हिवाळ्यातील पशूंची काळजी
हिवाळी हंगामात पशुधनाची काळजी आणि व्यवस्थापन
बदलत्या हवामानाचा परिणाम जनावरांच्या दुग्धोत्पादनावर होऊ नये, यासाठी शेतकऱ्यांनी थंडीच्या काळात आपल्या जनावरांची काळजी घेताना विशेष काळजी घ्यावी. हिवाळ्याच्या हंगामात जनावरांची जीवनशैली व आहाराचे योग्य व्यवस्थापन केले नाही तर अशा हवामानाचा जनावरांच्या आरोग्यावर व दूध उत्पादन क्षमतेवर विपरीत परिणाम होतो.
थंडीच्या काळात हवामानातील बदलाचा जनावरांवर वाईट परिणाम होतो, मात्र थंडीच्या काळात जनावरांची दूध देण्याची क्षमता शिखरावर असते आणि दुधाची मागणीही वाढते. त्यामुळे हा परिणाम टाळण्यासाठी जनावरांच्या मालकांनी प्रामुख्याने खालील मुद्द्यांकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे.
दिलासादायक बातमी: राज्यातील 391 पशुपालकांच्या खात्यावर लम्पीमुळे मृत्यू झालेल्या जनावरांच्या नुकसानभरपाईसाठी 8.05 कोटी रुपये जमा
प्राण्यांमध्ये पोषण व्यवस्थापन
थंडीच्या काळात जनावरांना संतुलित आहार द्यावा. ज्यामध्ये ऊर्जा, प्रथिने, खनिजे, पाणी, जीवनसत्त्वे आणि चरबी यांसारखे पोषक घटक असतात. या दिवसात जनावरांची विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे, अशा परिस्थितीत जनावरांना चारा आणि दूध देण्याची वेळ सारखीच ठेवावी. आहारात काळजी घ्या, दुभत्या जनावरांना कपाशीचे बियाणे जास्त प्रमाणात द्यावे.
कपाशीच्या बिया दुधाच्या आत वंगणाचे प्रमाण वाढवते. कोणत्याही संतुलित आहारात बाजरी 20 टक्क्यांपेक्षा जास्त जोडू नये. थंडीच्या दिवसात जनावराच्या खुरावर किंवा नांदात खडी मिठाचा एक गोळा ठेवावा म्हणजे जनावर गरजेनुसार चाटत राहील. थंडीच्या दिवसात जनावरांच्या चाऱ्याला 2% खनिज मिश्रण आणि 1% मीठ द्यावे.
सरकारने पाम तेलावरील आयात शुल्क वाढवले, सोयाबीनच्या भावात होणार बदल?
हिवाळ्यात बरसीम सारख्या जनावरांना हिरवा चारा द्यावा, पण लक्षात ठेवा की फक्त हिरवा चारा खाल्ल्याने अपचन आणि अपचन देखील होते, अशा परिस्थितीत सुका चारा हिरव्या चाऱ्यात मिसळून खावा. 4 किलो बरसीम 1 किलो धान्याची बचत करते. 10 लिटर दुभत्या जनावरांसाठी 20-25 किलो हिरवा चारा (डाळी) 5-10 किलो सुका चारा मिसळावा.
या क्रमाने विविध प्रकारचे केक, मोहरी केक, कॉटन केक, शेंगदाणा केक, सोयाबीन केक द्या. दूध उत्पादनाच्या प्रमाणानुसार द्यावे. 2-2.5 लिटर दुधाच्या उत्पादनावर, जनावरांना उदरनिर्वाहाव्यतिरिक्त 1 किलो वजन उपलब्ध करा. आठवड्यातून दोनदा गुळ जनावरांना खायला द्यावा. भरपूर कोमट आणि ताजे आणि स्वच्छ पाणी प्या, कारण दूध पाण्यापासून बनते आणि सर्व शारीरिक प्रक्रियांमध्ये पाणी महत्त्वाची भूमिका बजावते.
या पद्धतीने ऊसाची लागवड केल्यास उत्पन्नात होईल मोठी वाढ, हे काम पेरणीपूर्वी करावे लागेल.
शीतल जनावरांमध्ये रोग प्रतिबंधक
प्राण्यांमध्ये आघात:
हा रोग जास्त प्रमाणात कडधान्ये, बरसीम सारखा हिरवा चारा आणि जास्त प्रमाणात धान्य आणि पीठ, तुषार हंगामात जनावरे पाळताना जनावरांना उरलेले शिळे अन्न यामुळे होतो. यामध्ये जनावरांच्या पोटात गॅस तयार होतो. डाव्या बाजूला पोट फुगले आहे.
प्राण्यांमध्ये न्यूमोनिया :
हा आजार जनावरांना दूषित वातावरणात आणि बंद खोल्यांमध्ये ठेवल्याने आणि संसर्गामुळे होतो. आजारी जनावरांच्या डोळ्यातून आणि नाकातून पाणी पडू लागते. हिवाळ्यात जनावरे निमोनियाचे बळी ठरतात, विशेषत: वासरे किंवा वासरे, त्यामुळे जनावरांचे त्यापासून संरक्षण करणे आवश्यक आहे.
निमोनियामुळेही ताप येतो, त्यामुळे जनावर खाणे व चावणे बंद करतो किंवा त्याची उत्पादन क्षमता कमी होते. निमोनिया झाल्यास ताबडतोब जवळच्या पशुवैद्यकाशी संपर्क साधावा.
चांगली बातमी! सरकार सौर पंपासाठी 90% अनुदान देत आहे, अशा प्रकारे घ्या या योजनेचा लाभ
गुरांना ताप :
त्यामुळे बाधित जनावराचे नाक व डोळे पाणी येणे, भूक न लागणे, अंगावरचे केस उभे राहणे इ. उपचारासाठी, उकळत्या पाण्याच्या बादलीवर कोरडे गवत घाला. रुग्णाचा चेहरा बोरीने किंवा जाड चादरीने झाकून ठेवा जेणेकरून नाक व तोंड उघडे राहतील. नंतर उकळत्या पाण्याने भरलेल्या बादलीवर ठेवलेल्या गवतावर टर्पेन्टाइन तेलाचा थेंब थेंब टाका. जनावराला वाफेपासून आराम मिळेल.
याशिवाय पशुसंवर्धन विभागामार्फत राबविण्यात येणाऱ्या विशेष लसीकरण मोहिमेत जनावरांचे हिवाळ्यात होणाऱ्या आजारांपासून संरक्षण करण्यासाठी लसीकरण करावे. जेणेकरून प्राणी थंड वातावरणात निरोगी राहू शकेल.
जनावरांना ज्यूटच्या गोण्यांमध्ये कपडे घालावेत जेणेकरून ते घसरणार नाहीत. हिवाळ्यात वातावरणातील दमटपणामुळे जनावरांचे खूर, तोंड, घसा यांसारखे आजार टाळण्यासाठी वेळेवर लसीकरण करा. तसेच, जनावरांना अँथेल्मिंटिक औषध आणि बाह्य परजीवीपासून मुक्त करा.
या रसायनाचा वापर यापुढे शेतीत होणार नाही, जाणून घ्या सरकारने का लावली बंदी
प्राणी गृह व्यवस्थापन
तुषार हंगामात पशुपालन करताना जनावरांच्या अधिवास व्यवस्थापनाकडे विशेष लक्ष द्यावे. हिवाळ्याच्या काळात आतील आणि बाहेरील तापमानात मोठा फरक असतो. जनावरांच्या शरीराचे सामान्य तापमान, विशेषत: गाय आणि म्हशीचे तापमान अनुक्रमे 101.5 डिग्री फॅरेनहाइट आणि 98.3-103 डिग्री फॅरेनहाइट (हिवाळा-उन्हाळा) असते आणि त्याउलट, प्राणी घराबाहेरचे तापमान काहीवेळा शून्यापर्यंत म्हणजे दंव पर्यंत खाली जाते. जमा होते.
त्यामुळे या थंडीपासून जनावरांना वाचवण्यासाठी जनावरांच्या पलंगाची जाडी (4-6 इंच), गोणी व खिडक्यांवर गोणपाटाचे पडदे इत्यादीकडे विशेष लक्ष द्यावे. जेणेकरून शीतलहरीचा थेट प्रकोप जनावरांवर होणार नाही. तसेच गोठ्याचे गोठे पूर्णपणे बंद होणार नाहीत याची काळजी घ्यावी, जेणेकरून जनावरांच्या शेणातून अमोनिया वायू बाहेर पडू शकतो.
कापसाला भाव : कापसाला कमी दरामुळे शेतकरी निराश, आधी पावसाचा फटका आणि आता बाजारात दादागिरी
याशिवाय जनावरांना सूर्य बाहेर पडल्यावर बाहेर बांधून ठेवा आणि दिवस गरम असताना त्यांना मोहरीच्या तेलाने आंघोळ घाला, यामुळे जनावरे कोरडे पडण्यापासून वाचू शकतात. हिवाळ्यात, सकाळी 9 च्या आधी आणि संध्याकाळी 5 नंतर जनावरांना गोठ्यातून बाहेर काढू नका. शेणाचा ढीग नसावा म्हणून गोठ्याची दिवसातून दोनदा स्वच्छता करावी. जनावरांच्या निवाऱ्यात शेण व मूत्र निचरा होण्यासाठी योग्य व्यवस्था करा जेणेकरून पाणी साचणार नाही.
आता ट्विटर अकाऊंटच्या ब्लू टिकसाठी मोजावे लागतील ‘एवढे’ पैसे
