जनावरांची गर्भधारणा: गायी आणि म्हशी वेळेवर माजावर आल्या नाहीत तर त्यांच्यावर घरीच उपचार करा, जाणून घ्या कसे
देशभरातील सुमारे ३० टक्के दुभत्या जनावरांना वंध्यत्वाचा त्रास होत असल्याचा दावा पशुतज्ज्ञांनी केला आहे. मात्र पशुपालनादरम्यान छोट्या छोट्या गोष्टींची काळजी घेतली तर वंध्यत्वाची समस्या पूर्णपणे दूर होऊ शकते. जरी त्याचे उपचार थोडे महाग आहेत, परंतु जर हा रोग सुरुवातीला ओळखला गेला तर फारसा खर्च येत नाही.
प्राणी लहान असो वा मोठा, त्याच्या संगोपनातील नफा जन्म देणाऱ्या प्राण्याशी जोडला जातो. याला री-प्रॉडक्शन असेही म्हणतात. उदाहरणार्थ, जोपर्यंत गाय किंवा म्हैस मुलाला जन्म देत नाही तोपर्यंत ती दूध देण्यास सक्षम होणार नाही. आणि जोपर्यंत ती गरोदर होत नाही आणि दूध देत नाही तोपर्यंत तिच्या आहार आणि काळजीवर केलेला खर्च व्यर्थ जातो. त्यातून कोणत्याही प्रकारचे उत्पन्न मिळत नाही. त्यामुळे गाई-म्हशींनी वेळेवर माजावर येणे आणि नंतर वेळेवर बाळंत होणे अत्यंत आवश्यक आहे.
दहावीच्या विद्यार्थ्याने दुग्ध व्यवसाय सुरू केला, आता 1 कोटी रुपयांची उलाढाल आहे
प्राणी तज्ज्ञांच्या मते, काही वेळा गाई-म्हशींना अगदी छोट्या कारणांमुळे माज येत नाही. अनेक वेळा असे घडते की गाई-म्हशी माजावर येतात आणि आपल्याला त्याची लक्षणे ओळखता येत नाहीत. मात्र गुरांचे मालक थोडे जागरूक राहिले तर ही फार मोठी समस्या नाही. त्याचा उपचार अगदी घरीही शक्य आहे. गुरु अंगद देव पशुवैद्यकीय आणि प्राणी विज्ञान विद्यापीठ (गडवसू), लुधियानाचे शास्त्रज्ञ वंध्यत्व उपचार स्वस्त कसे करता येतील यावर सतत संशोधन करत आहेत.
जर तुम्ही दुग्ध व्यवसाय करण्याचा विचार करत असाल तर या जातीच्या म्हशी पाळा; श्रीमंत होईल
गाई-म्हशी माजावर न येण्याचे कारण
गाई आणि म्हशी खूप म्हातारी झाल्यावर उष्णतेची चिन्हे दिसत नाहीत.
काहीवेळा प्राणी कोणत्याही चिन्हाशिवाय उष्णतेमध्ये येतात, याला “मूक उष्णता” म्हणतात.
गाई-म्हशींच्या आहारात प्रथिने, खनिजे आणि पाण्याची कमतरता असल्यास उष्णता येण्यास अडचण येते.
पोटात कृमी असल्याने व गर्भाशयात संसर्ग झाल्यामुळे जनावरे माजावर येत नाहीत.
सरकारी अनुदान मिळत नसेल तर युरिया किती मिळणार, डीएपीचा दरही जाणून घ्या.
गाई-म्हशींना माजावर आणण्याचे हे मार्ग आहेत
प्राणी तज्ज्ञांच्या मते, 500 ग्रॅम बिग गोखरू (पेडलियम म्युरेक्स) 1000 मिली आंबलेल्या तांदळाच्या पाण्यात धुवा. हे प्राण्यांच्या एस्ट्रस कालावधीच्या सुरुवातीच्या तीन दिवस आधी तोंडी दिले जाते.
150 ग्रॅम अश्वगंधा (विडेनिया सोम्निफेरा) राईझोम, 150 ग्रॅम जिंजेलच्या बिया, दोन कोंबडीची अंडी आणि दोन केळी मिसळून पेस्ट तयार करा आणि जनावरांना सात दिवस खायला द्या. जर प्राणी अजूनही उष्णतेमध्ये येत नसेल तर सात दिवसांनी उपचार (फक्त एका दिवसासाठी) पुन्हा करा.
जनावरांना उष्णतेमध्ये आणण्यासाठी प्रज्ञा किंवा जानोवा नावाच्या गोळ्या दिल्या जाऊ शकतात. परंतु हे केवळ पशुवैद्यकाच्या देखरेखीखाली करा. जनावरांच्या पोटातील जंतांसाठी दर ३ महिन्यांनी औषध द्यावे.
गाय किंवा म्हैस माजावर येत नसेल तर थोडे गरम अन्न द्यावे. जसे बाजरी, भुसा, केक, मसूर, चणे, कबुतराचे वाटाणे आणि अंडी. हे सर्व खाल्ल्याने जनावरांना फायदा होतो.
हेही वाचा: सायलेज चारा: जनावरांचे शेतकरी सायलेज आणि गवत बनवून दुप्पट नफा कमवत आहेत, तुम्हाला ही पद्धत माहित आहे.
भारतीय कृषी क्षेत्रात केवळ 47 टक्के यांत्रिकीकरण, 80 टक्क्यांपर्यंत पोहोचण्यासाठी 25 वर्षे लागतील.
गायी आणि म्हशींना गर्भधारणा केल्यानंतर त्यांना थंड किंवा सावलीच्या ठिकाणी ठेवावे. हे देखील लक्षात ठेवले पाहिजे की, जनावराला गाभण झाल्यावर लगेच बसू देऊ नये, कारण तो गाभण झाल्यावर लगेच बसला तर सर्व वीर्य बाहेर पडते व ते गाभण राहू शकत नाही.
जनावर गाभण असताना त्याला थोडा थंड चारा द्यावा. जसे की चरी, पेंढा, बारसीम, जव, उडीद आणि चुनी इ.
बायोमास पेलेट मशीन पिकाच्या कचऱ्यापासून इंधन बनवते
केसीसी (KCC) तयार होत नसल्यास शेतकऱ्यांनी तक्रार कुठे करावी? या 4 मुद्यांमधील उत्तर जाणून घ्या
मीठ आणि साखरेत प्लास्टिकची भेसळ, ही धक्कादायक माहिती समोर आली आहे
पावसाळ्यात तुम्हाला फिट ठेवायचे असेल तर ही भाजी खा, तुम्हाला अनेक फायदे होतील
‘पुसा गोल्डन’च्या एका रोपातून 350 टोमॅटोचे उत्पादन, उत्पन्न वाढवण्यासाठी अशी लागवड करा
‘पुसा गोल्डन’च्या एका रोपातून 350 टोमॅटोचे उत्पादन, उत्पन्न वाढवण्यासाठी अशी लागवड करा
भेसळयुक्त मीठ घरीच तपासा, आत्ताच हा घरगुती उपाय करून पहा
लग्नाचा दाखला बनवण्यासाठी ही कागदपत्रे लागतात, जाणून घ्या काय आहे संपूर्ण प्रक्रिया
