Agri Tech: भुईमुगाचे एक्स-रे तंत्रज्ञान आले बाजारात, न उघडता कळणार किती दाणे आहेत

भुईमूगाचा एक्स-रे: प्रत्येकजण शेंगदाणे मोठ्या आवडीने खातात. काही वेळा मोठ्या आकाराच्या भुईमुगातून बिया बाहेर पडत नाहीत. येणा-या दिवशी हा विनोद होतच राहतो, हे टाळण्यासाठी बाजारात भुईमुगाचे एक्स-रे तंत्रज्ञान आले आहे.

शेंगदाणे क्ष-किरण : हिवाळ्यात शेंगदाणे खायला सर्वांनाच आवडते. याला ‘गरीब बदाम’ असेही म्हणतात, ज्याचा प्रभाव गरम असतो. शेंगदाणे हिवाळ्यात औषधासारखे काम करते. त्यात अनेक पोषक घटक असतात. त्यात भरपूर प्रथिने आणि जीवनसत्त्वे असतात, जे हिवाळ्यात आरोग्य चांगले ठेवण्याचे काम करतात. अनेकांना भुईमूग फोडून त्याच्या बिया न पाहता खाण्याची सवय असते. कधी कधी दाणे कडू निघतात. कधी कधी असे देखील होते की भुईमुगाच्या आतून कर्नल बाहेर येत नाही किंवा बाहेर आली तरी ती फारच लहान असते. हा विनोद जवळपास सगळ्यांनाच झाला असेल.

शास्त्रज्ञांनी विकसित केले अप्रतिम फॉर्म्युला, आता या पद्धतीने शेती केल्यास मिळणार बंपर उत्पादन

यात शेतकऱ्याचा किंवा दुकानदाराचा दोष नसून काही वेळा माती आणि तापमानामुळे काही उत्पादन अविकसित राहते. तूट वेळेत भरून काढण्यासाठी भुईमुगाचा दर्जा आणि प्रमाण कसे शोधायचे, या चिंतेने शेतकरी आणि व्यापाऱ्यांना ग्रासले आहे.

या समस्येवर अनेक वर्षे संशोधन केल्यानंतर शास्त्रज्ञांनी एक्स-रे मशिनचा शोध लावला आहे. या एक्स-रे रेडियोग्राफी तंत्रामुळे भुईमुगाची गुणवत्ता आणि त्यातील धान्यांची संख्या शोधण्यात मदत होईल.

वनस्पतीच्या अन्नाचे व्यवस्थापन सुक्ष्मजीव‌ करतात……

प्रमाण किंवा गुणवत्तेत काही कमतरता असल्यास शेतकरी वेळीच उपाययोजना करून ती दुरुस्त करू शकतात. यामुळे शेतकऱ्यांना बाजारात भुईमुगाचा योग्य भाव मिळणार असून धान्याने भरलेला भुईमूगही तुमच्यापर्यंत पोहोचणार आहे.

ICRISET ने क्ष-किरण यंत्राचा शोध लावला आहे

अर्ध-शुष्क उष्ण कटिबंधांसाठी आंतरराष्ट्रीय पीक संशोधन संस्था, म्हणजेच ICRISAT या शेतीशी संबंधित संशोधन कार्य करणाऱ्या प्रमुख आंतरराष्ट्रीय संस्थेने भुईमुगाची गुणवत्ता आणि प्रमाण चाचणीसाठी क्ष-किरण रेडिओग्राफी तंत्रज्ञान विकसित केले आहे. आम्ही तुम्हाला सांगतो की हे मेडिकल आणि विमानतळांमध्ये स्कॅनर म्हणून वापरल्या जाणार्‍या मशीनसारखे आहे.

हे मशीन ICRISAT आणि Fraunhofer Development Center for X-ray Technology (EZRT) च्या शास्त्रज्ञांनी संयुक्तपणे विकसित केले आहे, जे आता देशातील सोललेल्या शेंगदाण्यांची गुणवत्ता, वैशिष्ट्ये आणि प्रमाण शोधू शकते.

पीएम किसान: पीएम किसानचा 13 वा हप्ता या दिवशी येणार

शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त

डाऊन टू अर्थच्या अहवालात, भुईमुगासाठी एक्स-रे रेडिओग्राफी तंत्र विकसित करणाऱ्या टीमचे स्टीफन गर्थ स्पष्ट करतात की ICRISAT आणि EZRT च्या संशोधकांचा हा प्रयत्न भारतीय शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त ठरेल.

यामुळे भुईमूग पिकवणारे भारतीय शेतकरी कष्ट करूनही योग्य नफा मिळवू शकत नसल्यामुळे उणिवा दूर होण्यास मदत होईल. या उणिवांमुळे चांगल्या पिकांची पैदासही रोखली जाते, परंतु आता एक्स-रे रेडिओग्राफी तंत्राच्या मदतीने भुईमुगाच्या शेंगांचे मूल्यमापन करण्याची प्रक्रिया श्रम आणि वेळेच्या दृष्टिकोनातून सुलभ झाली आहे.

मोहरी-सोयाबीन तेल झाले स्वस्त, ग्राहकांना कधी मिळणार फायदा? जाणून घ्या

या कामासाठी पूर्वी 3 ते 5 मजुरांना 30 मिनिटे लागायची, मात्र आता या तंत्रामुळे भुईमुगाची प्रत्येक लहान-मोठी माहिती अवघ्या 2 मिनिटांत मिळू शकते. शेतकर्‍यांना भुईमुगातील उणिवा योग्य वेळी कळून आल्यास, बाजाराच्या मापदंडानुसार भुईमुगाचे उत्पादन घेण्यासाठी अगोदरच पीक सुधारण्यासाठी उपाययोजना करता येतील.

आम्ही तुम्हाला सांगतो की या तंत्राने शेंगदाण्याच्या आतल्या सालींची संख्या, वजन, गुणवत्ता आणि टक्केवारी शोधली जाऊ शकते.

क्ष-किरण तंत्रज्ञानामुळे शेतीत क्रांती होईल

ही क्ष-किरण संगणक टोमोग्राफी (CT) प्रणाली भुईमुगाच्या उत्पादनाचे विश्लेषण आणि मूल्यमापन करण्यासाठी हैदराबाद येथील ICRISAT च्या मुख्यालयात स्थापित करण्यात आली आहे. ICRISAT शी संबंधित शास्त्रज्ञ सुनीता चौधरी सांगतात की, अशा प्रकारच्या क्ष-किरण तंत्राचा वापर कृषी क्षेत्रात क्रांती घडवून आणू शकतो, कारण आजही शेतकरी पीक काढल्यानंतर बाजारात त्यांच्या मालाला योग्य भाव मिळावा यासाठी संघर्ष करत आहेत. गुणवत्तेची चाचणी, तसेच वय-जुन्या मॅन्युअल तंत्र आणि गुणवत्ता निश्चित करण्यासाठी दीर्घकालीन गुंतवणूक यांचा समावेश असलेली चाचणी.

धक्कादायक : 2022 या एका वर्षात एकट्या मराठवाड्यात 1023 शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या

संशोधनानुसार, क्ष-किरण रेडियोग्राफी तंत्राच्या मदतीने शेतकऱ्यांच्या उत्पादनाचे त्यांच्या शेतातच अचूक मूल्यांकन करता येते. फूड प्राइसेस अँड सेफ्टी या आंतरराष्ट्रीय समितीनेही अनेक दिवसांपासून अशा तंत्रज्ञानाची मागणी केली होती. अशा परिस्थितीत पोर्टेबल एक्स-रे इमेजिंग सिस्टीम केवळ भुईमूगच नव्हे, तर इतर तृणधान्यांचेही मूल्यमापन करण्यासाठी आणि अन्नधान्याचे चांगले उत्पादन साध्य करण्यासाठी खूप मदत करेल.

कापसाचे दर : महाराष्ट्रासह या राज्यांतील कापसाच्या उत्पादनात मोठी घट !

हे एक्स-रे मशीन कसे काम करते

डाउन टू अर्थच्या अहवालानुसार, इक्रिसॅटच्या शास्त्रज्ञांनी एआय-आधारित अल्गोरिदम विकसित केला आहे, जो शेंगदाण्याच्या एक्स-रे रेडिओग्राफीद्वारे त्याची शारीरिक लक्षणे शोधू शकतो. या तंत्राच्या मदतीने दररोज 100 नमुन्यांची स्कॅनिंग करता येते.

विनाश पृथ्वीचा नाही, जीवसंस्कृतीचा होऊ शकतो

30 वर्षांनंतर मौनी अमावस्येला घडणार हा अनोखा योगायोग, जाणून घ्या पूजेचे महत्त्व आणि पद्धत