बटेर पालनातून बंपर उत्पन्न मिळेल, शेतकऱ्यांनी त्याचे पालन करण्याची योग्य पद्धत जाणून घ्यावी.
बटेराचे नाव तुम्ही ऐकले असेलच. हा कोंबडी प्रजातीचा पक्षी आहे. हा पक्षी जपान आणि ब्रिटनमध्ये मांस आणि अंडी यासाठी मोठ्या प्रमाणावर पाळला जातो. लहान पक्षी पाळणे भारतातील शेतकरी झपाट्याने स्वीकारत आहेत, कारण त्याचा आकार लहान आहे आणि कमी जागेत तसेच कमी खर्चात त्याचे संगोपन करता येते.
भारताच्या ग्रामीण वातावरणात पशुपालक कोंबड्या आणि बदकांचे भरपूर पालन करतात. अशा पशुपालकांनी लहान पक्षी पाळण्यात हात घालायला हवा कारण कोंबडी आणि बदकांपेक्षा कमी त्रास आणि कमी खर्च येतो. आजकाल, या पक्ष्याचे संगोपन हा भारतात एक व्यवसाय म्हणून वेगाने उदयास येत आहे. प्राचीन इतिहासापासून देशात लहान पक्षींचा उल्लेख केला जातो. त्याचे मांस अनेक गुणांनी समृद्ध आहे आणि ते खूप चवदार आहे. लहान पक्षी हा जंगली पक्षी आहे. ज्याचे संगोपन पिंजऱ्यातही सहज करता येते. बाजारपेठेत त्याच्या मांसाला खूप मागणी आहे. बटेराच्या मांसाला जास्त मागणी असल्याने शेतकरी लावेपालनातून चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात. अशा परिस्थितीत बटेर पालन कसे करावे आणि कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात हे जाणून घेऊया.
ट्रॅक्टरचे टायर पाण्याने का भरले जातात याचे कारण जाणून तुम्हाला आश्चर्य वाटेल.
लावेची खासियत
बटेराचे नाव तुम्ही ऐकले असेलच. हा कोंबडी प्रजातीचा पक्षी आहे. हा पक्षी जपान आणि ब्रिटनमध्ये मांस आणि अंडी यासाठी मोठ्या प्रमाणावर पाळला जातो. भारतात लहान पक्षी पाळणे शेतकरी झपाट्याने स्वीकारत आहेत कारण त्याचा आकार लहान आहे आणि कमी जागेतही त्याचे संगोपन करता येते. एवढेच नाही तर लहान पक्षी पालनाचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे तो अवघ्या पाच आठवड्यांत विकण्यास तयार होतो. ते लवकर परिपक्व होतात आणि 6-7 आठवड्यांत अंडी घालू लागतात. त्यांची अंडी घालण्याची क्षमता खूप जास्त असते. एक लहान पक्षी एका वर्षात 280 पर्यंत अंडी घालते. त्याच वेळी, त्याचे मांस चिकनपेक्षा अधिक स्वादिष्ट आहे.
हे पण वाचा:- पंजाबमध्ये मध 150 रुपये किलो, खर्च मोजणे कठीण
या गोष्टी शेतकऱ्यांनी लक्षात ठेवाव्यात
लहान पक्षी स्थानिक कोंबडीप्रमाणे पाळता येतात. यासाठी तुम्ही ओपन बेड बनवू शकता. त्याचबरोबर 10 फूट लांब व 10 फूट रुंद जागेत 50 ते 100 पिल्ले सहज पाळता येतात. त्याच्या संगोपनासाठी ग्रामीण वातावरण चांगले आहे. त्यांची राहण्याची ठिकाणे नेहमी स्वच्छ ठेवली पाहिजेत आणि त्यांच्या राहत्या घराजवळ हिरवीगार झाडे असतील तर ते केकवर बर्फ लावणे आहे. त्यांच्या उत्पादनासाठी 2 ते 2.5 किलो खाद्य लागते. त्यांना चिकन फीड देखील दिले जाऊ शकते. एक लहान पक्षी दररोज अंदाजे 20-35 ग्रॅम अन्न आवश्यक आहे. त्यांना नेहमी शुद्ध पाणी दिले पाहिजे.
शेतात माशांचे खत टाकल्यास झाडे जलद वाढतात आणि पीक उत्पादन वाढते.
लहान पक्ष्यांच्या या चांगल्या प्रजाती
लहान पक्ष्यांच्या सुमारे 18 जाती जगभरात आढळतात. ज्यामध्ये जपानी लहान पक्षी भारतात सर्वाधिक पाळली जातात. बोल व्हाईट बटेर हे मांस उत्पादनाच्या दृष्टीने चांगले मानले जाते. व्हाईट बेलीड बटेर ही ब्रॉयलर बटेराची भारतीय जात आहे. या जातीमध्ये मांस उत्पादकता देखील चांगली आहे. त्याच वेळी, अधिक अंडी देणाऱ्या जाती ब्रिटीश रेंज, इंग्लिश व्हाईट, मंचुरियन गोलन, फारो आणि टक्सेडो इ.
गाजर गवत आणि वॉटर हायसिंथपासून सेंद्रिय खत तयार करा, ते बनवण्याची सोपी पद्धत जाणून घ्या.
लहान पक्षी शेतीचे फायदे
- लावे लवकर परिपक्व होतात. मादी लावे ६ ते ७ आठवड्यांत अंडी घालू लागतात. नर लावे 5 आठवड्यांनंतरच विक्रीयोग्य बनतात.
- मादी लहान पक्षी एका वर्षात सुमारे 200-250 अंडी घालते.
- लावेच्या रोगप्रतिकारक शक्तीमुळे, त्याला कोणत्याही प्रकारचे लसीकरण दिले जात नाही.
- लहान पक्षी अंडी आणि मांसामध्ये अमीनो ऍसिड, जीवनसत्त्वे, चरबी आणि खनिजे मुबलक प्रमाणात असतात.
- कोंबडीच्या मांसापेक्षा लहान पक्षी मांस जास्त चवदार असते. चरबीचे प्रमाण देखील कमी होते. त्यामुळे लठ्ठपणा आटोक्यात ठेवण्यास मदत होते.
हे पण वाचा:-
लेडीफिंगरची ही विविधता फायबर आणि आयोडीनने समृद्ध आहे, 40 दिवसांत प्रथम पिकिंगसाठी तयार होते.
गोळी मिरची बद्दल माहिती आहे का? बंगालचे शेतकरी याच्या लागवडीतून भरपूर पैसे कमावतात.
शेतात खोल नांगरणीबरोबरच हे यंत्र तणही कमी करते, किंमत ९० हजार रुपये
शेळीपालन: एकात्मिक शेळीपालनामुळे अधिक उत्पन्न मिळेल, त्याचे संपूर्ण तंत्रज्ञान आणि फायदे जाणून घ्या.
महाराष्ट्रातील ४४ लाख शेतकऱ्यांना मिळणार मोफत वीज, राज्य सरकारने योजना केली सुरू
या प्रजातीचे मासे गरम आणि खारट पाण्यात राहतात, पाळल्यास उत्पन्न दुप्पट होते.
कोणते लोक राशन कार्ड बनवू शकत नाहीत?, जाणून घ्या काय आहेत याबाबतचे नियम