आंबा बाग पाणी व्यवस्थापन – योग्य नियोजनाने उत्पादन वाढवा

आंबा उत्पादनात गुणवत्ता आणि फळधारणा सुधारण्यासाठी योग्य पाणी व्यवस्थापन गरजेचे आहे. आंबा झाडांसाठी पाण्याचे नियोजन योग्य प्रकारे केल्यास फळांची गळ कमी होते आणि उत्पादनात वाढ होते. चला जाणून घेऊया योग्य पाणी व्यवस्थापनाचे तंत्र.

फळधारणा झालेल्या आंबा बागेतील पाणी व्यवस्थापन
जेव्हा आंबा झाडे फळधारणेच्या अवस्थेत पोहोचतात, विशेषतः वाटाणा ते सुपारी आकाराच्या फळांपर्यंत, तेव्हा झाडांना नियमित आणि नियंत्रित प्रमाणात पाणी देणे आवश्यक असते.
पाण्याच्या उपलब्धतेनुसार १५० ते २०० लिटर पाणी प्रति झाड या प्रमाणात द्यावे.
१५ दिवसांच्या अंतराने ३-४ वेळा पाण्याच्या पाळ्या द्याव्यात.
झाडाच्या बुंध्याभोवती गवताचे आच्छादन (मल्चिंग) केल्यास मुळांभोवती ओलावा टिकून राहतो आणि पाण्याचा योग्य वापर होतो.

नवीन लागवड केलेल्या झाडांसाठी पाणी व्यवस्थापन
नवीन लागवड केलेल्या झाडांसाठी योग्य प्रमाणात पाणी दिल्यास ती चांगली वाढतात आणि उत्पादनक्षम होतात. हिवाळा आणि उन्हाळा यानुसार पाणी देण्याचे प्रमाण वेगवेगळे असते.

हिवाळ्यात पाणी व्यवस्थापन:

पहिल्या वर्षी – आठवड्यातून एकदा ३० लिटर (२ बादल्या) पाणी प्रति झाड द्यावे.
दुसऱ्या वर्षी – पंधरा दिवसांतून एकदा ३० लिटर पाणी द्यावे.
तिसऱ्या वर्षी – महिन्यातून एकदा ३० लिटर पाणी पुरेसे असते.

उन्हाळ्यात पाणी व्यवस्थापन: उन्हाळ्यात पाण्याची गरज वाढते, त्यामुळे वरील प्रमाणात दुप्पट (६० लिटर) पाणी प्रति झाड द्यावे.

जागेवर रोपे तयार करणे आणि पाणी बचत:
आंबा रोपवाटिकेत किंवा जागेवरच झाडांची रोपे वाढवून त्यावर कलमे केल्यास त्यांना विशेष पाणी द्यावे लागत नाही. अशा रोपांमध्ये मुळांची नैसर्गिक वाढ होते, त्यामुळे कमी पाण्यातही ती तग धरतात.
गवताचे आच्छादन (मल्चिंग) केल्यास मातीतील ओलावा टिकून राहतो, परिणामी पाणी देण्याची गरज कमी होते.

निष्कर्ष

आंबा झाडांची वाढ आणि उत्पादन हे मोठ्या प्रमाणात पाणी व्यवस्थापनावर अवलंबून असते. नियंत्रित प्रमाणात आणि योग्य वेळेत पाणी दिल्यास झाडांची गळ कमी होते आणि फळधारणा वाढते. तसेच, मल्चिंगसारख्या तंत्रांचा वापर केल्यास पाण्याची बचत होते आणि झाडांचे आरोग्य सुधारते.

जर तुम्हाला तुमच्या आंबा बागेच्या उत्पादनात वाढ करायची असेल तर वरील पाणी व्यवस्थापन पद्धतींचा अवलंब करा आणि अधिक उत्पादन घ्या!