मशरूम फार्मिंग: मशरूमच्या या 5 जाती भारतात सर्वाधिक प्रसिद्ध आहेत, जाणून घ्या त्यांची खासियत
भारतातील स्वयंपाकघरात मशरूमची मागणी झपाट्याने वाढत आहे. यामुळेच आता बहुतांश शेतकरी पारंपरिक पिकांसोबतच मशरूमच्या लागवडीकडे वळत आहेत. जगात मशरूमच्या 2000 पेक्षा जास्त जाती आढळल्या तरी भारतात काही प्रकारच्या मशरूमचा वापर सर्वाधिक आहे. यामध्ये व्हाईट बटन मशरूम, ऑयस्टर मशरूम, मिल्की मशरूम, क्रेमिनी मशरूम, शिताके मशरूम आणि पोर्टोबेलो मशरूम हे सर्वात प्रसिद्ध आहेत.
टोमॅटो आणि कांद्याच्या दरात मोठी घसरण
व्हाईट बटन मशरूम भारतातील सर्वात जास्त पिकवल्या जाणार्‍या मशरूममध्ये व्हाईट बटन मशरूमचे नाव अग्रस्थानी येते. याची चव तर अप्रतिम असतेच, सोबतच यामध्ये असलेले पोषक घटक शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती देखील वाढवतात. भारतात भाज्यांपासून ते पिझ्झा आणि पास्तापर्यंतच्या पदार्थांमध्ये याचा मुबलक वापर केला जातो.
ऑयस्टर मशरूम ऑयस्टर मशरूमला भारतात धिंगरी मशरूम असेही म्हणतात. पंखासारखा हा मशरूम तपकिरी रंगाचा असतो. त्याच्या अंधुक दिसण्यामुळे त्याला ऑयस्टर मशरूम असेही म्हणतात. मध्य प्रदेश, बंगाल, ओरिसा, कर्नाटक, महाराष्ट्रातील शेतकरी या मशरूमची मोठ्या प्रमाणावर लागवड करतात.
प्रसिद्ध मिल्की मशरूमला मिल्की मशरूम समर मशरूम या नावाने समर मशरूम देखील म्हणतात. दुधाळ मशरूम देखील बटन मशरूमसारखे दिसते, परंतु ते इतर मशरूमपेक्षा अधिक टिकाऊ आहे. व्हिटॅमिन डीचा उत्तम स्रोत असण्याचे कारण म्हणजे बाजारात त्याची मागणी कायम आहे. कर्नाटक, तामिळनाडू, केरळ आणि आंध्र प्रदेशातील शेतकरी इतर पिकांसह दुधाळ मशरूमची लागवड करतात.
शिताके मशरूम, औषधी गुणधर्मांनी समृद्ध, जगातील सर्वात सामान्यपणे खाल्ले जाणारे मशरूम बनले आहे. यामुळेच ते भारतात पिकवले जाते आणि परदेशात निर्यात केले जाते. प्रथिने आणि जीवनसत्त्वांनी समृद्ध असलेले हे मशरूम हिमाचल आणि ईशान्येसारख्या राज्यांमध्ये पिकवले जाते, जे मधुमेहासारख्या आजारांमध्ये जीवनरक्षकापेक्षा कमी नाही.
क्रेमिनी मशरूम क्रेमिनी ही देखील बटन मशरूमची एक प्रजाती आहे, जी चव आणि आरोग्याच्या दृष्टीने अतिशय फायदेशीर आहे. यामध्ये मशरूमवर जाड थर लावला जातो. हा कॉपी कलर मशरूम शेतकऱ्यांसाठी दुप्पट उत्पन्नाचा मोठा स्रोत आहे.
पोर्टोबेलो मशरूम हा मशरूम भाजी आणि कोशिंबीर अशा दोन्ही प्रकारे खाल्ले जाते, त्याच्या डोक्याचा आकार बराच मोठा आहे. मलई आणि मांसासारख्या दिसण्यामुळे याला शाकाहारी लोकांचे मटण असेही म्हणतात.
