चढ्या भावामुळे शेतकऱ्यांचे कापसावरील प्रेम वाढले, यंदा विक्रमी पेरणी ?
कांदा आणि सोयाबीनच्या तुलनेत महाराष्ट्र आणि मध्य प्रदेशसारख्या राज्यांमध्ये कापसात शेतकऱ्यांना अधिक नफा मिळाला आहे. शेतकऱ्यांनी एमएसपीच्या दुप्पट दराने विकले आहे. त्यामुळे यंदा पेरणीचे क्षेत्र वाढण्याची अपेक्षा आहे.
यंदा कापसाचे उत्पादन अपेक्षेपेक्षा खूपच कमी होईल. भारतीय कॉटन असोसिएशनने 2021-22 साठी 323.63 लाख गाठींऐवजी 315.32 लाख गाठी (1 गाठी = 170 किलो) उत्पादनाचा अंदाज व्यक्त केला आहे. मात्र, यंदा शेतकऱ्यांनी पेरणीवर अधिक भर दिला आहे. म्हणजेच पुढील वर्षी कापसाचे उत्पादन वाढू शकते. मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र आणि आंध्र प्रदेशसारख्या राज्यांमध्ये कांदा आणि इतर पिकांपेक्षा कापूसमध्ये शेतकऱ्यांना जास्त नफा मिळत असल्याने शेतकरी हे करत आहेत. त्यांना कापसाला किमान आधारभूत किंमतीपेक्षा दुप्पट भाव मिळाला आहे. अशा स्थितीत पांढरे सोने म्हणणाऱ्या कापसाकडे शेतकऱ्यांचा कल वाढला आहे.
कृषीक्षेत्रात नवी क्रांती ब्लॉक चेन टेकनॉलॉजिचा वापरामुळे दलाल कधीच येऊ शकत, तीन लाख शेतकरी ब्लॉक चेनशी जोडले गेलेत
केंद्रीय कृषी मंत्रालयाच्या अहवालानुसार, चालू खरीप हंगामात (2022) देशातील कापसाखालील क्षेत्र 4-6 टक्क्यांनी वाढून 125 लाख हेक्टरवर जाण्याचा अंदाज आहे. 15 जुलै 2022 पर्यंत देशभरात 102.8 लाख हेक्टरवर कापसाची पेरणी झाली आहे, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीपेक्षा 6.2 टक्के अधिक आहे. सन २०२१ मध्ये १५ जुलैपर्यंत ९६.५८ लाख हेक्टरवर कापसाची पेरणी झाली होती.
राज्यात पाऊस आणि पुरामुळे आतापर्यंत 105 जणांचा मृत्यू, तीन जिल्ह्यांमध्ये परिस्थिती अत्यंत बिकट, बुधवारपर्यंत सुटी जाहीर
कापसाचे उत्पादन कुठे कमी होणार?
युनायटेड स्टेट्सच्या कृषी विभागाच्या अहवालानुसार , 2020-21 मध्ये चीनमध्ये 6.42 दशलक्ष मेट्रिक टन (MMT) कापसाचे उत्पादन झाले. जे 2021-22 मध्ये 5.88 MMT पर्यंत खाली येण्याचा अंदाज आहे. म्हणजेच उत्पादनात 8.5 टक्के विक्रमी घट झाली आहे. आम्ही तुम्हाला सांगूया की चीन जगातील सर्वात मोठा कापूस आयात करणारा देश आहे. भारतातील कापूस उत्पादन ७.६ टक्क्यांनी कमी राहण्याचा अंदाज आहे. येथे 2020-21 मध्ये 6.01 MMT उत्पादन झाले. तर 2021-22 मध्ये 5.55 MMT उत्पादन होण्याचा अंदाज आहे.
बीडमधील शेतकऱ्यांवर मोठं संकट,सुमारे २०० हेक्टर क्षेत्रावर गोगलगायींचा कब्जा ! नुकसान भरपाईची मागणी
कापसाच्या मागणीत घट होईल
उत्पादनात घट झाल्यामुळे वापरातही घट झाल्याचा अंदाज आहे. ओरिगो ई-मंडीचे सहाय्यक महाव्यवस्थापक तरुण सत्संगी यांच्या म्हणण्यानुसार, चढ्या किमती आणि कमी पुरवठा यामुळे कापसाची मागणी कमी राहील. पुरवठ्याअभावी मे 2022 च्या सुरुवातीला भारतातील कापसाच्या किमती 50,330 रुपये प्रति गाठी या विक्रमी उच्चांकावर पोहोचल्या. तथापि, अनेक महत्त्वाच्या घटकांमुळे आता भारतातील कापसाच्या मागणीत घट झाली आहे. भारतीय कॉटन असोसिएशनने 2021-22 पीक वर्षासाठी देशांतर्गत वापराचा अंदाज 315 लाख गाठींवर सुधारित केला आहे. तर मागील अंदाज 320 लाख गाठींचा होता.
लसणाचे भाव कोसळे शेतकऱ्यांना मिळतोय ५ ते ७ रुपये किलोचा दर, असे उत्पन्न दुप्पट होणार का?
कमोडिटी तज्ञांच्या मते, 2021-22 पीक वर्षात मे 2022 पर्यंत सुमारे 3.7-3.8 दशलक्ष गाठी कापसाची निर्यात झाली आहे. वर्षभरापूर्वी याच काळात ५.८ दशलक्ष गाठी कापसाची निर्यात झाली होती. कापसाच्या चढ्या भावामुळे निर्यात आर्थिकदृष्ट्या अव्यवहार्य झाली आहे. भारताची कापूस निर्यात 2020-21 मध्ये 7.5 दशलक्ष गाठींच्या तुलनेत यावर्षी 4.0-4.2 दशलक्ष गाठींवर मर्यादित असू शकते.
