कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांना दे धक्का! बांगलादेशच्या या गोष्टीचा होणार परीणाम…
भारतीय कांद्याची निर्यात प्रामुख्याने बांगलादेश, श्रीलंका, नेपाळ, आणि मध्य-पूर्व देशांमध्ये केली जाते. यामध्ये बांगलादेश हा भारताच्या कांदा निर्यातीसाठी सर्वात मोठा बाजार आहे. गेल्या काही वर्षांत, विशेषतः 2022 मध्ये, भारतातून एकूण कांदा निर्यातीपैकी 20% निर्यात बांगलादेशात झाली होती, तर 2021 मध्ये ही संख्या 17% होती. मात्र, सध्या बांगलादेशातील परिस्थिती बदलत असल्याने भारतीय कांद्याच्या निर्यातीला मोठा फटका बसण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.
बांगलादेशात स्थानिक कांद्याचे उत्पादन वाढले आहे. जानेवारी अखेरीस त्यांच्या बाजारपेठेत मोठ्या प्रमाणावर स्थानिक कांदा उपलब्ध होण्याची अपेक्षा आहे. परिणामी, 16 जानेवारीपासून बांगलादेश सरकारने कांदा आयातीवर 10% आयातशुल्क लावण्याचा निर्णय घेतला आहे. हा निर्णय भारतीय निर्यातदारांसाठी धक्का मानला जातो.
याआधीच भारताने कांद्याच्या निर्यातीवर 20% निर्यातशुल्क लागू केले होते, जे शेतकऱ्यांसाठी आणि निर्यातदारांसाठी मोठी आर्थिक अडचण ठरले आहे. आता बांगलादेशाच्या 10% आयातशुल्कामुळे एकूण शुल्क 30% पर्यंत पोहोचले आहे. त्यामुळे बांगलादेशासाठी भारतीय कांदा महागड्या दरात उपलब्ध होणार आहे. याचा थेट परिणाम म्हणून बांगलादेशाकडून भारतीय कांद्याची मागणी घटण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
सध्याच्या परिस्थितीत भारतीय कांदा उत्पादक शेतकरी अडचणीत सापडले आहेत. कांद्याच्या उत्पादनावर वातावरणीय बदलांचा परिणाम, मजुरीच्या वाढत्या दरांचा भार, आणि आता निर्यातीवर लादलेले शुल्क यामुळे त्यांचा आर्थिक तोल ढासळत आहे. निर्यात कमी झाल्यास, देशांतर्गत बाजारपेठेत कांद्याचे दर आणखी घसरू शकतात, ज्याचा फटका थेट शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नावर पडेल.
शेतकऱ्यांकडून केंद्र सरकारकडे निर्यात शुल्क कमी करण्याची मागणी सातत्याने होत आहे. शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे की, या शुल्कामुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत स्पर्धा करणे कठीण झाले आहे. निर्यात वाढवण्यासाठी केंद्र सरकारने बांगलादेशासोबत व्यापार सहकार्य वाढवावे आणि भारतीय कांद्याची विक्री सुलभ करण्यासाठी धोरणात्मक पावले उचलावी.
सध्या सर्वांचे लक्ष केंद्र सरकारच्या पुढील निर्णयाकडे आहे. शेतकऱ्यांच्या हितासाठी सरकार काही सकारात्मक निर्णय घेईल का, याबाबत उद्योग, निर्यातदार, आणि शेतकरी मंडळी आतुरतेने वाट पाहत आहेत.
