पशुपालन: ही डोंगरी गाय एक फायदेशीर सौदा आहे, तूप आणि तिच्या दुधापासून बनवलेले पदार्थ 5500 रुपये किलोने विकले जातात

December 12, 2023 raajkisan

भारतातील पशुसंवर्धनाची वाढती आवड हे येथील अर्थव्यवस्थेसाठी चांगले लक्षण आहे. येथे पशुपालकांसह सर्वसामान्य जनताही पशुपालनाकडे वळताना दिसत आहे. आजच्या काळात, लोक अधिक कमाई करण्यासाठी एकाच वेळी अनेक गोष्टी करतात. भारतात गाय पाळण्याचा कल वाढत आहे. मग तो शेतीचा खर्च कमी करण्यासाठी असो किंवा दूध विकून अतिरिक्त उत्पन्न मिळवणे असो. या सर्व कामात गाय अत्यंत उपयुक्त ठरत आहे. देशी गाईचे दूध आणि तूपही आरोग्यासाठी खूप चांगले आहे.

PMFBY: महाराष्ट्रातील दुष्काळग्रस्त जिल्ह्यांसाठी पीक विम्याचे दावे जारी, नुकसानभरपाई रु. 1000 पेक्षा कमी नसेल

या जातीचे वैशिष्ट्य काय आहे?

जरी सर्व देशी गायींची स्वतःची एक खास गोष्ट आहे, परंतु आज आपण त्या देशी गायीबद्दल बोलू, ज्याची नोंद पर्वतांची कामधेनू म्हणून केली गेली आहे. या गायीच्या दुधात सामान्य गाईच्या दुधापेक्षा जास्त पोषण असते. त्यामुळे या गाईच्या दुधापासून बनवलेले तूप बाजारात साडेपाच हजार रुपये किलो दराने विकले जात आहे. आपण बद्री गायीबद्दल बोलत आहोत, ज्याला लहान शेतकऱ्यांचा मसिहा देखील म्हटले जाते.

शेळीपालन: हिवाळ्यात शेळ्यांना या दोन लसी घेणे आवश्यक आहे, अन्यथा रोगाचा प्रसार होईल.

बद्री गाय किती दूध देते?

‘बद्री’ ही गायीची मूळ जात आहे, जी उत्तराखंडमध्ये आढळते. इतर गायींच्या तुलनेत बद्री गाय केवळ 3 ते 4 लिटर दूध देते, मात्र तिच्या दुधापासून बनवलेले तूप 5 हजार 500 रुपये किलो दराने म्हणजेच सामान्य गाईच्या तुपापेक्षा 5 पट अधिक दराने विकले जात आहे. या गायीपासून दुधाचे उत्पादन कमी होते, त्यामुळे आता लोक तिला पाळण्यास आवडत नाहीत. दुग्धव्यवसायाच्या व्यावसायीकरणानंतर बद्री गाय नामशेष होत चालली आहे, परंतु अनेक डेअरी फार्मनी बद्री गाईच्या दुधाची गुणवत्ता आणि प्रमाण समजले नाही आणि त्यांच्या संवर्धन आणि संवर्धनासाठी प्रयत्नशील आहेत.

शेळीपालन : शेळ्या पानांपासून देठापर्यंत खातात, दूधही वाढते, हा चारा वर्षभर उपलब्ध असतो.

बद्री गाईचे तूप इतके महाग का?

बद्री गाय डोंगराळ किंवा थंड प्रदेशासाठी सर्वात योग्य मानली जाते. बद्री गाईच्या दुधात अजिबात भेसळ नसते हे अनेक संशोधनातून सिद्ध झाले आहे. त्याच्या दुधात 8.4 टक्के फॅट असते, जे कोणत्याही गाई किंवा म्हशीच्या दुधापेक्षा खूप जास्त असते.

शेळीपालन: CIRG चे विशेष घर शेळ्या आणि त्यांच्या मुलांना मोठ्या आजारांपासून वाचवेल

बद्री गाईच्या दुधात प्रथिने भरपूर प्रमाणात असतात

बद्री गाईच्या दुधात एकूण घन पदार्थ 9.02 टक्के आणि क्रूड प्रोटीन 3.26 टक्के आहे. बद्री गाईच्या दुधात केवळ ए-२ प्रथिनेच नसून अनेक साधे पोषक घटकही त्यात असतात. त्यामुळेच दुधापासून ताक, लोणी, तूपपर्यंत जवळपास सर्वच दुग्धजन्य पदार्थ महागले आहेत.