प्लॅस्टिक मल्चिंग शेतासाठी ठरतेय धोकादायक,माती होत आहे दूषित आरोग्यावर होतोय परिणाम

प्लास्टिक प्रदूषण: शेतकरी मल्चिंगसाठी वापरत असलेल्या प्लास्टिकमुळेही मातीचे प्रदूषण होत आहे. एका संस्थेने केलेल्या संशोधनानुसार मातीमध्ये मायक्रोप्लास्टिक आढळले आहे. यामुळे केवळ मातीच नाही तर मानवालाही हानी पोहोचू शकते. चाचणी केलेल्या 80 टक्के लोकांमध्ये मायक्रोप्लास्टिक सापडले आहे.

भारतीय शेतकरी शेतात उत्पादन वाढवण्यासाठी आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करत आहेत . पण प्रत्येक गोष्टीला दोन बाजू असतात. फायदा आणि तोटा दोन्ही आहे. शेतकरी वापरत असलेल्या प्लॅस्टिक मल्चिंगबाबतही हीच स्थिती आहे. नुकत्याच झालेल्या एका संशोधनात असे समोर आले आहे की, प्लॅस्टिक मल्चिंगचे फायदे तसेच दुष्परिणाम आहेत. खरं तर, प्लॅस्टिक आच्छादनामुळे देशाच्या अनेक भागांतील जमिनीत मोठ्या प्रमाणात मायक्रोप्लास्टिक आढळून आले आहे . टॉक्सिक्स लिंक या पर्यावरण संस्थेने केलेल्या अभ्यासात ही बाब समोर आली आहे. शेतकरी बागायती आणि शेतीसाठी प्लास्टिक मल्चिंगचा वापर करतात.

महाराष्ट्र मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजना 2022: ऑनलाइन नवीन अर्ज असा करा

शेतातील मातीमध्ये सापडलेल्या मायक्रोप्लास्टिकचा अभ्यास महाराष्ट्र आणि कर्नाटकातील शेतांच्या माती परीक्षणात करण्यात आला आहे . ज्यामध्ये असे आढळून आले की मातीच्या वेगवेगळ्या खोलीत छोटे प्लास्टिकचे कण आढळून आले. जे मोठ्या प्रमाणावर पालापाचोळा वापरल्यामुळे ते दूषित झाल्याचे सूचित करतात. मल्चिंगमुळे जमिनीतील ओलावा आणि तापमान राखण्यास मदत होते. चांगले उत्पादन घेण्यासाठी शेतकरी या तंत्राचा वापर करतात.

प्लॅस्टिक मल्चिंग मानवांसाठी देखील धोकादायक आहे

टाइम्स ऑफ इंडियाच्या वृत्तानुसार, मायक्रोप्लास्टिक्समुळे केवळ माती आणि पर्यावरणालाच हानी पोहोचत नाही, तर मानवी शरीरालाही हानी पोहोचते, असे या अहवालात म्हटले आहे. हे मानवी फुफ्फुसात आणि रक्तामध्ये देखील प्रवेश करते. सतीश सिन्हा, टॉक्सिक्स लिंकचे सहयोगी संचालक, स्पष्ट करतात की प्लॅस्टिक मल्चिंगमुळे मातीमध्ये मायक्रोप्लास्टिक्सचे प्रमाण वाढते तसेच अन्न दूषित होते, त्यामुळे ते मानवांसाठी देखील धोकादायक बनते. असे संस्थेच्या तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.

(नोंदणी) नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी योजना 2022: नवीन ऑनलाइन अर्ज, संपूर्ण माहिती

मातीच्या नमुन्यांमध्ये जड धातू आढळतात

टॉक्सिक्स लिंकच्या आणखी एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, मायक्रोप्लास्टिक्स कृषी उत्पादनांमधूनही मानवी शरीरात प्रवेश करू शकतात आणि हानी पोहोचवू शकतात. याशिवाय केवळ ओल्या ठिकाणीच नव्हे तर डंपिंगच्या ठिकाणीही मायक्रोप्लास्टिकचे अंश आढळून आले आहेत. तसेच मातीच्या नमुन्यांमध्येही जड धातूंचे अस्तित्व आढळून आल्याचे अहवालात आढळून आले आहे. यामध्ये आर्सेनिक, शिसे, बोरॉन आणि कॅडमियम यांचे प्रमाणही जास्त असल्याचे आढळून आले. ओल्या मातीत धातूंचे वजन वाढलेले आढळले.

ई-श्रम कार्डमुळे मिळणार अनेक सरकारी योजनांचा लाभ आणि 2 लाखांचा मोफत विमा

80 टक्के लोकांमध्ये प्लास्टिकचे छोटे कण आढळतात

प्लॅस्टिकच्या प्लॅटफॉर्ममध्ये वापरले जाणारे प्लास्टिक साधारणपणे कमी घनतेचे असते, असे या अभ्यासात आढळून आले आहे. ते बायोडिग्रेडेबल नाही. मानवी रक्तात प्रथमच मायक्रोप्लास्टिक आढळून आल्याचेही अहवालात म्हटले आहे. शास्त्रज्ञांना चाचणीत सुमारे 80 टक्के लोकांमध्ये लहान कण आढळले आहेत. कृषी व्यवस्थेत मल्चिंगसाठी इतर पर्याय शोधावे लागतील, असेही अहवालात सुचवण्यात आले आहे. आच्छादनासाठी पेंढा आणि कोरडी पाने वापरली जाऊ शकतात.

हेही वाचा :- २१ वर्षीय अभिनेत्रीचा संशयास्पद मृत्यू ; फ्लॅटमध्ये पंख्याला लटकलेला मृतदेह सापडला