‘योग्य खतांनी सिंचन करा आणि तुमच्या पिकांच उत्पादन वाढवा’
शेतीत उत्पादन वाढवण्यासाठी नवनवीन तंत्रज्ञानाचा वापर आवश्यक आहे. त्याच तंत्रांमध्ये ठिबक सिंचन ही एक अत्यंत प्रभावी पद्धत आहे. या पद्धतीचा वापर करून, शेतकरी पिकांना अचूक पाणी आणि खतांचा पुरवठा करू शकतात, ज्यामुळे उत्पादनाची गुणवत्ता आणि प्रमाण वाढवता येते. ठिबक सिंचनाने पाणी आणि खतांचा वापर अधिक कार्यक्षमतेने होतो, ज्यामुळे शेतीला अधिक फायदे मिळतात.
ठिबक सिंचनाचे महत्त्व
ठिबक सिंचन ही एक जलद आणि कार्यक्षम सिंचन पद्धत आहे. यामध्ये पिकांना थोड्या प्रमाणात, पण सतत, पाणी आणि खतांचा पुरवठा केला जातो. या पद्धतीला “फर्टिगेशन” असे म्हणतात, जिथे खते पाण्यात मिसळून पिकांना थेट त्यांच्या मुळांपर्यंत पोहचवली जातात. यामुळे पिकांना आवश्यक असलेली पोषणतत्त्वे चांगल्या प्रकारे मिळतात आणि पाणी आणि खते दोन्ही बचत होतात.
ठिबक सिंचनातून खतांचा वापर केल्याने काय फायदे होतात?
१. ठिबक सिंचनाच्या माध्यमातून, खते पिकांच्या मुळांपर्यंत थेट पोहोचवली जातात, ज्यामुळे त्यांचा वापर अधिक कार्यक्षम आणि प्रभावी होतो.
२. पिकांच्या गरजेनुसार, योग्य प्रमाणात खते दिली जातात, ज्यामुळे खर्च कमी होतो आणि खतांचा अधिक प्रभावी वापर होतो.
३. ठिबक सिंचनाने पाणी कमी प्रमाणात पण सतत दिले जाते, ज्यामुळे पाणी वाया जात नाही आणि जलसंचयही होतो.
४. ठिबक सिंचनामुळे खते पिकांना योग्य प्रमाणात, योग्य वेळेस मिळतात, ज्यामुळे पिकांची वाढ चांगली होते आणि उत्पादनाची गुणवत्ता सुधारते.
५. ठिबक सिंचनाच्या मदतीने शेतकऱ्यांना कमी वेळात आणि कमी श्रमात अधिक परिणामकारक काम करता येते. यामुळे मजुरीच्या खर्चातही बचत होते.
ठिबक सिंचनासाठी खतांची योग्य निवड कशी करावी ?
ठिबक सिंचनाच्या माध्यमातून खते देताना, काही महत्त्वाच्या बाबी लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे:
– खते पाण्यात सहज विरघळणारी असावीत, जेणेकरून ते पिकांपर्यंत तत्परतेने पोहचू शकतील.
-खते एकत्र करतांना त्यांच्यात रासायनिक अभिक्रियेची शक्यता टाळावी. काही खतांचे मिश्रण पिकांसाठी हानिकारक ठरू शकते.
– खते जास्तीत जास्त विरघळणारी असावीत. त्यामुळे त्यांचा वापर अधिक कार्यक्षम होईल.
– खते हि शेतकरी व पर्यावरणासाठी सुरक्षित असावीत, जेणेकरून पिकांचे आणि पर्यावरणाचे संरक्षण होईल.
ठिबक सिंचनातील खते
ठिबक सिंचनासाठी विविध खतांचा वापर केला जातो. त्यामध्ये युरिया, डायअमोनियम फॉस्फेट (DAP) आणि म्युरेट ऑफ पोटॅश (MOP) यांचा समावेश होतो. यापैकी DAP आणि MOP खते पाण्यात आधी विरघळवून दिली जातात, ज्यामुळे त्यांचा पिकांपर्यंत प्रभावी पुरवठा होतो.
निष्कर्ष
ठिबक सिंचन प्रणाली हे शेतीतील एक अत्यंत उपयुक्त आणि कार्यक्षम तंत्र आहे. याच्या माध्यमातून, पाणी आणि खतांचा वापर अधिक प्रभावीपणे होतो आणि पिकांची वाढ उत्तम होते. शेतकऱ्यांना यामुळे खर्चात बचत होते आणि उत्पादनाच्या गुणवत्तेत सुधारणा होते. फर्टिगेशनच्या पद्धतीचा वापर करून, शेतकरी अधिकाधिक उत्पादन घेऊ शकतात आणि त्यांच्या शेतीचा दर्जा सुधारू शकतात.
