यंदा खरिपातील सोयाबीनला १० हजारापर्यंत भाव मिळणार ? वाचा कारण
सोयाबीनचे उत्पादन: जगातील अनेक देशांमध्ये सोयाबीनचे पीक दुष्काळाच्या छायेत आहे. अशा स्थितीत आंतरराष्ट्रीय स्तरावर त्याचे उत्पादन ५.१ टक्के कमी होण्याचा अंदाज आहे. तथापि, 2020-21 च्या तुलनेत 2021-22 मध्ये भारताने 13.9 टक्के अधिक उत्पादन करणे अपेक्षित आहे.
प्रमुख तेलबिया पिकांपैकी एक असलेल्या सोयाबीनला जगातील अनेक देशांमध्ये हवामानाचा फटका बसला आहे. ब्राझील, अर्जेंटिना आणि चीनमध्ये त्याचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात कमी झाले आहे. ज्याचा भारतावरही परिणाम होणार हे नक्की. कारण अजूनही आपण तेलबिया पिकांमध्ये स्वयंपूर्ण होऊ शकलेले नाही. त्यामुळे दरवर्षी आपण सुमारे ७० हजार कोटी रुपयांचे खाद्यतेल आयात करतो. ज्यामध्ये पाम तेलानंतर सोयाबीन तेल दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. रशिया-युक्रेन युद्धामुळे सूर्यफूल आणि त्याच्या तेलाची आवक नगण्यच राहिली आहे. त्यामुळे पामतेल आणि सोयाबीनवर आपले अवलंबित्व अधिक आहे. परंतु हवामानामुळे जगभरात त्याचे उत्पादन ५.१ टक्क्यांनी घटले आहे. त्यामुळे, भारतात चांगले उत्पादन होऊनही, सोयाबीनची किंमत एमएसपीपेक्षा ५००० रुपये प्रति क्विंटलने जास्त असणे अपेक्षित आहे.
मोदी सरकारने शेतकऱ्यांना दिली मोठी भेट, 14 खरीप पिकांसह 17 पिकांच्या एमएसपीमध्ये मोठी वाढ
हवामानामुळे सोयाबीनच्या उत्पादनात घट झाल्याचा हा अंदाज अमेरिकेच्या कृषी विभागाच्या जागतिक कृषी पुरवठा आणि मागणी अंदाज (WASDE) ने उद्धृत केला आहे. त्यानुसार, २०२०-२१ च्या तुलनेत २०२१-२२ मध्ये चीनच्या सोयाबीन उत्पादनात सर्वाधिक १६.३ टक्के घट झाली आहे. जगातील सर्वात मोठा सोयाबीन उत्पादक ब्राझीलमध्ये उत्पादन 11.1 टक्क्यांनी घटल्याचा अंदाज आहे. अर्जेंटिनामध्ये सोयाबीनचे उत्पादन ९.१% कमी असल्याचा अंदाज आहे.
खाद्यतेलाच्या महागाईतून दिलासा कसा मिळणार?
अखिल भारतीय खाद्यतेल व्यापारी महासंघाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष शंकर ठक्कर म्हणतात की संपूर्ण जगात गव्हाचे केवळ ०.६ टक्के कमी उत्पादनाचा अंदाज आहे. यानंतर याबाबत प्रचंड नाराजी पसरली आहे. अशा परिस्थितीत, कल्पना करा की दुसऱ्या प्रमुख तेलबिया पिकाचे उत्पादन 5.1% कमी झाले, तर त्याचा काय परिणाम होईल? ब्राझील आणि अर्जेंटिनामधील सोयाबीन पिकांना दुष्काळाचा फटका बसला आहे.
Nano DAP: शेतकऱ्यांसाठी मोठी बातमी, युरियानंतर आता DAP मिळणार बाटलीत
सोयाबीन तेलाला इतका भाव कधीच मिळाला नाही
ते म्हणतात की सोयाबीन उत्पादनात घट होण्याच्या अंदाजामुळे तेलाची किंमत सर्वकालीन उच्च पातळीवर आहे. करोना कालावधीपूर्वी म्हणजेच 2020 च्या सुरुवातीला सोयाबीन तेलाचा घाऊक भाव 55 ते 60 रुपये प्रति लिटर होता. मात्र यंदा तो 180 रुपयांवर पोहोचला होता. सध्या त्याची किंमत 165 रुपये प्रतिलिटर आहे. आंतरराष्ट्रीय परिस्थितीमुळे भारतात सोयाबीनची किंमत प्रति क्विंटल 7000 रुपयांच्या आसपास राहू शकते. त्याची एमएसपी 3950 रुपये प्रति क्विंटल आहे. हाच भाव अजूनही अनेक मंडईंमध्ये सुरू आहे.
