बियाणे खरेदी करताना या चार गोष्टी लक्षात ठेवा, गुणवत्ता जाणून घेण्यासाठी या दोन चाचण्याही आवश्यक आहेत.
पिशवीच्या शिलाईच्या शेवटी असलेला सील व्यवस्थित आहे हेही शेतकऱ्यांनी पाहावे. बियाणे प्रमाणन संस्थेने दिलेली कालबाह्यता तारीख तपासण्याची खात्री करा. जर एक्स्पायरी डेट निघून गेली असेल किंवा ती लवकरच निघणार असेल तर तुम्ही ती खरेदी करणे टाळावे.
चांगल्या पीक उत्पादनासाठी शेतकऱ्यांनी योग्य बियाणे निवडणे महत्त्वाचे आहे. सोप्या भाषेत सांगायचे तर बियाणे शुद्ध असले पाहिजे आणि त्यांची उगवण टक्केवारी प्रमाणित पातळीची असावी. खरे तर बियाणेच शेतकऱ्याच्या कष्टाला यश मिळवून देते. केवळ उच्च दर्जाचे प्रमाणित बियाणे वापरून शेतकरी सुमारे 20 टक्के उत्पादन वाढवू शकतो. दर्जेदार बियाणे केवळ उत्पादन क्षमता वाढवत नाही तर शेतातील तणही कमी करू शकतात. त्यामुळे शेतकऱ्यांना दर्जेदार बियाणे निवडण्याचा सल्ला कृषी शास्त्रज्ञ देतात. यावर विश्वास ठेवणारे शेतकरी फायद्यात राहतात.
आंबा बाग: आंबा बागेतील या कीटक आणि डायबॅक रोगापासून सावध रहा, नुकसान टाळण्यासाठी हे आहेत उपाय
शेतकरी एकतर पिकांचे बियाणे स्वतः साठवून ठेवतात किंवा बाजारातून विकत घेतात. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी बियाणांच्या पिशवीत एकच बियाणे ठेवणे गरजेचे आहे. त्यामध्ये इतर पिकांचे बियाणे व चारा मिसळू नये. तसेच बिया कच्चे किंवा तुटलेले नाहीत हे पहा. त्यामुळे उगवण प्रभावित होईल.
कांदा अनुदान: शेतकऱ्यांना कांद्याचे अनुदान कधी मिळणार!
हे बियाणे कसे ओळखायचे
बियाण्याच्या सर्व श्रेणींसाठी वेगवेगळे टॅग जोडलेले आहेत. ते पाहून तुम्ही बियांची श्रेणी ओळखू शकता, जसे सोनेरी पिवळा रंग ब्रीडर बियाण्यासाठी वापरला जातो. बेस बियाण्यासाठी पांढरा टॅग वापरला जातो. प्रमाणित बियाण्यांसाठी निळ्या रंगाचा टॅग वापरला जातो. तर नोंदणीकृत बियाणांसाठी जांभळ्या टांगचा वापर केला जातो. बियाण्याच्या गोणीच्या टॅगवर त्यात कोणत्या जातीचे बियाणे आहे हे लिहिलेले असते. एखाद्याने नेहमी विश्वसनीय आणि नोंदणीकृत दुकानातून बियाणे खरेदी केले पाहिजे आणि पिशवी हाताने फाटलेली किंवा शिवलेली नाही हे देखील तपासावे.
मराठवाड्यात अवकाळी पावसाने ४७ हजार हेक्टरवरील पिके उद्ध्वस्त, शेतकरी आता नुकसानभरपाईच्या प्रतीक्षेत
कालबाह्यता तारीख तपासा
पिशवीच्या शिलाईच्या शेवटी असलेला सील व्यवस्थित आहे हेही शेतकऱ्यांनी पाहावे. बियाणे प्रमाणन संस्थेने दिलेली कालबाह्यता तारीख तपासण्याची खात्री करा. जर एक्स्पायरी डेट निघून गेली असेल किंवा ती लवकरच निघणार असेल तर तुम्ही ती खरेदी करणे टाळावे. बीजोत्पादनासाठी पिकाची पेरणी करावयाची असल्यास पायाभूत बियाण्यासाठी ब्रीडर बियाणे खरेदी करा. जर तुम्हाला प्रमाणित बियाणे तयार करायचे असेल तर तुम्हाला आधारभूत बियाणे आवश्यक आहे.
महाराष्ट्र: मुसळधार पावसामुळे पिकांचे मोठे नुकसान, नुकसान भरपाईसाठी शेतकऱ्यांचे आंदोलन
बियाणे चाचणीची घरगुती पद्धत
बिया पेरण्यापूर्वी एक भांडे घेऊन त्यात पाणी भरावे. यानंतर, बिया पाण्यात टाका आणि बिया पाण्यात बुडतात की पाण्यावर तरंगतात हे काळजीपूर्वक पहा. 10-15 मिनिटे थांबा. जे बिया आत पोकळ आहेत ते हलके आहेत. ते पाण्यावर तरंगू लागतात. बिया चांगल्या दर्जाच्या असतील तर अशा बियांची उगवण होण्याची शक्यता फारच कमी असते. त्यामुळे ते भारी आहेत. या बियांची उगवण होण्याची सर्वाधिक शक्यता असते. घरगुती बियाणे पेरल्यास उगवण चाचणी करावी. बियाणे उगवण टक्केवारी 80 ते 90 असावी.
१० वर्षे जुने आधार: आधार अपडेट करण्यासाठी सध्या कोणतेही शुल्क नाही, मोफत सेवा लवकरच होणार समाप्त
कागदी बीज उगवण चाचणी
उगवण चाचणीसाठी किमान 400 बियांची चाचणी करावी. उगवण चाचणी खालील प्रकारे करता येते. 3-4 कागद एकमेकांच्या वर ठेवून पृष्ठभाग बनवा आणि ते पाण्याने भिजवा. नंतर शंभर बिया मोजा आणि पृष्ठभागावर एका ओळीत ठेवा आणि कागदाची घडी करून बाजूला ठेवा. वेळोवेळी पाणी घालून कागद ओलसर ठेवा. उगवलेल्या बियांची तीन-चार दिवसांनी मोजणी करा. बियाण्याची उगवण टक्केवारी 80 ते 90 असेल तरच पेरणी करावी.
बियाणे पेटी पद्धतीने उगवण चाचणी
या पद्धतीत लाकडी पेटीत वाळू पसरवून त्यावर धान्य एका ओळीत ठेवा आणि नंतर 1.5 सेंटीमीटर मातीचा थर लावा. वाळू ओलसर ठेवण्यासाठी वेळोवेळी पाणी घालत रहा. रोपे मातीच्या पृष्ठभागावर सुमारे 4-5 दिवसात दिसतात. बियाण्याची उगवण क्षमता किमान 80-90 टक्के असावी. चाचणीच्या वेळी तापमान पिकानुसार असावे. उगवण क्षमता चाचणीमध्ये, प्रथम सामान्य झाडे आणि नंतर असामान्य झाडे, नंतर बिया आणि नंतर त्या अंकुरित बियांची गणना केली जाते.
काळा पेरू खायला खूप चविष्ट आहे, हिवाळ्यात पेरणी केल्यास बंपर उत्पादन मिळते.
चांगले बियाणे निवडताना या गोष्टी लक्षात ठेवा
शासनाने प्रमाणित केलेले बियाणेच वापरावे. बियाणे खरेदी करताना, त्याची गुणवत्ता तुलनात्मकदृष्ट्या तपासा आणि केवळ विश्वासार्ह स्टॉकिस्ट किंवा अॅग्रोव्हेट दुकाने किंवा शेतकऱ्यांकडून बियाणे खरेदी करा.
बिया भेसळ, कापलेले किंवा कुजलेले नसावेत, कारण कापलेल्या बियांमध्ये उगवण आणि पौष्टिक क्षमता कमी असते. बिया लहान आणि कोरड्या नसाव्यात.
बियाण्यांमध्ये ओलावा पुरेसा असावा जेणेकरून उगवण योग्य प्रकारे होऊ शकेल. बियाण्यांमध्ये शारीरिक शुद्धतेची आवश्यक पातळी असणे खूप महत्वाचे आहे.
शास्त्रज्ञांच्या देखरेखीखालीच सुधारित बियाणे तयार करा आणि तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानुसार बुरशीनाशकाची प्रक्रिया करून पेरणी करा.
प्रादेशिक हवामान, माती आणि हवामानाच्या परिस्थितीनुसार फक्त उच्च जातीच्या किंवा सुधारित बियांची निवड करा, ज्यामुळे तुम्हाला भविष्यात अधिक फायदे मिळू शकतील. तुमचे जुने बियाणे बदलून प्रमाणित बियाणे पेरा, ज्यामुळे पिकांचे उत्पादन वाढेल आणि प्रक्रिया केलेले बियाणे शिल्लक राहिल्यास त्यांचा पुन्हा वापर करा.
चिंचेबद्दल ऐकले आहे, ही कचमपुली काय आहे? त्याची वैशिष्ट्ये जाणून घ्या
