल्ह्यात समोर येत आहे, जिथे तांदळाच्या जाती फारच कमी झाल्या आहेत. कारण पूर्वी शेतकरी 1745 जातीच्या भाताची लागवड करत असत, पण आता शेतकरी फक्त 175 वाणांचीच लागवड करत आहेत. तांदळाच्या जातींमध्ये ही घट गेल्या दशकात आली आहे.

पंचगव्य हे मातीच्या आरोग्यासाठी आहे वरदान, तज्ज्ञांकडून जाणून घ्या काय आहेत फायदे, तुम्ही कसे तयार करू शकता

कोरापुट जिल्ह्यात प्रामुख्याने तांदूळ आणि बाजरीची लागवड मोठ्या प्रमाणात केली जाते. या पारंपरिक पिकांची लागवड करणाऱ्या जाणकार शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे की, धानाच्या जाती कमी होण्यामागे हवामानातील बदल हे प्रमुख कारण आहे. मात्र, आता शेतकरी पारंपरिक भाताच्या वाणांचे जतन करण्याबाबत जागरूक झाले असून या वाणांचे संवर्धन करण्यासाठी पुढे आले आहेत. ओडिशाच्या एका वेबसाइटनुसार, जिल्ह्यातील एका शेतकऱ्याने सांगितले की, शेतकरी पारंपारिक भाताच्या जातींपेक्षा संकरित भातशेतीकडे जास्त लक्ष देतात. परंतु हे स्वदेशी उत्पादने नामशेष होऊ नयेत म्हणून आपण त्यांचे जतन करणे आवश्यक आहे.

देशातील पावसावर अवलंबून असलेल्या शेतीला पंख देण्याच्या तयारीत, NRAA ने कृषी मंत्रालयाला नवीन धोरण केले प्रस्तावित

त्यामुळे धानाची विविधता कमी झाली

कृषी संशोधक डॉ. प्रशांत परिदा यांनी सांगितले की, १९५६-६० या काळात अविभाजित कोरापुट जिल्हा आणि कालाहंडी जिल्ह्यात एका सर्वेक्षणात भाताच्या १,७४५ जाती आढळल्या, त्यानंतर ४० वर्षांनंतर दुसरे सर्वेक्षण करण्यात आले. डॉ. प्रशांत परिडा यांनी सांगितले की, सर्वेक्षणाचे निकाल निराशाजनक आहेत कारण धानाच्या जातींची संख्या 350 पर्यंत खाली आली आहे. अलीकडेच, एमएस स्वामिनाथन रिसर्च फाउंडेशन (MSSRF) ने कोरापुट जिल्ह्यात पारंपारिक भाताच्या वाणांचे संकलन केले आणि फाऊंडेशनने संरक्षित केलेल्या केवळ 141 जाती सापडल्या. .

केळीचे भाव अचानक गडगडल्याने शेतकऱ्यांवर मोठं संकट

बदलत्या हवामानामुळे संकट

दुसरीकडे, कृषी संशोधक डॉ. देबल देब यांनी सांगितले की, त्यांनी अविभाजित कोरापुट जिल्ह्यात तांदळाच्या १७५ प्रजातींचे संवर्धन केले आहे. परिदा म्हणाल्या की, सध्याच्या परिस्थितीत बदलत्या हवामानामुळे देशातील पारंपारिक भातशेतीला गंभीर धोका निर्माण झाला आहे. शिवाय, शेतकरी उच्च उत्पन्न देणाऱ्या संकरित वाणांची लागवड करण्यास प्राधान्य देतात आणि सरकार पारंपरिक वाणांना प्रोत्साहन देत नाही. पारंपारिक तांदूळ जमिनीचे संरक्षण आणि गुणाकार करणे आवश्यक आहे जेणेकरून शेतकऱ्यांची अनुकूलन यंत्रणा सुधारेल. या देशी वाणांच्या माध्यमातून आपण जास्त उत्पादन देणाऱ्या वाणांचा विकास करू शकतो.

कांद्याला बाजारात भाव नाही तरीही राज्यातील शेतकरी अजूनही उत्पादन वाढवत आहेत, काय कारण आहे

पीएम किसानः मोदी सरकारचा मोठा निर्णय, 31 ऑगस्टपर्यंत ई-केवायसी करता येणार,चौथ्यांदा वाढवली तारीख

स्वातंत्र्य तुम्ही नासवले ! तरी आम्ही स्वातंत्र्याचा झेंडा घरावर फडकावा काय ? एकदा वाचाच

येत्या काही वर्षात राज्य होईल गतिमान, मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदेंची ग्वाही