सर्पदंशावर औषध म्हणून काम करते ही वनस्पती,सध्या याच्या लागवडीवर जोर देत आहेत शेतकरी
इंग्रज रम्फियसच्या मते, सर्पगंधा ही तीच वनस्पती आहे, ज्याचे सेवन केल्याने मुंगूस विषारी साप चावल्यानंतरही आपला जीव वाचवतो. आता उत्तराखंडमध्ये लोकांनी त्याची लागवड करण्यास सुरुवात केली आहे. अनेक शेतकरी त्याच्या लागवडीकडे आकर्षित होत आहेत.
वैद्यकीय शास्त्रात कितीही प्रगती झाली असली तरी नैसर्गिक उपचारांची जागा कोणीच घेऊ शकत नाही. कदाचित याच कारणामुळे भारतात प्राचीन काळापासून अनेक रोगांवर औषधी वनस्पतींचा वापर केला जात आहे. असेच एक आयुर्वेदिक औषध म्हणजे सर्पगंधा, ज्यामध्ये अनेक नैसर्गिक गुणधर्म दडलेले आहेत. त्याच्या मदतीने, शारीरिक आणि मानसिक दोन्ही रोग बरे करणे शक्य आहे. आयुर्वेदिक आणि पारंपारिक औषधांमध्ये, सर्पदंश आणि कीटकांच्या चाव्यावर उपचार करण्यासाठी हे खूप फायदेशीर असल्याचे म्हटले जाते.
MSP पेक्षा 35 टक्क्यांनी महाग झाला गहू, आता भाव कमी करण्यासाठी सरकारने आखला प्लान
सर्पगंधाचे वनस्पति नाव रौवोल्फिया सर्पेन्टिना आहे. हे फुलांच्या वनस्पतींच्या द्विगुणित कुटूंबातील Apocynaceae चे सदस्य आहे. इंग्रजीमध्ये त्याला सर्पेंटाइन आणि स्नेक रूट या नावांनी ओळखले जाते. सर्पगंधा हे त्याचे संस्कृत नाव आहे, तर हिंदीमध्ये त्याला छोटा चंद, धवलबरुआ, नकुलकंद, नकुलीकंद, हरकाई चंद्र, रसनभेदा अशी अनेक नावे आहेत. सर्पगंधाला रंजक इतिहास आहे. या वनस्पतीचे वर्णन चरक (1000-800 ईसापूर्व) यांनी संस्कृत नावाने सर्पगंधा या नावाने केले आहे सर्पदंश आणि कीटकांच्या चाव्यावर उपचार करण्यासाठी एक फायदेशीर उतारा म्हणून.
खरीप पिकांच्या नुकसानीचे सर्वेक्षण पूर्ण, मंत्रिमंडळचा विस्तारही पूर्ण, नुकसान भरपाई किती आणि कधी !
सर्पगंधाशी संबंधित कथा
सर्पगंधाशी संबंधित अनेक कथा आहेत. अशाच एका कथेनुसार कोब्रा सापाशी लढण्यापूर्वी मुंगूस सर्पगंधाची पाने चोखल्याने शक्ती प्राप्त होते. दुसऱ्या एका कथेनुसार, सर्पगंधाची ताजी ठेचलेली पाने पायाच्या तळाखाली लावल्याने सर्पदंशात आराम मिळतो. दुसर्‍या आख्यायिकेनुसार, वेड्या माणसाने सर्पगंधाच्या मुळांचे सेवन केल्याने वेडेपणापासून मुक्ती मिळते. या कारणास्तव, भारतात, सर्पगंधाला मॅड-ड्रग देखील म्हटले जाते.
केळीचा भाव: केळी उत्पादक शेतकऱ्यांची झाली बल्ले बल्ले, विक्रमी भावाने शेतकरी सुखावला
सर्पगंधाच्या वासाने साप पळून जातात
सर्पगंधाच्या नामकरणाबाबतही वेगवेगळी मते आहेत. अशाच मान्यतेनुसार या वनस्पतीला सर्पगंधा असे नाव पडले कारण या वनस्पतीचा वास आल्यावर साप पळून जातात. दुसर्‍या मतानुसार सर्पगंधाची मुळे लांब व सापासारखी वाकडी असल्याने त्याचे नाव सर्पगंध पडले. परंतु वरील दोन्ही मते भ्रामक आणि तथ्यहीन आहेत. वनस्पतीचे नाव सर्पगंधा असे आहे कारण प्राचीन काळी याचा उपयोग सर्पदंशाच्या उपचारात उतारा म्हणून केला जात असे. सतराव्या शतकात, फ्रेंच वनस्पतिशास्त्रज्ञ प्लुमियर्सने सोळाव्या शतकात जर्मनीतील ऑग्सबर्ग येथील सुप्रसिद्ध चिकित्सक, वनस्पतिशास्त्रज्ञ, प्रवासी आणि लेखक लिओनार्ड राऊवोल्फ यांच्या सन्मानार्थ सर्पगंधा, राओल्फियाचे सामान्य नाव दिले.
पीएम किसान:पुन्हा एकदा eKYCची अंतिम तारीख वाढवली
सापाच्या विषाचा प्रभाव कमी होतो
इंग्रज रम्फियस याने सर्पगंधाबद्दल लिहिले आहे की भारत आणि जावा (इंडोनेशिया) मध्ये या वनस्पतीचा उपयोग सर्व प्रकारच्या विषांना निष्प्रभ करण्यासाठी केला जात असे. हे अंतर्गतपणे अर्कच्या स्वरूपात आणि बाह्यरित्या टाचांवर आणि पायांवर मुळे आणि पानांपासून तयार केलेल्या प्लास्टरच्या स्वरूपात लागू केले गेले. हे सर्पदंशाच्या उपचारासाठी एक मौल्यवान औषध होते आणि कोब्रासारख्या विषारी सापाचे विष देखील निष्प्रभावी होते. सर्पगंधाचा उपयोग ताप, कॉलरा आणि आमांश यांवर उपचार करण्यासाठी केला जात असे. मोतीबिंदूच्या उपचारातही पानांचा रस वापरला जात असे.
गव्हाच्या किमती गगनाला भिडल्याने सरकारची चिंता वाढली, सरकार आयात शुल्क रद्द करणार !
सर्पगंध हे महान कार्य आहे
इंग्रज रम्फियसच्या मते, सर्पगंधा ही तीच वनस्पती आहे, ज्याचे सेवन केल्याने मुंगूस विषारी साप चावल्यानंतरही आपला जीव वाचवतो. बंगालच्या एशियाटिक सोसायटीचे संस्थापक सर विल्यम जोन्स यांनीही सर्पगंधाविषयी असेच वर्णन केले आहे. भारतीय वनस्पतिशास्त्राचे जनक विल्यम्स रॉक्सबर्ग यांच्या म्हणण्यानुसार, तेलिंगाचे वैद्य (वैद्य) सर्पगंधाचा उपयोग जंतुनाशक, जंतुनाशक आणि प्रसूतीदरम्यान प्रतिकूल परिस्थितीत केला.
महागाईनुसार शेतकरी कुटुंबांचे सरासरी मासिक उत्पन्न किती असावे? केंद्राचे गणित काय ते वाचा
सर्पगंधाच्या लागवडीकडे शेतकरी आकर्षित होत आहेत
उत्तराखंडच्या पर्वतीय प्रदेशातील मधुर हवामान हिरवीगार जंगले, उंच शिखरे, नद्या आणि हिमवर्षावांना आकर्षित करते आणि या हिमालयीन भागात आढळणाऱ्या मौल्यवान औषधी वनस्पती देखील उपस्थित आहेत. पण सर्पगंधासारख्या इतर काही खास औषधी वनस्पती आता शेतातही वाढू लागल्या आहेत. सर्व रोगांवर उपयुक्त असलेल्या संजीवनी या वनौषधींच्या लागवडीतून चांगला नफा मिळत असल्याने पारंपरिक शेती करण्याऐवजी शेतकरी याकडे आकर्षित होत आहेत, असे उत्तराखंड हे वनौषधींचे राज्य मानणारे शेतकरी ओमप्रकाश भट्ट यांनी सर्पगंधा शोधून काढली आहे. दुंडा येथे ते शेती करून नाविन्यपूर्ण प्रयत्न करत आहेत आणि बियाणे आणि रोपे देऊन लोकांना सर्पगंधाच्या लागवडीसाठी प्रवृत्त करत आहेत.
पीएम किसान:पुन्हा एकदा eKYCची अंतिम तारीख वाढवली
मी शपत घेतो कि… १८ आमदारांचा शपथविधी संप्पन, काही आमदार नाराज?
