फळांची गळती: अकाली फळे गळणे आणि पडणे या समस्येची कारणे आणि प्रतिबंधात्मक उपाय जाणून घ्या
येत्या हंगामात उपलब्ध आंबा, सफरचंद, ब्लॅकबेरी आणि लिंबूमध्ये ही समस्या अधिक दिसून येते. याला हलक्यात घेणाऱ्या शेतकऱ्यांना त्यामुळे त्यांच्या उत्पादनात किती घट झाली आहे, हेही लक्षात येत नाही. प्रत्यक्षात फळे पडणे व फुटणे या समस्येमुळे २५ ते ८५ टक्के फळे नष्ट होऊ शकतात.
शेतीनंतर फळबाग हे शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नाचे प्रमुख साधन आहे. देशात फळबाग लागवडीखालील क्षेत्र वाढत आहे, पण त्याचबरोबर फळ उत्पादकांनाही अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागत आहे. फळे अकाली पडणे आणि फुटणे ही समस्या देशातील फळ उत्पादक शेतकऱ्यांमध्ये सामान्य होत आहे. विशेषत: येत्या हंगामात मिळणाऱ्या आंबा, सफरचंद, जामुन, लिंबू या फळांमध्ये ही समस्या अधिक दिसून येते. याला हलक्यात घेणाऱ्या शेतकऱ्यांना त्यामुळे त्यांच्या उत्पादनात किती घट झाली आहे, हेही लक्षात येत नाही. खरे तर फळे पडणे व फुटणे या समस्येमुळे 25 ते 85 टक्के फळे नष्ट होऊ शकतात.
सोयाबीनचे भाव: सोयाबीनच्या दरात मोठी घसरण, शेतकऱ्यांचे प्रति क्विंटल 2000 रुपयांचे नुकसान होत आहे.
फळे पडणे आणि फुटणे या समस्येचे कारण
फळबागेत फळे फुटण्याची किंवा पडण्याची अनेक कारणे आहेत. नैसर्गिक कारणांपैकी उच्च तापमान, कमी आर्द्रता आणि पाऊस तसेच उन्हाळ्यात उष्णतेची लाट किंवा उष्ण वारा ही प्रमुख कारणे आहेत. तर ही समस्या इतर काही प्रजातींमध्येही आढळते. बागेचे योग्य व्यवस्थापन न केल्यास समस्याही निर्माण होऊ शकतात. यामध्ये सिंचनाचे संतुलित व सातत्यपूर्ण व्यवस्थापन करता येत नाही. देखील समाविष्ट आहे. उदाहरणार्थ, सलग अनेक दिवस पाणी न मिळाल्याने झाडांना जास्त पाणी लागल्यास किंवा अचानक मुसळधार पाऊस झाल्यास अशा प्रकारची समस्या उद्भवते. वातावरणात जास्त तापमान आणि उष्ण वाऱ्यामुळे फळांची साल सुकते आणि तडे जातात. याशिवाय फळबागेतील व्यवस्थापनाचा अभाव आणि संतुलित पोषक तत्वांचा अभाव यामुळे फळे तडे जाण्याची व पडण्याची समस्या निर्माण झाली आहे.
आता या लोकांना पीएम किसान योजनेतूनही मिळणार पैसे, केंद्र सरकारने दिली खूशखबर.
समस्येपासून मुक्त कसे व्हावे?
यासाठी तुम्हाला तांत्रिकदृष्ट्या काम करावे लागेल. बागांचे संरक्षण करून, झाडांचे संरक्षण करून तसेच फळांचे संरक्षण करून, विविध स्तरांवर फळे फुटणे आणि पडणे या समस्येपासून तुम्ही मुक्त होऊ शकता. सर्वप्रथम, बागांच्या संरक्षणाबद्दल बोलत असताना, बागेभोवती मोठ्या प्रमाणात झाडे लावून तुम्ही फळे आणि झाडांचे उष्ण आणि कोरड्या वाऱ्यापासून संरक्षण करू शकता.
बायो कॅप्सूल: कॅप्सूल खाल्ल्याने झाडे निरोगी राहतील, जमीन सुपीक होईल, पिकाला 30% अधिक उत्पादन मिळेल.
वनस्पतींचे संरक्षण करण्यासाठी उपाययोजना करा
याशिवाय झाडांची काळजी घेऊन फळे फुटणे किंवा पडणे या समस्येवरही मात करता येते. यामध्ये सातत्याने संतुलित सिंचन आणि मल्चिंग तंत्राचा अवलंब करणे गरजेचे आहे. जर तुम्हाला पॉलिथिन मल्चिंग करता येत नसेल तर तुम्ही पेंढा किंवा गवताचीही मदत घेऊ शकता. याशिवाय पोषक तत्वांचे योग्य व्यवस्थापन केल्यास या समस्येपासून वाचू शकतो. या सर्वांशिवाय फळे फुटू नयेत यासाठी फळे झाकणे हाही एक महत्त्वाचा उपाय आहे. जेव्हा फळे बागेत तयार होतात, तेव्हा तुम्ही अनेक रसायनांचा वापर करून त्यांची फुटण्याची किंवा पडण्याची समस्या सोडवू शकता.
शेळीपालन: शेळीचे दूध आणि वजन वाढवण्यासाठी उपाय, 10 सोप्या मुद्द्यांमध्ये समजून घ्या
आंबा आणि जामुन फळांची पडझड कशी थांबवायची?
जेव्हा फळे विकासाच्या अवस्थेत असतात तेव्हा आंब्यावर फळे पडतात. झाडातील ओलावा, आंब्याच्या फळातील पोषक तत्वांचा अभाव, हार्मोनल असंतुलन, आंब्याची फळे गळायला लागतात. या समस्येपासून सुटका मिळवण्यासाठी जेव्हा आंब्याची फळे सुरुवातीच्या टप्प्यावर म्हणजे शेंगदाण्याएवढी असतात, तेव्हा त्या अवस्थेत 2 ग्रॅम 2, 4 डी 100 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. किंवा नॅप्थालीन ऍसिटिक ऍसिड १० पीपीएमची १५ दिवसांच्या अंतराने दोनदा फवारणी करून फळ पडण्याची समस्या टाळता येते. अशाप्रकारे जामुनची फुले व फळे गळत असतील तर फळे पडू नयेत म्हणून जिबेरेलिक ऍसिड ३० पीपीएमची पहिली फवारणी जामुनची फुले पूर्ण बहरल्यावर करावी. दुसरी फवारणी १५ दिवसांनी करावी. अशा प्रकारे फुले व फळे पडणे टाळता येते.
आंबा शेती : आंब्याचे चांगले उत्पादन घेण्यासाठी आताच करा हे उपाय, दर्जाही चांगला आणि भावही जास्त.
वेलीची फळे पडण्याची समस्या
जेव्हा वेलीची फळे लहान असतात तेव्हा पडण्याची समस्या अधिक असते. वेल पडण्याची समस्या फ्रुसेरियम नावाच्या बुरशीमुळे होते. या रोगात फळाच्या वरच्या भागावर एक लहान तपकिरी वर्तुळ तयार होते ज्यामुळे देठ आणि फळ यांच्यातील संबंध बुरशीमुळे कमकुवत होतो. त्यामुळे फळे तुटून पडतात. हा त्रास टाळण्यासाठी बाविस्टिन : ०.१ टक्के याच्या दोन फवारण्या १५ दिवसांच्या अंतराने कराव्यात.
या छोट्याशा रोपामुळे वाचणार नीलगायपासून पीक, जाणून घ्या शेतकऱ्याचा हा अनोखा प्रयोग
लिंबू फळे पडण्यापासून कसे वाचवायचे?
लिंबाची फुले व फळे गळण्याची समस्या अधिक आहे. लिंबूमध्ये पोषक तत्वांचा अभाव, फळांच्या वाढीदरम्यान जमिनीत ओलावा नसणे, अचानक वाढलेले तापमान यामुळे ऑक्झिन हार्मोनचे असंतुलन होते. हे टाळण्यासाठी लिंबू बागांमध्ये माती व पान परीक्षणाच्या आधारे पोषक तत्वांचा वापर करावा. योग्य ओलावा कायम ठेवा, झिंक सल्फेट 4 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात किंवा 3 ग्रॅम कॉपर ऑक्सिक्लोराईड प्रति लिटर पाण्यात मिसळून 15 दिवसांच्या अंतराने पानांवर फवारणी करा.
100 ग्रॅम फुलकोबीच्या बिया 290 रुपयांना खरेदी करा, जाणून घ्या घरबसल्या ऑर्डर करण्याची सोपी पद्धत
महाराष्ट्र सरकार छत्रपती संभाजीनगरमध्ये महिला कृषी महाविद्यालय उघडणार, आले संशोधन केंद्रही उघडणार
हे औषध घरीच बनवा आणि गाई-म्हशींना खाऊ द्या, उन्हाळ्यातही दूध कमी होणार नाही.
सेंद्रिय शेती: सेंद्रिय शेतकऱ्यासाठी प्रमाणपत्र आवश्यक का आहे, त्याचा फायदा काय?
गहू कटिंग मशीनची किंमत किती आहे? शेतकऱ्यांसाठी सर्वात स्वस्त मशीन कोणते आहे?
गरोदरपणात महिलांनी या गोष्टी खाऊ नयेत, यामुळे आई आणि बाळ दोघांचेही नुकसान होऊ शकते.