खाद्यतेल स्वस्त होणार!
परदेशात गेल्या सहा महिन्यांत सूर्यफूल आणि सोयाबीन तेलाच्या किमती ७० ते ९० रुपयांनी कमी झाल्या आहेत. या खाद्यतेलांचा वापर उच्चभ्रू वर्गात जास्त आहे आणि पाम आणि पामोलिनच्या तुलनेत त्यांची आयात कमी आहे.
गेल्या आठवड्यात , दिल्ली तेल-तेलबिया बाजारात खाद्यतेल आणि तेलबियांच्या किमतींमध्ये संमिश्र कल दिसून आला . जिथे मोहरी तेल-तेलबिया आणि सोयाबीनचे भाव घसरून बंद झाले, तिथे सोयाबीन तेल, शेंगदाणा तेलबिया, पामोलिन आणि कापूस तेलाच्या दरात तेजी दिसून आली. रिफाइंडमध्ये महाग असूनही स्वस्तात उपलब्ध कच्च्या पाम तेलाच्या (सीपीओ) मागणीमुळे सीपीओच्या किमती मागील स्तरावर राहिल्या.
वेलची लागवड करून शेतकरी लाखोंची कमाई करू शकतात, जाणून घ्या यासाठी माती आणि विविधता काय असावी
आयात तेलाचे उच्चांक बोलले जात असले तरी त्या किमतीला कोणीच खरेदीदार नसल्याचे बाजारातील जाणकार सूत्रांनी सांगितले. चढ्या भावामुळे सोयाबीन तेल, शेंगदाणा तेल, तेलबिया, पामोलिन, कापूस तेलाचे भाव मजबूत झाले आहेत. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, मोहरीसह सोयाबीन, भुईमूग, कापूस बियाण्यांसारख्या देशी तेलबियांचे गाळप करताना गिरणी मालक तोट्यात आहेत. स्वस्त आयात केलेल्या तेलांमुळे संकट आणखी वाढले आहे, कारण त्यांच्या तुलनेत देशांतर्गत तेलबियांचे भाव टिकू शकत नाहीत किंवा ते खरेदी करण्यास सक्षम नाहीत. अशा परिस्थितीत घाऊक बाजारात स्वदेशी तेल स्वस्तात विकावे लागत आहे. जास्तीत जास्त किरकोळ किंमत (MRP) आवश्यकतेपेक्षा जास्त ठेवली तरी ग्राहकांना किरकोळ बाजारात चढ्या भावाने खरेदी करावी लागते.
700 प्रकारची फळे उगवणारा अवलिया
आयात शुल्कातील फरक वाढवण्याची तेल संघटनांची मागणी रास्त आहे.
कच्च्या पामतेल आणि पामोलिन तेलाच्या आयात शुल्कातील तफावत वाढवण्याची तेल संघटनांची मागणी रास्त आहे, कारण त्यामुळे देशांतर्गत तेल शुद्धीकरण उद्योग चालण्यास मदत होणार असल्याचे सूत्रांनी सांगितले. मात्र, मुबलक प्रमाणात स्वस्तात आयात होणाऱ्या तेलामुळे देशातील छोट्या-मोठ्या तेल उद्योगाची झालेली दुर्दशाही या संघटनांनी सरकारला सांगायला हवी. कोटा पद्धतीमुळे या तेल उद्योगांचे कंबरडे मोडत आहे, त्यामुळे संघटनांनी सरकारला कोटा पद्धत संपवण्याचा सल्ला द्यावा.
आंबा पिकवणाऱ्या शेतकऱ्यांनी ही बातमी जरूर वाचा, अन्यथा होऊ शकते लाखोंचे नुकसान
जवळपास 10 टक्क्यांनी महागले आहे
तेल आयातीवर मोठ्या प्रमाणात परकीय चलन खर्च होत असल्याने तेलबियांचा व्यवसाय सट्ट्यापासून मुक्त ठेवणे गरजेचे असून, याच क्रमाने तेलबियांच्या वायदे व्यवहारावरील बंदी कायम ठेवणे आवश्यक असल्याचे सूत्रांचे म्हणणे आहे. कापूस बियाण्यांच्या तेलाचा वायदा व्यवहारही बंद करावा, कारण सट्टेबाज शेतकऱ्यांकडून कमी भावाने खरेदी करतात आणि नंतर भाव वाढवून शेतकऱ्यांची लूट होते, असे सूत्रांनी सांगितले. याच कारणामुळे गेल्या काही महिन्यांपासून दुधाच्या दरात सातत्याने वाढ होत असून दुधाच्या दरात आणखी वाढ झाल्याची चर्चा आहे. फ्युचर्स ट्रेडमध्ये तीन ते चार महिन्यांत कापूस बियाण्यांच्या तेलाच्या किमती २६ टक्क्यांनी वाढल्या असून त्यामुळे दूध सुमारे १० टक्क्यांनी महागले आहे.
सोयाबीन तेलाचे भाव चढे असल्याने गाळपातील नुकसान सोयाबीन तेलाच्या दरात वाढ झाल्याचे सूत्रांनी सांगितले. दुसरीकडे, स्वस्त आयात सोयाबीन तेलामुळे देशांतर्गत सोयाबीन तेलबियांच्या मागणीवर परिणाम होत असल्याने सोयाबीन तेलबियांच्या दरात घट झाली. सूत्रांनी सांगितले की, वरील परिस्थितीमुळे प्रथमच आम्हाला डी-ऑइल्ड केक (डीओसी) आयात करावा लागला, त्याचा फटका सध्याही सोसावा लागत आहे. सोयाबीनचा जमा झालेला साठा बाजारात वापरला जात नाही.
आनंदाची बातमी : आले हरभऱ्याचे नवीन वाण, आता पाण्याविनाही तुमचे पीक येईल, नफा मिळेल भरघोस
स्वस्त असल्याने देशातील महागाईही कमी झाली आहे.
परदेशात सूर्यफूल आणि सोयाबीन तेलाच्या किमती गेल्या सहा महिन्यांत किलोमागे ७० ते ९० रुपयांनी घसरल्याचे सूत्रांनी सांगितले. या खाद्यतेलांचा वापर उच्चभ्रू वर्गात जास्त आहे आणि पाम आणि पामोलिनच्या तुलनेत त्यांची आयात कमी आहे. बहुतेक आयात पाम आणि पामोलिन तेलाची असते, ज्याचा आपल्या मूळ तेलबियांवर फारसा परिणाम होत नाही. हे खाद्यतेल कमी उत्पन्न गटातील लोक आणि बिस्किटे बनवण्यासारख्या उद्योगात जास्त वापरतात. विशेषत: पाम आणि पामोलिन तेल स्वस्त झाल्यामुळे देशातील महागाई कमी झाल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे.
समीक्षाधीन आठवड्यात सीपीओच्या प्रक्रिया खर्चात वाढ झाल्यामुळे पामोलिनच्या दरात सुधारणा झाली आहे, परंतु अजूनही किमती खूपच कमी आहेत, जे चार-पाच महिन्यांपूर्वीच्या किमतीच्या जवळपास निम्म्या आहेत. मागणी असूनही, परिष्करण खर्चामुळे सीपीओच्या किंमती मागील स्तरावर बंद झाल्या. शेतकरी कमी भावात विकत नसल्याने आणि ग्राहकांची मागणी वाढल्याने शेंगदाणा तेल-तेलबियाच्या किमतीत सुधारणा झाल्याचे सूत्रांनी सांगितले.
पुढील पीक येईपर्यंत अन्नधान्याचा तुटवडा भासणार नाही – केंद्र
कापसाची आवक जवळपास निम्म्यावर आली आहे
यंदा मंडईंमध्ये कापूस बियाणे, कापूस मळाची आवक जवळपास निम्म्यावर आली असून, त्यामुळे कापूस तेलाच्या दरात सुधारणा झाल्याचे सूत्रांनी सांगितले. विशेष म्हणजे, पशुखाद्यासाठी, कपाशीच्या बियाण्यापासून जास्तीत जास्त म्हणजे सुमारे 110 लाख टन केक उपलब्ध आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, मोहरीच्या किमती मागील आठवड्याच्या शेवटीच्या तुलनेत 65 रुपयांनी कमी होऊन 7,010-7,060 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाल्या. मोहरी दादरी तेलाचा भावही 100 रुपयांनी घसरून 13,950 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाला. त्याच वेळी, मोहरी पक्की घणी आणि कची घणीच्या तेलाचे भावही 10-10 रुपयांनी घसरून अनुक्रमे 2,120-2,250 रुपये आणि 2,180-2,305 रुपये प्रति टिन (15 किलो) झाले.
11,450 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाला
सूत्रांनी सांगितले की, समीक्षाधीन आठवड्यात, सोयाबीन धान्य आणि लूजचे घाऊक भाव अनुक्रमे 25-25 रुपयांनी घसरून 5,525-5,625 रुपये आणि 5,335-5,385 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले. दुसरीकडे, सोयाबीन दिल्ली, सोयाबीन इंदूर आणि सोयाबीन डेगम तेल अनुक्रमे 13,100 रुपये, 12,900 रुपये आणि 11,450 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले.
शेतकऱ्यांनी कमी दरात विक्री न केल्यामुळे आणि गाळप खर्चामुळे, समीक्षाधीन आठवड्यात शेंगदाणा तेल आणि तेलबियांच्या दरात सुधारणा झाली. समीक्षाधीन आठवड्याच्या शेवटी, भुईमूग तेलबियाच्या किमती 25 रुपयांनी वाढून 6,435-6,495 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाल्या. शेंगदाणा तेल गुजरात 100 रुपयांनी वाढून 15,100 रुपये प्रति क्विंटल, तर शेंगदाणा सॉल्व्हेंट रिफाइंड 15 रुपयांनी वाढून 2,430-2,695 रुपये प्रति टिन वर बंद झाला.
50 रुपयांनी वाढून 11,500 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाला
सूत्रांनी सांगितले की, समीक्षाधीन आठवड्यात क्रूड पामतेल (सीपीओ) ची किंमत 8,500 रुपयांवर कायम आहे. तर पामोलिनचा दिल्लीचा भाव 50 रुपयांनी वाढून 10,050 रुपये झाला. पामोलिन कांडलाचा भाव 150 रुपयांनी वाढून 9,150 रुपये प्रतिक्विंटलवर बंद झाला. मंडईंमध्ये कापूस बियाणे आणि कापूस मऊ आवक जवळपास निम्मी झाल्यामुळे कापूस बियाणे तेलही 50 रुपयांनी वाढून 11,500 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले.