सिरोही शेळी: दूध आणि मांसासाठी सिरोही शेळ्यांना देशभर पसंती दिली जाते, वाचा तपशील
शेळी तज्ज्ञांच्या मते, काही काळापर्यंत देशात मांसासाठी शेळ्या-मेंढ्या पाळल्या जात होत्या. मात्र बाजारात शेळीच्या दुधाची मागणी अचानक वाढल्याने आणि विशेषत: कोरोनानंतर मागणी वाढल्याने दुधासाठी मोठ्या प्रमाणात शेळ्या पाळल्या जात आहेत.
सिरोही हे राजस्थान जिल्ह्याचे नाव आहे. शेळ्या-मेंढ्यांची एक विशेष जात सिरोही या नावाने ओळखली जाते, या जिल्ह्याचे नाव आहे. दूध आणि मांसासाठी शेळ्यांची ही खास जात देशभरात खूप पसंत केली जाते. सिरोही जातीची शेळी एका दिवसात ७५० ग्रॅम ते एक लिटर दूध देते. या जातीच्या शेळ्यांचे वजन 50 ते 60 किलो पर्यंत असते. ही जात लहान शेतकऱ्यांच्या शेळीपालनासाठी अतिशय चांगली मानली जाते.
थंडीच्या लाटेत प्राण्यांना अधिक अन्न देणे महत्वाचे आहे, त्यांना थंडीपासून वाचवण्यासाठी या 10 उपायांचा अवलंब करा.
देशात आढळणाऱ्या ३७ शेळ्यांपैकी या जातीच्या संगोपनासाठी फारसा खर्च करावा लागत नाही, असे शेळी तज्ञांचे म्हणणे आहे. आणि विशेष म्हणजे मांसासोबतच देशात बकरीच्या दुधाचीही मागणी वाढत आहे. केवळ दुधावर खर्चाच्या कितीतरी पट नफा मिळतो.
सल्फर कोटेड युरिया: सरकारने सल्फर कोटेड युरिया बाजारात आणण्यास मान्यता दिली, त्याची किंमत आणि फायदे जाणून घ्या
सिरोही 60 टक्के प्रकरणांमध्ये दोन मुलांना जन्म देते.
राजस्थान व्यतिरिक्त उत्तर प्रदेश आणि गुजरातमध्येही सिरोही जातीची शेळी आढळते. मात्र, आता भारताच्या इतर भागातही त्याचे पालन केले जात आहे. जर आपण त्याच्या ओळखीबद्दल बोललो तर तो एक लहान आकाराचा प्राणी आहे. त्याच्या शरीराचा रंग तपकिरी असतो. शरीरावर हलके किंवा तपकिरी डाग देखील दिसतात. त्याचे कान सपाट व लटकलेले आहेत, तर शिंगे वाकलेली आहेत. केस लहान आणि जाड आहेत. नर सिरोहीच्या शरीराची लांबी अंदाजे 80 सेमी आहे. तर मादीची लांबी अंदाजे ६२ सें.मी. तज्ञ म्हणतात की तिच्या दोन मुलांना जन्म देण्याची 60 टक्क्यांहून अधिक शक्यता आहे.
गव्हाला चार ते सहा सिंचन लागतात, पाणी कधी द्यायचे ते जाणून घ्या.
अन्नाच्या बाबतीत सिरोही इतर शेळ्यांपेक्षा वेगळी आहे
ही जात अतिशय जिज्ञासू स्वभावाची असल्याचे शेळी तज्ज्ञ सांगतात. त्याच्या खाद्याविषयी बोलायचे झाले तर, तो चवीला कडू, गोड, खारट किंवा आंबट अशा विविध प्रकारचा चारा खातो. तथापि, त्यांना लोबिया, बरसीम, लसूण इत्यादी शेंगायुक्त पदार्थ अतिशय चव आणि आनंदाने खायला आवडतात. त्यांना प्रामुख्याने चारा खायला आवडते. यामुळे सिरोही शेळ्यांना ऊर्जा आणि उच्च प्रथिने मिळतात. या जातीला अन्न क्षेत्रात लघवी करण्याची वाईट सवय देखील आहे, ज्यामुळे अन्न खराब होते. हे टाळण्यासाठी सिरोही परिसरात खास प्रकारचे खाद्य स्टॉल्स तयार करावेत.
सल्फर भाजीपाला पिकांसाठी खूप प्रभावी आहे, दंवपासून संरक्षण करण्यासाठी त्याचा वापर करा.
सिरोही जातीला रोगांपासून वाचवण्यासाठी या गोष्टी करा
तज्ज्ञांच्या मते, सिरोही शेळ्यांच्या आरोग्यासाठी काही खास टिप्सकडे लक्ष दिले पाहिजे. सिरोही शेळी वासल्यानंतर लगेच दूध देऊ नये. त्याच वेळी, बछड्यांना 15 दिवस आधी स्वच्छ, खुल्या आणि जंतूविरहित बछड्याच्या खोलीत ठेवण्यासाठी विशेष व्यवस्था करावी. जन्मानंतर ताबडतोब, कोकराचे संपूर्ण शरीर स्वच्छ आणि कोरड्या कापडाने स्वच्छ केले पाहिजे. जाळे त्याच्या नाक, तोंड आणि कानातून स्वच्छ केले पाहिजेत. या शेळ्यांचे क्लोस्ट्रिडिअल रोगापासून संरक्षण करणे अत्यंत आवश्यक आहे. त्यासाठी लस दिलीच पाहिजे. जेव्हा मूल पाच ते सहा आठवड्यांचे असेल तेव्हा रोगाशी लढण्यासाठी लसीकरण करा.
100 ग्रॅम राजगिरा बिया फक्त 53 रुपयांत खरेदी करा, जाणून घ्या घरबसल्या ऑर्डर करण्याची सोपी पद्धत
निर्यातबंदीमुळे परदेशात कांद्याचा तुटवडा! इंडोनेशियाने 900000 टन कांद्याची मागणी केली
थ्रिप्स कीटक कांद्यासाठी घातक, शेतकऱ्यांनी असेच स्वतःचे संरक्षण करावे
पेन्शनधारकांनाही कर्ज मिळते, ही बँकेची योजना आहे
