शेतात खोल नांगरणीबरोबरच हे यंत्र तणही कमी करते, किंमत ९० हजार रुपये
हरियाणामध्ये खते ही मोठी समस्या बनली आहे. भात कापणीनंतर शेतकऱ्यांनी गव्हाची पेरणी करण्यासाठी गळफास लावला. त्यामुळे हवा प्रदूषित होते. दिल्लीची हवा विषारी बनली आहे, विशेषत: कुंड्यापासून होणाऱ्या प्रदूषणामुळे. परंतु, आता शेतकरी खते जाळण्याऐवजी त्याचे छोटय़ा छोटय़ा छोटय़ा छाटणी करून त्याचे खत व्यवस्थापन यंत्राच्या साहाय्याने खतात रूपांतर करू शकतात.
भात कापणीनंतर शेतकऱ्यांना भुसभुशीची चिंता करण्याची गरज नाही. अशी नवीन यंत्रे बाजारात आली आहेत, ज्यांच्या मदतीने शेतकरी एक एकरपेक्षा जास्त क्षेत्रामध्ये काही तासांत खोडाचे व्यवस्थापन करू शकतात. विशेष म्हणजे या मशीन्सची किंमतही जास्त नाही. अगदी वाजवी दरात येत आहे. शेतकऱ्यांना हवे असल्यास ते सहज खरेदी करू शकतात.
दुष्काळापासून पिके वाचवण्यासाठी शेतकऱ्यांनी या गोष्टींकडे लक्ष द्यावे, तज्ज्ञांनी दिलेल्या या टिप्स उपयुक्त ठरतील.
वास्तविक, हरियाणात खंदक ही मोठी समस्या बनली आहे. भात कापणीनंतर शेतकऱ्यांनी गव्हाची पेरणी करण्यासाठी गळफास लावला. त्यामुळे हवा प्रदूषित होते. दिल्लीची हवा विषारी बनते विशेषत: कुंड्यापासून होणाऱ्या प्रदूषणामुळे. परंतु, आता शेतकरी खते जाळण्याऐवजी त्याचे छोटय़ा छोटय़ा छोटय़ा छाटणी करून त्याचे खत व्यवस्थापन यंत्राच्या साहाय्याने खतात रूपांतर करू शकतात. त्यामुळे जमिनीची सुपीकताही वाढेल. विशेष बाब अशी की, सध्या बाजारपेठेत असलेल्या स्टबल मॅनेजमेंट यंत्रांमध्ये मल्चर आणि रिव्हर्सिबल नांगराचे जास्त प्राबल्य आहे. त्यांची किंमतही जास्त नाही. चला तर मग आच्छादन आणि उलट करता येण्याजोग्या नांगराविषयी जाणून घेऊया.
शेळीपालन: एकात्मिक शेळीपालनामुळे अधिक उत्पन्न मिळेल, त्याचे संपूर्ण तंत्रज्ञान आणि फायदे जाणून घ्या.
स्टबल मॅनेजमेंट मशीन्स
मल्चर: मल्चरची किंमत 150000 ते 175000 रुपयांपर्यंत आहे. हे यंत्र एका तासात एक एकर धानाचे व्यवस्थापन करू शकते. ते पिकाचे अवशेष कापून त्याचे तुकडे करते. अशा स्थितीत शेतकऱ्यांनी कोळसा जाळण्याची गरज नाही. गव्हाच्या पेरणीच्या वेळी शेताची नांगरणी केली असता, खोडाचे तुकडे जमिनीत मिसळतात आणि काही दिवसांत कंपोस्ट बनतात. त्यामुळे जमिनीची सुपीकताही वाढते. सध्या हरियाणामध्ये, शेतकरी मोठ्या प्रमाणावर भुसभुशीत व्यवस्थापनासाठी मल्चरचा वापर करत आहेत.
महाराष्ट्रातील ४४ लाख शेतकऱ्यांना मिळणार मोफत वीज, राज्य सरकारने योजना केली सुरू
मल्चरचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे ते भात कापणीनंतर लगेचच गव्हाची पेरणी सुलभ करते. तसेच जमिनीत उपलब्ध पोषक आणि जीवाणू जतन करतात. तसेच, मल्चरच्या वापराने जमिनीतील ओलावा संरक्षित केला जातो. या शिवाय भुसभुशीत पाने, देठ मातीत मिसळून कंपोस्ट बनतात.
उलट करता येण्याजोगा नांगर: त्याची किंमत 90000 ते 175000 रुपये आहे. हे यंत्र एका तासात एक एकर भुसभुशीत तुकडे देखील करते. तसेच, शेताची खोल नांगरणी केल्यावर ते जमिनीत चांगले राहते. याशिवाय ते जमिनीतील हानिकारक जंतूंचा नाश करते. मोठी गोष्ट अशी आहे की उलट करता येणारा नांगर तणांच्या बियांचा देखील नाश करतो. यामुळे पिकांचे नुकसान होत नाही.
या प्रजातीचे मासे गरम आणि खारट पाण्यात राहतात, पाळल्यास उत्पन्न दुप्पट होते.
शेळीची ही जात लहान शेतकऱ्यांची गाय आहे, दररोज 10 लिटर दूध देते, तूप 3 हजार रुपये किलोने विकले जाते.
पावसानंतर पिकांवर कीड आणि रोगांचा प्रादुर्भाव होतो, त्यांना या औषधांनी सहज रोखता येते.
जनावरांची काळजी: खाज सुटल्याने गायी आणि म्हशींचे आरोग्य आणि दूध उत्पादनही बिघडते, उपाय वाचा.
9वी ते 11वीचे गुण जोडून काढणार 12वीचा निकाल?, जाणून घ्या, विद्यार्थ्यांवर काय होईल परीणाम
