उसाच्या जाती: ऊसाच्या या जातीने शेतकऱ्यांचे बदलले नशीब, देशातच नव्हे तर जगात विक्रम केला.
CO-0238 ही ऊसाची जात होती जी देशातील उसाच्या क्षेत्रापैकी 55 टक्के आहे. 275 दशलक्ष हेक्टर क्षेत्रावर पेरल्या गेलेल्या ऊसाच्या वाणाच्या रूपात हे जगभर स्थापित केले गेले ज्यामुळे त्याने जागतिक विक्रमही केला. भारताच्या या जातीने जगाच्या क्षितिजावर आपला झेंडा मोठ्या प्रमाणावर फडकवला त्यामुळे देशाची प्रतिष्ठाही वाढली.
आज उसामुळे लोकांच्या आयुष्यात गोडवा येत आहे. त्याचबरोबर ऊस क्रांतीसाठी डॉ.बक्षी राम यांचे नाव ठळकपणे घेतले जाते. कर्नालच्या ऊस प्रजनन संस्थेच्या प्रादेशिक केंद्रात राहून डॉ. बक्षी राम यांनी उसाच्या २४ नवीन जाती विकसित करण्यावर काम केले, ज्यामध्ये CO-0238 चा देखील समावेश होता. ऊसाच्या या जातीने दशकभर शेतकऱ्यांच्या शेतात आपली मजबूत पकड कायम ठेवली. या प्रजातीच्या आधारे पंजाब, हरियाणा, यूपी आणि बिहार या राज्यांतील शेतकरी समृद्ध तर झालेच पण या प्रजातीने जागतिक स्तरावर जागतिक विक्रमही केला.
PM Kisan: PM किसान योजनेवर सरकार घेणार मोठा निर्णय, करोडो शेतकऱ्यांना होणार थेट फायदा.
या जातीला सध्या अडचणी येत असल्या तरी ऊस क्रांतीचे प्रणेते म्हणून डॉ.बक्षी राम यांचे नाव आजही शेतकऱ्यांमध्ये घेतले जाते. 2023 मध्ये त्यांना त्यांच्या योगदानासाठी पद्मश्री पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. त्यांनी शेतकऱ्याशी खास संवाद साधला . त्यांनी सांगितले की त्यांचा दुसरा वाण CO-0118 आता शेतकर्‍यांच्या पसंतीस उतरला आहे. सध्या या प्रजातीने यूपीमध्ये 16 टक्के क्षेत्र व्यापले आहे. लवकरच ही प्रजाती 0238 ची जागा घेईल.
टेन्शन संपलं, भटक्या प्राण्यांपासून हे मशीन करणार शेताचं रक्षण, जाणून घ्या किंमत आणि वैशिष्ट्ये
डॉ.बक्षी ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांचे मसिहा कसे झाले
पद्मश्री पुरस्काराने सन्मानित डॉ. बक्षी राम हे ऊस क्रांतीचे प्रणेते मानले जातात. परदेशातील आणि शेतकऱ्यांसाठी त्यांनी ऊस क्षेत्रात अभूतपूर्व योगदान दिले आहे. नजफगड, दिल्लीचे रहिवासी असलेले डॉ. बक्षी राम २०२१ मध्ये निवृत्त झाले असले तरी आजही ते शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्याचे काम करत आहेत. डॉ. बक्षी राम यांनी 24 वर्षे कर्नाल संशोधन केंद्रात काम केले. या काळात त्यांनी 24 नवीन जाती शोधून काढल्या. त्यांच्या नेतृत्वाखाली संघाने देशाला उसाची विविधता दिली ज्याने लाखो शेतकऱ्यांचे नशीब बदलले.
CO-0238 ही अशीच एक जात आहे, ज्यामुळे केवळ साखरेचे उत्पादनच वाढले नाही तर उसाचे उत्पादन हेक्टरी 20 टनांनी वाढले आहे. या वाढलेल्या उत्पादनाचा ऊस शेतकऱ्यांना मोठा फायदा झाला. त्यामुळे शेतकरी डॉ.बक्षीराम यांना मसिहापेक्षा कमी मानत नाहीत.
मोफत रेशन योजनेसाठी सरकार अन्नधान्य खरेदी वाढवणार, धान आणि गव्हाच्या शेतकऱ्यांना चांगला भाव मिळणार!
ऊस क्रांतीचे जनक पद्मश्री
शुगरकेन मॅन म्हणून ओळखले जाणारे आणि देशातील ऊस क्रांतीचे जनक म्हणून ओळखले जाणारे शास्त्रज्ञ डॉ. बक्षी राम यांना 2023 मध्ये राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांच्या हस्ते पद्मश्रीने सन्मानित करण्यात आले. डॉ. बक्षी राम यांनी 2009 मध्ये उसाचे CO-0238 हे नवीन वाण विकसित केले. या जातीमुळे उसाच्या शेतात नवी क्रांती घडली. या क्रांतीमुळे प्रति हेक्टर उत्पादन तर वाढलेच पण साखरेची रिकव्हरीही वाढली. त्यामुळे शेतकऱ्यांचे भवितव्य आणि देशाचे चित्रही पालटले. त्यांच्या योगदानामुळे त्यांना 2023 मध्ये पद्मश्री पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
उंदीर तुमचे गव्हाचे पीक खराब करू शकतात, या सोप्या पद्धतीने करा संरक्षण
उसाची जागतिक विक्रमी जात-0238
डॉ. बक्षी राम यांनी शेतकऱ्याशी खास संवाद साधताना सांगितले की, सीओ-०२३८ ही एक जात असून देशातील ५५ टक्के उसाचे क्षेत्र आहे. जगभरात ऊसाची अशी एक जात म्हणून प्रस्थापित झाली आहे की या जातीची २७५ दशलक्ष हेक्टर क्षेत्रावर पेरणी झाली होती. यामुळे त्याने विश्वविक्रमही केला. भारताच्या या जातीने जगाच्या क्षितिजावर आपला झेंडा मोठ्या प्रमाणावर फडकवला, त्यामुळे देशाची प्रतिष्ठाही वाढली. डॉ. बक्षी राम म्हणतात की पूर्वीच्या शेतकऱ्यांना उसासाठी दक्षिण भारताकडे पाहावे लागत होते, परंतु CO-0238 ने संपूर्ण दृष्टीकोन बदलला. या प्रकारानंतर दक्षिणेकडील लोक उत्तरेकडे पाहू लागले.
CO-0238 ने 87 टक्के जमीन व्यापली आहे
डॉ. बक्षी राम म्हणाले की, 2021 पर्यंत हरियाणा, पंजाब, उत्तराखंड, यूपी, बिहार या राज्यांमध्ये CO-0238 जातीने सर्वाधिक क्षेत्र व्यापले होते. 2020-21 च्या आकडेवारीनुसार, या जातीने संपूर्ण भारतातील 54 टक्के भूभाग व्यापला आहे. या प्रजातीने यूपीच्या 87 टक्के भूभागावर आपली पकड निर्माण केली आहे. या जातीमुळे एक नव्हे तर लाखो शेतकऱ्यांचे नशीब पालटल्याचे त्यांनी सांगितले कारण त्यांनी विकसित केलेल्या या जातीच्या उसाचे उत्पादन हेक्टरी २० टनांनी
या झाडाची साल वापरल्याने मासिक पाळीच्या दुखण्यासह अनेक आजारांवर रामबाण उपाय आहे, तुम्हाला लगेच आराम मिळेल.
CO-0238 मुळे UP नंबर वन झाले
सीओ-0238 जातीचे जनक डॉ. बक्षी राम यांनी शेतकऱ्यांना सांगितले की, या जातीमुळे हेक्टरी 20 टन उत्पादन वाढले. या 20 टन उत्पादन वाढीमुळे शेतकऱ्यांना हेक्टरी 70,000 रुपयांपर्यंत नफा मिळू लागला. पूर्वी शेतकऱ्यांच्या शेतात प्रति हेक्टर उत्पादन ६१ टन होते, ते या जातीमुळे ८१ टन झाले. या प्रजातीमुळे पंजाब, यूपी, हरियाणा, उत्तराखंड आणि बिहार यांसारख्या राज्यातील मोठ्या शेतकऱ्यांना दरवर्षी करोडो रुपयांचा नफा मिळू लागला. त्यामुळे त्यांची प्रकृती बरीच सुधारली. ऊसाच्या या विविधतेमुळे उत्तर प्रदेश हे प्रमुख ऊस उत्पादक राज्य बनले. त्याचबरोबर हे राज्य साखर उत्पादनातही अग्रेसर ठरले.
सिरोही शेळी: दूध आणि मांसासाठी सिरोही शेळ्यांना देशभर पसंती दिली जाते, वाचा तपशील
आता CO-0118 जातीने जोर पकडला आहे
डॉ. बक्षी राम यांनी CO-0238 सोबत CO-0118 वाण विकसित केले होते, परंतु CO-0238 जातीने शेतकर्‍यांमध्ये मजबूत पकड निर्माण केली होती. जेथे या जातीचे उत्पादन अधिक होते. साखरेची रिकव्हरीही बऱ्यापैकी होती. सध्या CO-0238 वाण रोगाने ग्रस्त आहे. या कारणास्तव आता स्वत: डॉ. बक्षी राम शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतात CO-0118 जातीची लागवड करण्याचा सल्ला देत आहेत. या जातीमध्येही साखरेची पुनर्प्राप्ती चांगली आहे, परंतु उत्पादन कमी आहे. त्याच वेळी, त्यांनी त्यांच्या शेतावर याची चाचणी देखील केली होती की जर शेतकर्‍यांनी CO-0118 या पद्धतीने लागवड केली तर ही जात देखील CO 0238 पेक्षा कमी नाही. सध्या, CO-0118 वाण वेगाने शेतकऱ्यांमध्ये आपले स्थान मिळवत आहे, ज्यामुळे या जातीने यूपीच्या एकूण उसाच्या क्षेत्रापैकी 16 टक्के क्षेत्र व्यापले आहे.
हे देखील वाचा:
गव्हाला चार ते सहा सिंचन लागतात, पाणी कधी द्यायचे ते जाणून घ्या.
सल्फर भाजीपाला पिकांसाठी खूप प्रभावी आहे, दंवपासून संरक्षण करण्यासाठी त्याचा वापर करा.
100 ग्रॅम राजगिरा बिया फक्त 53 रुपयांत खरेदी करा, जाणून घ्या घरबसल्या ऑर्डर करण्याची सोपी पद्धत
पेन्शनधारकांनाही कर्ज मिळते, ही बँकेची योजना आहे
