अधिक चारा मिळण्यासाठी अझोलाची शास्त्रोक्त पद्धतीने लागवड कशी करावी? सर्वोत्तम उत्पादन तंत्र काय आहे?
देशात हिरवा चारा, कोरडा चारा आणि धान्य मिश्रणाची गरज आणि उपलब्धता अनुक्रमे २५-३० टक्के, १२-१४ टक्के आणि ३०-३५ टक्के आहे. त्यामुळे जनावरांच्या चांगल्या वाढीसाठी व उत्पादकतेसाठी चारा विकसित करावा. अशा परिस्थितीत अझोला हा प्रथिनयुक्त चारा आहे. पशुसंवर्धन क्षेत्रात पर्यायी चारा स्त्रोत म्हणून दिवसेंदिवस लोकप्रिय होत आहे.
जगातील 15 टक्के पशुधन भारतात उपलब्ध आहे. हे प्राणी जगाच्या भौगोलिक क्षेत्राच्या केवळ 2 टक्के आणि लागवडीयोग्य चारा क्षेत्राच्या 4.90 टक्के क्षेत्रावर अवलंबून आहेत. 2019-20 या वर्षात कृषी आणि पशुसंवर्धनाचा देशाच्या GDP मध्ये 26.00 टक्के आणि 4.11 टक्के योगदान आहे. पशुपालन ग्रामीण भागात 18.80 टक्के रोजगार निर्माण करते आणि कठीण काळात पशुपालकांना आधारही देते. लोकसंख्या वाढीमुळे तसेच दूध, दुग्धजन्य पदार्थ आणि मांस यांच्या वाढत्या मागणीमुळे पशुसंवर्धनावर दबाव वाढत आहे. देशातील एकूण कृषी क्षेत्रापैकी केवळ ४.९ टक्के (९.१३ दशलक्ष हेक्टर) चारा उत्पादित केला जातो.
भुईमुगाची पेरणी सुरू होणार आहे, बियाणे कोठून मिळवायचे आणि बीजप्रक्रिया कशी करायची…संपूर्ण माहिती येथे मिळवा
देशात हिरव्या चाऱ्याची गरज
देशात हिरवा चारा, कोरडा चारा आणि धान्य मिश्रणाची गरज आणि उपलब्धता अनुक्रमे २५-३० टक्के, १२-१४ टक्के आणि ३०-३५ टक्के आहे. त्यामुळे जनावरांच्या चांगल्या वाढीसाठी व उत्पादकतेसाठी चारा विकसित करावा. अशा परिस्थितीत अझोला हा प्रथिनयुक्त चारा आहे. पशुसंवर्धन क्षेत्रात पर्यायी चारा स्त्रोत म्हणून अझोला दिवसेंदिवस लोकप्रिय होत आहे. यामध्ये प्रथिने आणि खनिजे भरपूर प्रमाणात असतात. या एपिसोडमध्ये अझोलाची शास्त्रोक्त पद्धतीने लागवड कशी करायची ते जाणून घेऊ जेणेकरून अधिक चारा मिळू शकेल. अशा परिस्थितीत त्याचे चांगले उत्पादन तंत्रज्ञान काय आहे ते जाणून घेऊया.
33 हजार PACS वर कॉमन सर्व्हिस सेंटर सेवा सुरू, KCC खात्यात आधार अपडेटसह 27 प्रकारची कामे केली जातील.
अझोलाची शास्त्रोक्त पद्धतीने लागवड कशी करावी
कमी उत्पादन सामग्री आणि मर्यादित खर्चात अझोलाची लागवड सावलीपासून सावलीत (100-50 टक्के सावलीत) सहज करता येते. अझोलाच्या लागवडीसाठी 6.0-8.0 चा pH 30-35 सें.मी. खोलवर भरलेले पाणी आवश्यक आहे. 18-28 °C (64-820 फॅरेनहाइट) तापमान आणि 85-90 टक्के सापेक्ष आर्द्रता चांगल्या वाढीसाठी आणि बायोमास उत्पादनासाठी योग्य आहे. हे लक्षात ठेवा की 37 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त तापमान अझोलाच्या चांगल्या वाढीसाठी हानिकारक आहे. अझोला हवा आणि पाण्यातील सर्व पोषक तत्वे शोषून घेते, परंतु फॉस्फरसचा पुरवठा केवळ बाह्य स्त्रोतांकडूनच करावा लागतो.
ई-समृद्धी पोर्टलवर नोंदणीकृत शेतकऱ्यांकडून सरकार 6 लाख टन डाळ खरेदी करणार आहे, मटार आणि मसूर खरेदी सुरू आहे.
अझोला लागवडीचे उत्पादन तंत्रज्ञान काय आहे?
लहान पशुपालकांसाठी, 8×4×1 घनफूट खड्ड्यातून 1.5-2.0 कि.ग्रा. अझोला रोज मिळतो. निवडलेला भाग थोड्या उंचीवर, स्वच्छ आणि समतल असावा, जेणेकरून पावसाचे पाणी खड्ड्यात जाणार नाही. खड्ड्याच्या भिंती विटांच्या किंवा कच्च्या खड्ड्यावर मजबूत बांधाच्या स्वरूपात असाव्यात. खड्ड्याच्या आतील पृष्ठभागावर प्लॅस्टिकचा पत्रा टाकल्यानंतर बाहेरील बाजूस विटांचा किंवा मजबूत मातीचा ढिगारा दाबावा. खड्ड्याच्या पृष्ठभागावर 80-100 कि.ग्रा. सुपीक माती चाळणीतून गाळून 5-7 किलो घ्या. ताज्या शेणाचा थर आणि 10-15 लिटर पाणी पसरवावे. त्यात 18-20 सें.मी. 2 किलो पाण्याने भरा. ताज्या अझोला संस्कृतीचा प्रसार केला पाहिजे. त्यात पाने, कचरा इत्यादी पडू नये म्हणून खड्डा जाळीने झाकून टाका.
तांदळाचे भाव: तांदळाच्या किमतीत १० टक्के घट, स्वस्त भारत ब्रँड तांदळाचे भाव कमी, निर्यातबंदीमुळे उपलब्धता वाढली.
ओझोला मातीसाठी देखील फायदेशीर आहे
अझोला मातीसाठी अत्यंत गुणकारी मानला जातो. अझोलामुळे जमिनीचे आरोग्य सुधारते. गांडूळ खत आणि कंपोस्ट खत तयार करण्यासाठी अझोला वापरल्यास गांडूळ खतातील गांडुळांचे वजन आणि वाढ झपाट्याने वाढते असे अनेकदा दिसून येते. यासोबतच खतामध्ये सेंद्रिय पदार्थांचे प्रमाणही वाढते, त्यामुळे शेतातील नायट्रोजनचे प्रमाण वाढते, जे उत्पादन वाढविण्यास अतिशय प्रभावी ठरते. जेव्हा भात पिकाला पाणी कमी असते तेव्हा ते जमिनीच्या संपर्कात येते आणि वाढू लागते.
फक्त 600 रुपयात बॅटरीवर चालणारे खत फवारणी यंत्र खरेदी करा, लवकरच या ऑफरचा लाभ घ्या
आधार: आधार पुराव्याशिवाय सबसिडी मिळणार नाही! या शेतकऱ्यांसाठी केंद्र सरकारचा नवा नियम
मनरेगामध्ये महिलांना काम न मिळाल्यास AIC देणार 4,000 रुपयांची भरपाई
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना ४५ हजार कोटींची मदत, मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांचा मोठा दावा
CCPC ने जाहीर केला अंदाज, जाणून घ्या यावर्षी देशात किती कापसाचे उत्पादन होईल
कापसाच्या भावात वाढ, अनेक बाजारपेठेत 8000 रुपये प्रति क्विंटलपेक्षा जास्त दर
BPNL भर्ती 2024: तुमच्याकडे ही पात्रता असल्यास या भरतीसाठी अर्ज करा
