पंचगव्य हे मातीच्या आरोग्यासाठी आहे वरदान, तज्ज्ञांकडून जाणून घ्या काय आहेत फायदे, तुम्ही कसे तयार करू शकता
पंचगव्याचा उपयोग शेताची सुपीकता वाढवण्यासाठी आणि झाडांची प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी केला जात असे. हे एक अतिशय प्रभावी सेंद्रिय खत आहे.
सध्या देशातील शेतकरी पिकांचे उत्पादन वाढवण्यासाठी आणि अधिक नफा मिळविण्यासाठी त्यांच्या शेतात रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांचा वापर करतात. त्यामुळे शेतात रासायनिक खते टाकल्याशिवाय पिके घेणे शक्य नाही, अशी परिस्थिती ओढवली आहे. त्याचबरोबर पिकांमध्ये युरिया, डीएपी या रासायनिक खतांचा वापर केल्याने जमिनीची सुपीकता कमालीची कमी झाली आहे . आलम म्हणजे शेतीयोग्य जमीन नापीक होण्याच्या दिशेने वाटचाल सुरू झाली आहे. अशा परिस्थितीत पंचगव्य हे शेतकर्‍यांसाठी वरदानच आहे.कृषी विज्ञान केंद्र परसौनी, पूर्व चंपारण, मृदा शास्त्रज्ञ आशिष राय पंचगव्याचे फायदे आणि ते कसे बनवायचे ते सांगत आहेत.
देशातील पावसावर अवलंबून असलेल्या शेतीला पंख देण्याच्या तयारीत, NRAA ने कृषी मंत्रालयाला नवीन धोरण केले प्रस्तावित
पंचगव्य काय आहे
काही दशकांपूर्वी शेतकरी पिकांच्या उत्पादनात फक्त सेंद्रिय खत वापरत होते. त्यामुळे उत्पादनासोबत जमिनीची सुपीकताही वाढली. प्राचीन काळी शेतकरी पिकांची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी आणि कीटक, पतंगांपासून वनस्पतींचे संरक्षण करण्यासाठी सेंद्रिय उपाय वापरत असत, त्यापैकी एक पंचगव्य आहे. पंचगव्याचा उपयोग शेताची सुपीकता वाढवण्यासाठी आणि झाडांची प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी केला जात असे. हे एक अतिशय प्रभावी सेंद्रिय खत आहे, जे झाडांच्या वाढीस आणि विकासास मदत करते तसेच रोगप्रतिकारक शक्ती वाढविण्याचे काम करते.
केळीचे भाव अचानक गडगडल्याने शेतकऱ्यांवर मोठं संकट
अशा प्रकारे पंचगव्य तयार करता येते
पंचगव्य हे देशी गायीच्या पाच उत्पादनांच्या मिश्रणापासून बनवले जाते – गोमूत्र, शेण, दूध, दही आणि तूप. पंचगव्य हे निसर्गाने दिलेल्या गोष्टींपासून बनवलेले असे जैविक खत आहे, जे शेतात उगवणाऱ्या झाडांसोबतच जमिनीची सुपीकता वाढवण्याचे काम करते.
कांद्याला बाजारात भाव नाही तरीही राज्यातील शेतकरी अजूनही उत्पादन वाढवत आहेत, काय कारण आहे
पंचगव्याचे मुख्य फायदे:
पंचगव्याचा जमिनीत वापर केल्याने शेतातील सूक्ष्म जीवांची संख्या वाढते आणि शेताची सुपीकता सुधारते.
पिकांवरील विविध प्रकारच्या रोग आणि किडींचा प्रभाव मोठ्या प्रमाणात कमी होतो. हे अगदी सहज आणि सहज बनवता येते.
पंचगव्यामुळे शेतातील पाण्याची गरज कमी होऊ शकते, त्यामुळे ओलावा कमी असला तरीही रोप टिकते.
पंचगव्याच्या वापराने पिकांचे उत्पादन वाढवण्याबरोबरच मानवी जीवनाच्या आरोग्यावरही त्याचा सकारात्मक परिणाम होतो.
ICAR देशात गहू आणि धान उत्पादनाऐवजी ‘3M’ लागवडीला प्रोत्साहन
पंचगव्य बनवण्यासाठी लागणारे साहित्य :
त्यांच्या शेताची खत क्षमता वाढवण्यासाठी शेतकरी त्यांच्या घरी पंचगव्य तयार करू शकतात. यासाठी काही साहित्य आवश्यक आहे. हे कोणाचे तपशील आणि त्याचे प्रमाण आहे.
- ताजे शेण – 10 किलो 2. देशी गायीचे ताजे मूत्र – 4-5 लिटर 3. देशी गायीचे ताजे कच्चे दूध – 1-2 लिटर 4. देशी गायीचे दही – 1-2 लिटर 5. देशी गायीचे तूप -200-500 ग्रॅम 6. गूळ -1-2 किलो
पंचगव्य कसे बनवायचे
पंचगव्य बनवण्यासाठी प्रथम देशी तूप शेण आणि मूत्रात मिसळून जाड प्लास्टिक किंवा काँक्रीटच्या टाकीत टाकावे. नंतर त्यात दही, दूध आणि गूळ घालून हे मिश्रण लाकडी दांडक्याने पुढचे ३-४ दिवस ढवळत राहावे आणि मिश्रण चांगले मिसळल्यानंतर पाचव्या दिवशी टाकीत ५० लिटर पाणी भरून ते बंद करावे. सावलीच्या ठिकाणी झाकण ठेवा. आता पुढील 15-20 दिवस हे मिश्रण रोज सकाळी आणि संध्याकाळी विरघळले पाहिजे. अशा प्रकारे, सुमारे 20-25 दिवसांनी, पंचगव्य वापरासाठी तयार होईल.
शेतकऱ्यांसाठी मोठी बातमी! 22 ऑगस्ट रोजी एमएसपीवर स्थापन केलेल्या समितीची पहिली बैठक
यानंतर ते यीस्टचे रूप धारण करेल आणि जर या मिश्रणाचा वास येऊ लागला तर तुम्हाला समजेल की पंचगव्य वापरासाठी पूर्णपणे तयार आहे. आता सुमारे 10 लिटर पाण्यात अडीचशे ग्रॅम पंचगव्य मिसळून तुम्ही ते कोणत्याही पिकासाठी वापरू शकता.
पीएम किसानः मोदी सरकारचा मोठा निर्णय, 31 ऑगस्टपर्यंत ई-केवायसी करता येणार,चौथ्यांदा वाढवली तारीख
स्वातंत्र्य तुम्ही नासवले ! तरी आम्ही स्वातंत्र्याचा झेंडा घरावर फडकावा काय ? एकदा वाचाच
येत्या काही वर्षात राज्य होईल गतिमान, मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदेंची ग्वाही
