कारल्याची लागवड करून शेतकरी चांगला नफा मिळवू शकतात, जाणून घ्या शेतीशी संबंधित सर्व महत्त्वाच्या गोष्टी
कारल्याची लागवड महाराष्ट्रातील सर्व जिल्ह्यांमध्ये केली जाते. राज्यात ४५३ हेक्टर क्षेत्रावर याची लागवड केली जाते. कमी खर्चात शेती करून शेतकरी अधिक नफा मिळवू शकतात.
कारल्याची भारतात भाजी म्हणून लागवड केली जाते. कारल्याची लागवड भारतातील जवळपास सर्व राज्यांतील शेतकरी करतात. कारली ही अशी भाजी आहे जिची बाजारपेठेत मागणी नेहमीच असते.त्यामुळे शेतकरी कमी वेळेत आणि कमी जागेत लागवड करून चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात. कारल्याची लागवड भारतभर केली जाते. तर महाराष्ट्रातही सुमारे ४५३ हेक्टर क्षेत्रात याची लागवड केली जाते. ही वेलीवर लावलेली भाजी आहे. कारल्यामध्ये प्रोटीन, कार्बोहायड्रेट, फायबर असते. त्यात भरपूर खनिजे असतात. त्यात पोटॅशियम, झिंक, मॅग्नेशियम, फॉस्फरस, कॅल्शियम, लोह, तांबे, मॅंगनीज आढळतात. याशिवाय व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ए मुबलक प्रमाणात आढळते. पचनसंस्थेचे विकार, भूक न लागणे, पोटदुखी, ताप, डोळ्यांचे आजार अशा अनेक आजारांवर कारल्याचा रस आणि भाजीचे सेवन फायदेशीर ठरते.
कृषी व्यवस्थापन:शेतातील तणाच्या मुक्तीसाठी अनोखा उपक्रम
परदेशात आणि मोठ्या शहरांमध्ये या भाजीला नेहमीच मागणी असते. कारला ही एक अनोखी कडू चव असलेली भाजी आहे.यासोबतच त्यात चांगले औषधी गुणधर्मही आढळतात. याच्या फळांमध्ये जीवनसत्त्वे आणि खनिजे मुबलक प्रमाणात आढळतात. त्याची लागवड पावसाळा आणि उन्हाळी हंगामात केली जाते. कारल्याच्या चांगल्या उत्पादनासाठी उष्ण आणि दमट हवामान अतिशय योग्य आहे. त्यामुळे त्याचे तापमान किमान 20 अंश सेंटीग्रेड आणि कमाल तापमान 35 ते 40 अंश सेंटीग्रेड दरम्यान असावे.
हिवाळ्यात स्ट्रॉबेरीची लागवड करून शेतकरी चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात, जाणून घ्या माती आणि विविधता कशी असावी
शेतीसाठी हवामान आणि माती कशी असावी
कारल्याच्या लागवडीसाठी उबदार वातावरण आवश्यक आहे. उन्हाळा आणि पावसाळा अशा दोन्ही ऋतूत याची यशस्वीपणे लागवड करता येते. पिकाची चांगली वाढ, फुले व फळे येण्यासाठी २५ ते ३५ अंश सेंटीग्रेड तापमान चांगले असते. 22 ते 25 अंश सेंटीग्रेड तापमान बियाणे लावण्यासाठी चांगले असते. दुसरीकडे, यासाठी योग्य जमिनीबद्दल बोला, वालुकामय चिकणमाती किंवा चांगला निचरा होणारी चिकणमाती जमीन कारल्याच्या संकरित बियाणे पेरण्यासाठी चांगली असते.
कापसाला रास्त भाव नाहीच, जाणून घ्या बाजार भाव
कारल्याची सुधारित विविधता
अर्का हरित – या जातीची फळे मध्यम आकाराची असतात. हे इतर जातींपेक्षा कमी कडू आहे. या जातीच्या फळांमध्ये बियाही कमी असतात. उन्हाळा आणि पावसाळ्यात याची लागवड करता येते. प्रत्येक वेलीपासून 30 ते 40 फळे मिळू शकतात. या प्रकारच्या फळाचे वजन सुमारे 80 ग्रॅम आहे. प्रति एकर जमिनीतून सुमारे ३६ ते ४८ क्विंटल उत्पादन मिळू शकते.
सोयाबीनच्या दरात मोठी घसरण, शेतकरी चिंतेत
पुसा स्पेशल – उत्तर भारतातील मैदानी भागात फेब्रुवारी ते जून या कालावधीत याची लागवड करता येते. त्याची फळे जाड आणि गडद चमकदार हिरव्या रंगाची असतात. त्याचा लगदा जाड असतो. या जातीच्या वनस्पतींची लांबी सुमारे 1.20 मीटर आहे आणि प्रत्येक फळ सुमारे 155 ग्रॅम आहे.
कोरडवाहू भागासाठी रोझेलची शेती ठरतेय वरदान, दरवर्षी कमवा 3 लाख रुपये
खते व पाण्याचा योग्य वापर
कारल्याच्या बिया पेरण्यापूर्वी २५-३० दिवस अगोदर २५-३० टन शेणखत किंवा कंपोस्ट एक हेक्टर शेतात मिसळावे. पेरणीच्या वेळी 20 किलो नत्र/हेक्‍टरी, 30 किलो स्फुरद आणि 30 किलो प्रति हेक्‍टरी आणि 20 किलो नत्राची दुसरी मात्रा फुलांच्या वेळी द्यावी. तसेच 20 ते 30 किलो नत्र प्रति हेक्‍टरी, 25 किलो स्फुरद आणि 25 किलो स्फुरद लागवडीच्या वेळी द्यावे. 25 ते 30 किलो नत्राचा दुसरा हप्ता 1 महिन्यात द्यावा.
यशोगाथा: भेटा ‘पद्मश्री’ सुंदरम वर्मा, जे केवळ एक लिटर पाण्यात झाडे लावून ‘शेतीचे जादूगार’ बनले.
राज्यातील विद्यार्थ्यांना सरकार 51 हजार रुपये देत आहे, असा लाभ घ्या
