करिअर: फूड टेक्नॉलॉजीमध्ये B.Tech-BE हा 12वी नंतरचा सर्वोत्तम पर्याय आहे, कमी फीमध्ये उत्तम करिअर करण्याची संधी.
शेत किंवा फळबागा सोडल्यानंतर, फळे किंवा भाजीपाला अंतिम वापरकर्त्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी बरेच दिवस लागतात. निर्यातीच्या बाबतीत ही तफावत जास्त असते. अशा परिस्थितीत खाद्यपदार्थांची चव, रंग आणि पौष्टिकता पूर्वीप्रमाणेच ठेवण्यासाठी अन्न तंत्रज्ञानाचा अभ्यास करणाऱ्या तरुणांसाठी उत्तम करिअरचे मार्ग खुले आहेत.
खाद्यपदार्थ, फळे, भाजीपाला आणि धान्य यांचे पौष्टिक मूल्य दीर्घकाळ पूर्वीसारखेच ठेवण्यासाठी फूड टेक्नॉलॉजी किंवा फूड सेफ्टी अँड क्वालिटी मॅनेजमेंट असे अनेक कोर्सेस सुरू करण्यात आले आहेत. सहसा, शेत किंवा फळबागा सोडल्यानंतर, फळ किंवा भाजीपाला अंतिम वापरकर्त्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी बरेच दिवस लागतात. निर्यातीच्या बाबतीत ही तफावत जास्त असते. अशा परिस्थितीत खाद्यपदार्थांची चव, रंग आणि पौष्टिकता पूर्वीप्रमाणेच ठेवण्यासाठी खाद्य तंत्रज्ञानाचा अभ्यास करणाऱ्या व्यावसायिकांची गरज आहे. गेल्या काही वर्षांत, या दिशेने उत्कृष्ट करिअरचे मार्ग वेगाने खुले झाले आहेत. अनेक कृषी विद्यापीठे बॅचलर ऑफ इंजिनीअरिंग (BE) आणि बॅचलर ऑफ टेक्नॉलॉजी (BTech) मध्ये असे अभ्यासक्रम देत आहेत. विशेष बाब म्हणजे या अभ्यासक्रमांची फी जास्त नाही, तर अशा व्यावसायिकांचे पॅकेज उद्योगक्षेत्रातील सर्वोत्तम आहे.
गव्हाचा भाव: महाराष्ट्राच्या या बाजारात गव्हाचा भाव 6000 रुपये प्रति क्विंटल, जाणून घ्या कारण
भारताच्या कृषी निर्यातीसह अन्न निर्यातीतील तेजीमुळे तंत्रज्ञानाद्वारे दीर्घकाळ अन्नपदार्थ पौष्टिक ठेवू शकतील अशा व्यावसायिकांची मागणी वाढली आहे. अशा परिस्थितीत फूड टेक्नॉलॉजी किंवा फूड सेफ्टी अँड क्वालिटी मॅनेजमेंट अभ्यासक्रम शिकणाऱ्या तरुणांसाठी उद्योग क्षेत्रात उत्तम करिअर पर्याय आहेत. वाय.एस.परमार युनिव्हर्सिटी ऑफ हॉर्टिकल्चर अँड फॉरेस्ट्री येथील हॉर्टिकल्चर कॉलेजचे डीन डॉ.मनीष कुमार म्हणाले की, येथे बी.टेक-फूड टेक्नॉलॉजी शिकवली जात आहे.
शुद्ध दूध ग्राहकांपर्यंत पोहोचेल, पशुपालकांना होणार फायदा, वाचा काय आहे NDDB चे नियोजन
बी.टेक फूड टेक्नॉलॉजीची फी आणि प्रवेश प्रक्रिया
डीन मनीष कुमार यांच्या मते, विद्यापीठात प्रवेशासाठी सामान्य जागा आणि सेल्फ फायनान्सच्या जागा आहेत. सामान्य जागांसाठी पदवीचे वार्षिक शुल्क ५० ते ६० हजार रुपये आहे. तर सेल्फ फायनान्सच्या जागांसाठी वार्षिक शुल्क सुमारे १.४० हजार रुपये आहे.
- कोर्स – फूड टेक्नॉलॉजीमध्ये बी.टेक
- प्रवेशासाठी किमान पात्रता 10+2 आहे.
- विद्यापीठे त्यांच्या स्तरावर प्रवेशासाठी चाचण्या घेतात.
- भारतीय कृषी संशोधन परिषद (ICAR) CUET चाचणी घेते.
- प्रवेशाची अंतिम तारीख – 30 जून 2024.
हिरव्या चाऱ्याच्या पाच जाती जे जनावरांचे दूध उत्पादन वाढवण्यास मदत करतील, त्यांच्याबद्दल सर्व काही जाणून घ्या.
IGNOU आणि APEDA ने PGDFSQM कोर्स आणला
इंदिरा गांधी नॅशनल ओपन युनिव्हर्सिटी म्हणजेच IGNOU घरी बसून पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा इन फूड सेफ्टी अँड क्वालिटी मॅनेजमेंट (PGDFSQM) कोर्स करत आहे. IGNOU आणि APEDA म्हणजेच कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण यांनी संयुक्तपणे हा कार्यक्रम सुरू केला आहे आणि हा भारतातील अशा प्रकारचा पहिला अभ्यासक्रम आहे. हा अभ्यासक्रम सुरू करण्याचे उद्दिष्ट कृषी आणि अन्न क्षेत्रातील अन्न सुरक्षा आणि गुणवत्ता व्यवस्थापन व्यावसायिकांसाठी वाढत्या मानवी संसाधनांच्या गरजा पूर्ण करणे आहे.
गायीची जात: ही गाय ४० ते ५० लिटर दूध देते, किंमतही जास्त आहे
अभ्यासक्रम शुल्क आणि प्रवेश प्रक्रिया
- विज्ञान विषयातील पदवीधर पीजी डिप्लोमा इन फूड सेफ्टी अँड क्वालिटी मॅनेजमेंट (PGDFSQM) या अभ्यासक्रमात प्रवेशासाठी अर्ज करू शकतात.
- कला, वाणिज्य शाखेतील पदवीधर किंवा व्यावसायिक देखील प्रवेश घेऊ शकतात, परंतु त्यांच्यासाठी इतर काही अटी आहेत.
- PGDFSQM अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याचा कालावधी 1 वर्ष आहे. विद्यार्थी हा अभ्यासक्रम जास्तीत जास्त ३ वर्षात पूर्ण करू शकतात.
- PGDFSQM अभ्यासक्रमाची एकूण फी 14,400 रुपये आहे.
- PGDFSQM अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करण्याची अंतिम तारीख 30 जून 2024 आहे.
गायीची जात: बंपर दूध उत्पादनासाठी गायीची ही जात उत्तम, जाणून घ्या कोणत्या राज्यात ती पाळली जाऊ शकते
सरकारी आणि खाजगी क्षेत्रात नोकरीच्या भरपूर संधी
एक उदयोन्मुख क्षेत्र असल्याने, अन्न तंत्रज्ञान, अन्न सुरक्षा आणि प्रक्रिया यांचा अभ्यास करणाऱ्या तरुणांसाठी रोजगार आणि स्वयंरोजगाराच्या अपार संधी आहेत.
- अन्न, आदरातिथ्य, किरकोळ, प्रयोगशाळा क्षेत्रातील गुणवत्ता व्यवस्थापन अधिकारी किंवा गुणवत्ता आश्वासन अधिकारी किंवा व्यवस्थापन व्यावसायिक बनू शकतात.
- सरकारी विभागांमध्ये अन्न सुरक्षा अधिकारी, अन्न लेखा परीक्षक, अन्न निरीक्षक होण्याची संधी.
- अन्न सुरक्षा आणि गुणवत्ता व्यवस्थापन युनिट्स आणि कंपन्यांमध्ये प्रशिक्षक आणि सल्लागार म्हणून नियुक्त केले जाऊ शकते.
हे पण वाचा-
काळे तीळ की पांढरे तीळ? कोणाच्या शेतीत शेतकरी जास्त कमावणार?
गुगलचे हे प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम तुमच्या करिअरला नवी उड्डाणे देतील