हे विशेष तंत्रज्ञान लहान शेतकऱ्यांना श्रीमंत बनवत आहे, कमी जोखमीत जास्त नफा मिळेल…कसे जाणून घ्या
डॉ. मेहंदी सांगतात की, गेल्या 30 ते 40 वर्षांपासून शेतकरी गहू, भात, ऊस, मेंथा यासह अनेक पिके घेत आहेत. पूर्वी एक काळ असा होता की आपल्याकडे गव्हाचे फारसे उत्पादन होत नव्हते. मात्र आज गव्हाचे चांगले उत्पादन झाले आहे.
कृषी तज्ज्ञांच्या सूचना : आधुनिकतेच्या या युगात कृषी क्षेत्रात सातत्याने बदल होताना दिसत आहेत. चांगले उत्पादन आणि अधिक कमाईसाठी तंत्रज्ञानापासून ते कार्यपद्धतीत बदल होत आहेत. आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि ॲग्रिकल्चरल ड्रोनचा वापर नवीन तंत्रज्ञानाच्या वापरात केला जात आहे. याशिवाय आणखी एक बदल घडत आहे तो म्हणजे आता नवीन आणि सुशिक्षित तरुण हा व्यवसाय म्हणून स्वीकारत आहेत आणि शेतीत नवनवीन प्रयोग करून यश मिळवत आहेत. अशा परिस्थितीत शेतीतून अधिक नफा कसा मिळवायचा हे सांगणार आहेत मुरादाबाद कृषी प्रशिक्षण केंद्राचे संचालक डॉ. दीपक मेहंदी.
भारत UAE ला 10000 टन कांदा निर्यात करेल, NCEL ला काम मिळेल
शेतीचे अनोखे मॉडेल समृद्धीचे दरवाजे उघडेल
इंडिया टुडेच्या डिजिटल प्लॅटफॉर्मशी विशेष संवाद साधताना, मुरादाबाद कृषी प्रशिक्षण केंद्राचे संचालक डॉ. दीपक मेहंदी म्हणाले की, प्रत्येक नवीन प्रयोग शेतकऱ्यांसाठी समृद्धीची कवाडे उघडत आहे. त्यांनी सांगितले की एकात्मिक शेती ही एक अशी पद्धत आहे ज्याद्वारे शेतकरी कमी जोखीम घेऊन चांगले पैसे कमवू शकतात. हे शेतीचे एक मॉडेल आहे ज्यामध्ये शेतीशी संबंधित विविध प्रकारची कामे एकाच ठिकाणी केली जातात. एकाच ठिकाणी अनेक प्रकारची पिके घेणे, कुक्कुटपालन आणि मत्स्यपालन हा त्याचाच एक भाग आहे.
सूक्ष्म हिरव्या भाज्यांची लागवड हा एक फायदेशीर व्यवहार आहे, ते भाज्यांपेक्षा 40 पट अधिक पोषक पुरवते.
रिकाम्या शेतात पशुपालन
लहान शेतकऱ्यांना याचा मोठा फायदा होतो. यामध्ये शेतकऱ्यांना एकाच शेतात विविध प्रकारची पिके घेणे, मोकळ्या शेतात पशुपालन करणे, तलाव बांधून मत्स्यपालन करणे, परसबागेत कुक्कुटपालन करणे आदी सुविधा मिळतात. यातून त्याला चांगला नफा मिळू शकतो. ते पुढे म्हणाले की, पूर्वीपासून सुरू असलेल्या पारंपरिक शेती पद्धतीपासून दूर जाण्याची गरज आहे.
ऊसातील किडे : ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांनी या हानिकारक कीटकांपासून दूर राहावे, अन्यथा मोठे नुकसान होईल!
शेतकऱ्यांना नुकसानीला सामोरे जावे लागत आहे
डॉ. मेहंदी सांगतात की, गेल्या 30 ते 40 वर्षांपासून शेतकरी गहू, भात, ऊस, मेंथा यासह अनेक पिके घेत आहेत. पूर्वी एक काळ असा होता की आपल्याकडे गव्हाचे फारसे उत्पादन होत नव्हते. मात्र आज गव्हाचे चांगले उत्पादन झाले आहे. भाताचीही तीच परिस्थिती आहे. वर्षानुवर्षे शेतकरी शेती करत असल्याचे त्यांनी सांगितले. त्यांचे बाजारमूल्य वाढत आहे. पण, नफा कमावण्यासाठी त्यांना बाजारातून पुरेसे पैसे मिळत नाहीत. त्यामुळे शेतकऱ्यांचे पिकांचे नुकसान होत आहे.
सोयाबीनचे भाव : सोयाबीनच्या दरात सुधारणा होत नसल्याने शेतकरी तोट्यात माल विकत आहेत.
एकात्मिक शेती प्रणाली उत्तम पर्याय
ते पुढे म्हणाले की, एकात्मिक शेती पध्दती शेतीमध्ये खूप चांगली आहे. यामध्ये तो दोन प्राणी पाळू शकतो, एक शेळी पाळू शकतो किंवा 50 आणि 100 कोंबड्या ठेवू शकतो. याशिवाय शेताच्या आजूबाजूला शेगोन, मोगनी, निलगिरी, पॉप्युलर आदींची लागवड केल्यास शेतकऱ्याला ५ ते १० वर्षांत चांगले उत्पन्न मिळेल. याशिवाय शेतकरी भाजीपाल्याचीही लागवड करू शकतात. आपण फळे वाढवून नफा देखील मिळवू शकता. डॉ.दीपक मेहंदी म्हणाले की, आता शेतीचा जुना ट्रेंड बदलण्याची गरज असून, बहुस्तरीय किंवा बहुपर्यायी शेती करण्याची गरज आहे. शेतकरी बांधवांनी या दिशेने वाटचाल केल्यास त्यांच्या उत्पन्नात नक्कीच वाढ होईल आणि त्यांना शेतीत चांगला नफा मिळू शकेल.
हे पण वाचा-
दुभत्या गायी आणि म्हशी खरेदी करण्यापूर्वी ही चाचणी करून घ्या, अन्यथा तुम्ही फसवणुकीला बळी पडू शकता.
ही म्हैस 307 दिवसात 2000 लिटर दूध देते, संगोपनाचा खर्चही कमी आहे.
म्हशीची शेती : या म्हशीच्या दुधात फॅट भरपूर असते, जातीची मागणीही जास्त असते.
उन्हाळ्यात आंब्याला किती दिवसांनी पाणी द्यावे? कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत?
रिज पद्धतीने मका पिकवा, कमी मेहनत आणि कमी खर्चात जास्त नफा मिळवा.
आंबा : आंब्याला दरवर्षी फळ का येत नाही? यामागे शास्त्रज्ञांचे मत काय आहे?
थर्ड पार्टी इन्शुरन्स म्हणजे काय? अपघातात जखमी झालेल्या लोकांना त्याची भरपाई कशी मिळेल?